OG 6 GVO Zwanger en nu? Adviezen en tips tijdens de zwangerschap
1. De student weet welke risico’s omtrent levensstijl dienen bevraagd te worden volgens
Domus Medica. Pg 14
Wat zeker bevragen/checken:
- Relevante medische, gynaecologische, obstetrische en psychiatrische voorgeschiedenis
- De immuniteit voor toxoplasmose, rubella en varicella
- Voorkomen van congenitale aandoeningen in de familie (tot 3 graad)
de
- Wees bedacht op bepaalde genetische aandoeningen die ook etnisch bepaald zijn bv
bloedarmoede Afrika (sikkelanemie) of middellandse zee (thalassemie)
Actieve risico opsporing eerste consult:
- Roken, Cannabis, Alcohol, Drugs, Medicatie
- Werkomstandigheden
- Familie omstandigheden
- Stress situaties
- Voeding
- Chronische medische problemen
- Afwijkingen van baarmoeder/cervix
- Familiale verloskundige antecedenten (leeftijd, pariteit)
- Persoonlijke obstetrische voorgeschiedenis
- ZS hypertensie
- Pre-eclampsie
- BMI
- Genitale mutilaties bv besnijdenis
2. De student kan levensstijl advies geven omtrent gezonde voeding tijdens de ZS
- Wat is de basis gezondheids GVO
In het algemeen moeten zwangere vrouwen informatie krijgen over het belang van een
gevarieerde voeding:
Vegetarisme
Vlees eten is niet noodzakelijke maar een optimale vervanger is wel aangeraden (tofu, ei…)
, Eet bij elke maaltijd groenten en fruit (ijzer). Dietist, vv, arts raadplegen zodat je alles
binnenkrijgt.
Veganisme
Geen dierlijke producten, vitamine en mineralen tekort is mogelijk, kan aangevuld worden
met supplementen of andere voedingsmiddelen.
veel fruit en groenten;
Neem vers fruit in plaats van fruit in blik of gedroogde vruchten.
Verkies verse groenten boven glas- of blikgroenten. Verse groenten bevatten minder zout.
Eet verse groenten bij de warme maaltijd, bij de broodmaaltijd of zelfs als tussendoortje.
Andijvie, bleekselderij, Chinese kool, koolrabi, postelein, raapstelen, rode biet, sla, spinazie,
spitskool en venkel bevatten veel nitraat. Het lichaam kan nitraat omzetten in het gevaarlijke
nitriet. Wissel nitraatrijke groenten daarom altijd af met nitraatarme groenten.
Koolhydraten (graanproducten):
Volle graanproducten zijn rijker aan vitamine B, mineralen en voedingsvezels. Hierdoor
krijgen ze de voorkeur.
! Beperk tijdens de zwangerschap de consumptie van rijst, voeding op basis van rijst en
andere voedingsmiddelen met een hoog gehalte aan anorganisch arseen, zoals algen en
bepaalde van algen afgeleide voedingssupplementen, om overdracht via de placenta op de
foetus te vermijden.
Proteïnen: mager vlees, vis, bonen en linzen;
Vervang vlees regelmatig door gevogelte en 1 tot 2 x per week door vis. Vet vlees beperken
(varken/rund)
In vis kunnen soms ongewenste stoffen zitten:
Zwangere vrouwen en jonge kinderen zijn gevoeliger voor de effecten van o.a. kwik. Let
daarom op met vis uit verontreinigd water zoals in grote rivieren (bv. zelfgevangen paling) en
roofvissen zoals haaien, zwaardvissen en marlijn die doorgaans meer kwik bevatten dan
andere vissoorten. Ook tonijn kan teveel kwik bevatten.
Beperk de consumptie van verse tonijn tot max. 1 x per week.
Vetten
Beperkte inname van margarine, vaste vormen van vetten. Liever vloeibare varianten zoals
olijfolie.
Voldoende vezels:
granen brood en fruit en groenten; voorkomen constipatie, goed voor darmtransit
melkproducten: melk, yoghurt, kaas.
Kies halfvolle of magere melkproducten.
Wissel melk, yoghurt, plattekaas, kaas, karnemelk en andere gefermenteerde producten met
elkaar af. Gefermenteerde melkproducten (bv. yoghurt) hebben dezelfde voedingswaarde als
melk, maar verteren beter. !Beperk het gebruik van gesuikerde melkdranken.! Calcium en Vit
B. KME komt niet voor door tijdens de zs Koemelkproducten te eten/drinken.
1,5 L water per dag drinken + 1 L uit andere voedingsmiddelen
Liefst mineraalwater uit fles, oppassen met leidingwater wanneer het nitraatgehalte (max
25mg/l) te hoog is. Nitraat wordt nitriet in lichaam en leidt tot onvoldoende O2 transport in het
bloed is, dus foetus krijgt niet genoeg O2 om te groeien. !oppassen in het buitenland!