Celbiologie partim medische genetica en embryologie (1019GENGE1)
Summary
Samenvatting - Embryologie
12 views 0 purchase
Course
Celbiologie partim medische genetica en embryologie (1019GENGE1)
Institution
Universiteit Antwerpen (UA)
Samenvatting van het onderdeel embryologie van het vak 'Celbiologie partim medische genetica en embryologie'. Gebaseerd op de inhoud van de powerpoints en notities van tijdens de lessen.
Celbiologie partim medische genetica en embryologie (1019GENGE1)
All documents for this subject (25)
Seller
Follow
inebeirynck
Reviews received
Content preview
Embryologie
INLEIDING EMBRYOLOGIE
EMBRYOLOGIE
= beschrijvende studie van het ontstaan & ontwikkeling van een organisme
Humane embryologie = studie van de ontwikkeling van de mens
1) Gametogenese: vorming zaad- & eicellen
2) Embryonale structuren: organen die gevormd worden uit embryonale stamcellen
3) Extra-embryonale structuren: organen die bastocyste & later embryo verbinden met buitenwereld
(trofoblast, dooierzak, placenta, navelstreng)
→ gebruikt om normale & afwijkende anatomie te begrijpen
Vergelijkende embryologie = studie van de mens & andere diersoorten
STAMCELLEN
= cellen met capaciteit om te differentiëren tot verschillende celtypes in respons tot specifieke
omgevingsfactoren
Uit embryonale weefsels
- Embryonale stamcellen (ES cellen): cellen van inner mass van blastula (pluripotent/totipotent)
- Primordiale/embryonale kiemcellen: primordiale geslachtscellen
Uit volwassen weefsels
- Adulte stamcellen (bv. hematopoietische stamcellen)
- Induced pluripotent stemcells (IPS cellen): via stamceltechnologie geïnduceerde stamcellen uit
somatische volwassen cellen
INDELING HUMANE ONTWIKKELING
Prenatale periode
Gynaecologische/zwangerschapsleeftijd: van 1ste dag van laatste menstruatie tot geboorte = 40 weken
Foetale/bevruchtingsleeftijd: van conceptie tot geboorte = 38 weken
• Embryonale periode: van fertilisatie tot dag 56 (8 weken) → alle majeure organen worden aangelegd
→ 23 stadia volgens Carnegie ; grootte bepaald volgens CRL (crown rump length)
• Foetale periode: van dag 56 tot geboorte (30 weken) → groei majeure organen & worden complexer
Grootte berekenen: 1-5 maanden: maand² ; 6-10 maanden: maand x 5
BESCHRIJVENDE TERMEN
Proliferatie Vernieuwing door deling
Differentiatie Veranderingen die optreden in cellen, leidend tot specifieke vorm & functie
-blast Cellen die nog niet terminaal gedifferentieerd zijn = progenitor / voorlopercel
,Embryologie
Primordium Eerste herkenbare aanleg voor een later orgaan/weefsel / orgaandeel ; bestaat uit
primordiale cellen
Zygote Bevruchte eicel
Embryo Ontwikkelde mens tot einde week 8
Foetus Ontwikkelde mens vanaf 8 weken
Conceptus Alle afgeleiden van zygote, dus embryonaal & extra-embryonaal (deel placenta,
vruchtvliezen)
GAMETOGENESE & BEVRUCHTING
GAMETOGENESE
= ontwikkeling van het spermatozoön & oöcyte (= gameten)
1) Ontwikkeling & migratie van primordiale kiemcellen
2) Mitose: toename in aantal kiemcellen
3) Meiose: reductie chromosomen
4) Structurele & functionele rijping
Meiose = reductiedeling / rijpingsdeling → meiose I & II
Gevolgen - Diploide kiemcellen leiden tot haploide gameten (uniek voor geslachtscellen)
- Leidt tot constant chromosomenaantal tussen de generaties
- Laat willekeurige verdeling van maternele & paternele chromosomen toe over gameten
- Laat recombinatie van genetisch materiaal toe (via crossing over)
,Embryologie
GEMEENSCHAPPELIJKE GAMETOGENESE
Week 3-4: primordiale kiemcellen (PGCs) ontwikkelen zich in definitieve dooierzak
Einde 4de – begin 5de week: PGCs migreren naar testis/ovaria → ontwikkeling tot oögoniën/spermatogoniën
Vroeg foetaal leven: mitose oögonia (proliferatie)
Tot geboorte: diffentiatie oögonia tot primaire oöcyte
Vlak voor geboorte tot pubertijd: primaire oöcyte in profase meiose I
Pubertijd
- net voor ovulatie: meiose I voltooid
- ovulatie: meiose II tot metafase II
Bevruchting: meiose II voltooid
Hypothalamus: GnRH
Hypofyse: FSH & LH (gonadotropines)
- FSH: groei ovariële follikels, oestrogeenproductie door folliculaire cel
- LH: trigger voor ovulatie, progesteronproductie door folliculaire cel & corpus luteum
Folliculaire cellen: oestrogenen → groei endometrium
Folliculaire cel + corpus luteum : progesterone
- Zwangerschap : corpus luteum
- Geen zwangerschap : corpus albicans
OVARIËLE CYCLUS
Oiv FSH 1) Theca folliculi: theca interna (vasculair & glandulair), theca externa (capsulair)
2) Zona pellucida & follikelcellen
3) Antrum: folliculair vocht
Oiv FSH + LH 4) Follikelcellen produceren oestrogeen
Oiv oestrogeen 5) LH piek
Oiv LH 6) Voltooing meiose I: primaire → secundaire oöcyt (zona pellucida & corona radiata)
7) Follikel & theca collaberen → vormen corpus luteum
8) Corpus luteum omgevormd naar glandulaire structuur → progesteronsynthese
Oiv progesteron 9) Zwangerschap: corpus luteum – geen zwangerschap: corpus albicans
ENDOMETRIALE / MENSTRUELE CYCLUS
1) Menstruele fase 4-5 dagen
2) Proliferatieve (folliculaire, oestrogene) 2-3-voudige verdikking van endometrium 9 dagen
fase Oiv oestrogenen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller inebeirynck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $30.06. You're not tied to anything after your purchase.
