ORGAANFYSIOLOGIE EN PATHOFYSIOLOGIE I
INHOUDSOPGAVE
DEEL ANATOMIE .............................................................................................................................................. 2
INLEIDING ............................................................................................................................................................... 2
Van sensorische waarneming tot reactie ....................................................................................................... 2
zenuwcellen .................................................................................................................................................... 3
EVOLUTIE VAN HET ZENUSTELSEL ................................................................................................................................. 4
Bouwplan Plathyhelminthes = platwormen ................................................................................................... 5
Bouwplan Nematoda = rondwormen ............................................................................................................. 5
bouwplan Annelida = gelede wormen (vb regenworm) ................................................................................. 5
bouwplan Chordata = gewervelde dieren (vb mens) ...................................................................................... 5
........................................................................................................................................................................ 5
EMBRYOLOGIE ......................................................................................................................................................... 6
ontwikkeling hersnen ..................................................................................................................................... 6
ANATOMIE.............................................................................................................................................................. 7
De grote hersenen of cerebrum ...................................................................................................................... 7
Diencephalon of tussenhersenen en mesencephalon of middenhersenen ..................................................... 8
cerebellum of kleine hersenen en hersenstam ............................................................................................... 8
functies van de hersenen ................................................................................................................................ 9
hersenzenuwen ............................................................................................................................................. 10
hersenkamers of hersennventrikels .............................................................................................................. 10
hersenvliezen ................................................................................................................................................ 11
ruggenmerg .................................................................................................................................................. 11
FYSIOLOGIE ........................................................................................................................................................... 12
het limisch systeem ...................................................................................................................................... 13
neurotransmitters......................................................................................................................................... 13
sensoorisch zenuwstelsel .............................................................................................................................. 14
somatosensorisch zenuwstelsel (huid) ......................................................................................................... 16
spierspindel................................................................................................................................................... 17
Golgi peesorgaan: groep Ib .......................................................................................................................... 18
VERBAND TUSSEN EEN FYSISCHE STIMULUS EN DE OPTREDENDE SENSATIE .......................................................................... 19
REUK ................................................................................................................................................................... 19
SMAAK ................................................................................................................................................................ 21
GEHOOR EN EVENWICHT ......................................................................................................................................... 22
EVENWICHT ...................................................................................................................................................... 27
ZICHT (HET OOG) ................................................................................................................................................... 29
Opbouw van het oog .................................................................................................................................... 29
Evolutie van het oog ..................................................................................................................................... 30
embryologische ontwikkeling ....................................................................................................................... 31
baan van het lciht doorgeen het oog ........................................................................................................... 32
intra – oculaire spieren ................................................................................................................................. 34
Pupil – reflex ................................................................................................................................................. 36
Tapetum lucidum.......................................................................................................................................... 37
extra – oculaire spieren ................................................................................................................................ 37
kleurenzicht .................................................................................................................................................. 39
,Ba1 Farmacie 2020-2021
Prof Paul Fransen UA
Opbouw van de retina .................................................................................................................................. 42
DEEL ANATOMIE
INLEIDING
Het zenuwstelsel is het belangrijkste controlesysteem van het menselijk lichaam, bestaande uit
hersenen, het ruggenmerg en een netwerk van zenuwen dat zich uitstrekt over het ganse lichaam.
- Het centraal zenuwstelsel: hersenen + ruggenmerg
- Het perifeer zenuwstelsel: de grote zenuwen die door het lichaam lopen
VAN SENSORISCHE WAARNEMING TOT REACTIE
Receptoren: veranderingen uit de omgeving opvangen + de informatie doorsturen via afferente
neuronen waarop de hersenen en het ruggenmerg de informatie zullen verwerken
Hersenen/ruggenmerg: verwerken informatie (integratie) en zullen de informatie doorsturen naar de
effectoren via efferente neuronen. Deze effectoren kunnen afkomstig zijn van het:
Meestal is een neurale reflex beïnvloed door het cognitief en gedragssysteem
,Ba1 Farmacie 2020-2021
Prof Paul Fransen UA
ZENUWCELLEN
In het centraal zenuwstelsel nemen ze 50% van de massa van de hersenen in beslag en er bevinden
zich zo’n 10 gliacellen per neuron
NEUROGLIA OF GLIACELLEN
Neuroglia of gliacellen komen voor in het centraal en perifeer zenuwstelsel.
Centraal zenuwstelsel
Astrocyten Zorgen voor de regeling van de omgeving van neuronen
Microglia cellen Immunologische functie
Ependymale cellen Boorden hersenholtes en ruggenmerg af + spelen een rol in de vorming van
cerebrospinaal vocht
Oligodendrocyten Vorming myelineschede
Perifeer zenuwstelsel
Satellietcellen en Schwann cellen Vorming myelineschede
NEURONEN OF ZENUWCELLEN
- Lange levensduur
- Amitotisch (=delen niet meer)
- opgebouwd uit een cellichaam (in CZS, in PZS noemen we dit
ganglia)
- Bevatten uitlopers: axonen en dendrieten (receptieve uitlopers)
De dendrieten ontvangen het signaal en de axonen geven het door aan de
effector.
Zenuwvezel = neuronen gebundeld en omgeven door myelineschede
→ prikkeloverdracht 150 m/s i.p.v. 1 m/s
- Unipolair: 1 axon, geen dendrieten
- Bipolair: 1 axon & 1 dendriet, informatie komt via dendriet
binnen en vertrekt via axon
- Multipolair: 1 axon & meerdere dendrieten
Sensorische of afferente neuronen
- Meestal unipolair
- Sensorische receptor naar CZS
- Cellichamen in sensorische ganglia buiten het CZS
Motorische of efferente neuronen
- Meestal multipolair
- Van CZS naar effectoren (spieren, klieren)
- Cellichamen in het CZS
Interneuronen/schakelneuronen (CZS, 99% van de neuronen, multipolair)
, Ba1 Farmacie 2020-2021
Prof Paul Fransen UA
SYNAPSEN
Synaps: een verbinding tussen zenuwcellen
Een zenuwimpuls gaat via de neurotransmitters van
de presynaps door de synaptische spleet naar de postsynaps
Neurotransmitter: signaalstof
EVOLUTIE VAN HET ZENUSTELSEL
Het huidige bouwplan van het menselijk lichaam is het gevolg van 3,5 miljard jaar evolutie. Het
oorspronkelijke lichaamsplan heeft één opening (mond/anus )en bestaat uit twee cellagen. Dit gaat
verder evolueren naar een lichaamsplan dat bestaat uit drie cellagen. Vanaf de ronde en gelede wormen
ontwikkelen zich afzonderlijk een mond en een anus. Je hebt enerzijds de protostomen waarbij de
eerste opening in het embryo later de mond vormt en de deuterostomen waarbij de eerste opening de
anus zal vormen.
Vanaf ronde en gelede wormen ontwikkelen afzonderlijke mond en anus:
- Protostomen: Mollusca, Annelida en Arthropoda
- Deuterostomen: Echinodermata en Chordata
Ontwikkeling lichaamsholten:
Bij de acoelomaten is er geen lichaamsholten terwijl bij de coelomaten een echte lichaamsholte zit. De
pseudocoelomaten hebben een valse lichaamsholte.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur zoehaghebaert. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,69. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
