Summary
Samenvatting MTIO
- Course
- Institution
Volledige en nauwkeurige samenvatting (cursus + PPT + notities)
[Show more]
Seller
Follow
jeliencornelis
Reviews received
Content preview
TechniekenScenario analyse
Definiëren, ontwikkelen, interpreteren van toekomstige ontwikkeling van complexe systemen
Een scenario is een narratieve beschrijving van een mogelijke toekomst die de aandacht vestigt op
de relaties tussen beslissingen en gebeurtenissen (bv. duurzaam beheer watervoorraden in toekomst)
Wanneer?
Het probleem is complex, significante veranderingen zijn zeer waarschijnlijk, de overwegende
tendensen zijn wellicht niet gunstig en moeten daarom geanalyseerd worden, de tijdshorizon is
relatief lang, grote onzekerheid omtrent toekomst.
Extrapolatieve scenario’s:
● Huidige trends extrapoleren mbv kwantitatieve modellen
● 1 business-as-usual scenario en 1 of meer alternatieve scenario’s
● Huidige stavaza als startpunt
Normatieve scenario’s:
● Een gewenste toekomstige toestand als startpunt
● Vb. een Europa met 50% minder broeikasgasemissies in 2030
● Mbv een backcastingscenario een stappenplan maken
Exploratieve scenario’s:
● Belangrijke trends en onzekerheden in kaart brengen
● Verschillende combinaties
● Elke combinatie: een intern consistente, plausibele verhaallijn opgesteld met deskundigen
en belanghebbenden, vertrekkende vanuit huidige situatie
● Een kenmerkende naam bij (‘Mondiale economie’ of ‘Regionale gemeenschappen’ bvb)
● Modellen kunnen de verhaallijn ook kwantitatief onderbouwen (bvb de IPCC SRES
scenario’s)
1
,EXPLORATIEF
STAP 1: HET FOCUSONDERWERP IDENTIFICEREN
o Het brede domein meestal vooraf bekend
o Specifiek genoeg definiëren
o Scenario’s as such zijn niet de doelstelling, strategische beslissingen moeten het
gevolg zijn
o Een duidelijke tijdshorizon, bvb 10 of 20 j
STAP 2: EEN LIJST AANLEGGEN VAN DRIJVENDE KRACHTEN IN DE MACRO-OMGEVING +
RANGSCHIKKEN VOLGENS BELANG EN ONZEKERHEID
Drijfveren en hinderpalen die een invloed kunnen hebben
o Sociale, technologische, economische, ecologische en politieke aard
o Demografisch of ideologische factoren
o Grote trends en trendbreuken op het spoor komen
Vaak is onderzoek vereist om deze op een adequate manier te definiëren. Identificeer ook
de ‘vooraf bepaalde’ elementen. Bv. vergrijzing, uitputting fossiele brandstoffen, groei
wereldbevolking…
STAP 3: LIJST VAN SLEUTELFACTOREN IN DE LOKALE OMGEVING
o Wat is van belang voor de ontwikkeling of aard van het onderwerp?
o Welke zijn de voornaamste criteria voor succes/mislukken en wat kan invloed
hebben op het resultaat?
Bv. micro-economische krachten, zoals de beschikbaarheid van middelen,
consumptiepatronen, bevoorrading, transport en andere aspecten van
infrastructuur…
STAP 4: SELECTEREN VAN EEN SCENARIOLOGICA/FRAMEWORK
o Twee factoren kiezen die de ‘logica’ achter de scenario’s vormen, ook wel de
‘veronderstellingen’ genoemd
= ‘de assen’
o Gebaseerd op factoren die van groot belang zijn voor de ontwikkeling van het
onderwerp van de toekomstverkenning
▪ Voor elke geïdentificeerde factor, dienen twee contrasterende aspecten
gekozen te worden die de polen van de as benoemen
▪ Resultaat: vier kwadranten die achtergrond vormen voor vier verschillende
scenario’s
Bv. As 1: hoge of lage prijs voor CO2-emissies
As 2: technologie: versterken of verstoren van huidige business modellen
STAP 5: UITWERKEN VAN DE SCENARIO’S
o Ontwikkeling van de verschillende drijfveren en sleutelfactoren tot belangrijke
karakteristieken en verhaallijnen (narratieven)
o Logica van elk scenario (relatie tussen beslissingen en gebeurtenissen)
o Een verhaallijn die beschrijft hoe dat toekomstscenario vanuit het heden is gegroeid
2
, STAP 6: VAN SCENARIO TOT STRATEGIE: IMPLICATIES & OPTIES
o Gevolgen van elk scenario
o Kwetsbaarheid? Goede en slechte scenario’s? Strategieën om voorkeuren te
realiseren?
o Ga op zoek naar mogelijkheden om de strategie sterker te maken
Extra
- Systeemdenken: complex systeem vanuit verschillende perspectieven bekijken door
verschillende componenten mee in rekening te brengen die verschillende scenario’s
bewerkstelligen
o Structuuraanpak: bepaalde oorzaken en driving forces worden onder de loep
genomen om zo toekomstperspectieven te bekijken
o Systeemtaal: variabelen gebruiken om verschillende perspectieven visueel
duidelijk te maken en over te brengen
o Systeemanalyse: door driving forces onder loep te nemen
- Ontwikkeling van systeemkennis, doelkennis (transformatie als er ook wordt gekeken naar
transitiedenken)
Indicatorensets – indicator gebaseerde scenario analyse
Indicator gebaseerde monitoring tools voor complexe systemen
Indicatoren zijn een veel gebruikt instrument voor het meten van verduurzaming
● Instrument om een complex probleem te vereenvoudigen tot bruikbare en duidelijke
informatie
● geven een indicatie over het probleem en ondersteunen beslissingen of acties
● herhaalde metingen over verschillende jaren kunnen vooruitgang monitoren
● referentie basis, tresholds, targets (benchmarking) moeten bepaald worden om beslissingen
omtrent acties te kunnen nemen (nieuwe waarden benchmarken t.o.v. referentiewaarde)
Shift naar steeds meer gebruik van indicatoren die duurzaamheid meten, betekent minder
objectieve of grijpbare indicatoren zoals ‘quality of life’ and ‘ecological integrity’
Indicator gebaseerde duurzaamheidassessments
● ontwikkeld om economische, sociale en ecologische condities te meten
● linken tonen tussen economie, milieu en maatschappij (sociale aspecten)
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jeliencornelis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.50. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80467 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now