Antwoorden op agressie en grensoverschrijdend gedrag
In deze samenvatting vinden jullie de nota van iedere les + relevante informatie van in het boek. Elk behandelde hoofdstuk uit de les werd gelezen in het boek en toegevoegd aan deze samenvatting.
CRISISHANTERING
INHOUD
lES 1 Wat is agressie? – basis kennis .............................................................................................. 4
1. Wat is agressie en grensoverschrijdend gedrag? ............................................................................ 4
1.1. Definitie agressie ...................................................................................................................... 4
1.2. Agressie is communicatie ......................................................................................................... 5
1.3. enkel negatief? ......................................................................................................................... 5
1.4. Agressie of geweld? .................................................................................................................. 5
1.5. agressieve gevoelens ................................................................................................................ 5
1.6. Oorzaak? ................................................................................................................................... 6
2. Kijk op agressie? .............................................................................................................................. 6
Uitgangspunt 1: structurele veiligheid naast relationele veiligheid................................................ 6
UITGANGSPUNT 2: EEN BASISHOUDING VAN ZORGDRAGENDE BEGRENZING .............................. 6
UITGANGSPUNT 3: AGRESSIE IS A x C ............................................................................................. 8
UITGANGSPUNT 4 : AGRESSIE IS TAAL ............................................................................................ 8
Les 2 Hoe ziet agressie eruit?(pg 41).............................................................................................. 9
1. vier uitingsvormen van agressie ...................................................................................................... 9
1.1. Psychische of emotionele agressie (‘komt vaak voor’) ............................................................ 9
1.2. verbale agressie ...................................................................................................................... 10
1.3. fysieke agressie....................................................................................................................... 10
1.4. seksuele agressie (ongewenste intimiteiten) ......................................................................... 10
2. Agressie: Vroeger / nu? ................................................................................................................. 11
2.1. Mythe 1: agressieve jongeren of volwassenen mankeren iets, ze zijn psychisch niet in orde!
....................................................................................................................................................... 11
2.2. Mythe 2: het gebeurt alleen door gewelddadige onbekenden ............................................. 11
2.3. Mythe 3: je hebt het zelf uitgelokt (victim blaming) .............................................................. 11
2.4. Mythe 4: mannen zijn plegers, vrouwen zijn slachtoffers ..................................................... 11
Luister en meet wat er gebeurt (registratie van agressie-incidenten).............................................. 12
!!!!! De relativiteit van cijfers ............................................................................................................ 12
Les 3: Bronnen van agressie ........................................................................................................ 13
1. Frustratie agressie ......................................................................................................................... 13
2. instrumentele agressie (bron: men wil iets verkrijgen) ................................................................ 14
2.1. Instrumentele agressie: Agressie vanuit machtsverhoudingen ............................................ 16
3. Agressie vanuit innerlijke processen ............................................................................................. 16
Les 5: agressie en het lichaam + aanpak 1 grenzen hanteren ........................................................ 18
,Docent:
1. agressie en het lichaam ................................................................................................................. 18
1.1. Hoe reageert het lichaam op agressie? .................................................................................. 18
2. aanpak 1: grenzen hanteren.......................................................................................................... 21
2.1. Wat is een grens? ................................................................................................................... 21
2.2. grenzen voelen - Hoe weet je dat een grens wordt overschreden ........................................ 21
2.3. Grenzen trekken/grenzen verschuiven – waarom? ............................................................... 21
2.4 Grenzen en je team ................................................................................................................. 22
2.5. Werken aan Positief zelfbeeld en eigenwaarde om grenzen te stellen ............................... 22
Les 6: Aanpak 2 – strategieën om met agressie om te gaan .......................................................... 23
1. een strategie kiezen (voorkeurstrategie om met agressie om te gaan) ....................................... 23
2. Welke 8 strategieën om met agressie om te gaan onderscheiden we? ....................................... 24
2.1. strategie: kalmeren of de-escaleren....................................................................................... 24
2.2. strategie: Confronteren ......................................................................................................... 26
2.3. Strategie: hulp halen .............................................................................................................. 27
2.4. strategie: met humor reageren.............................................................................................. 28
2.5. strategie: verwarring als strategie ......................................................................................... 28
2.6. strategie: vermijden en negeren als strategie ....................................................................... 28
2.7. strategie: tegenagressie ......................................................................................................... 29
2.8. strategie: Fysieke zelfbescherming zelfverdediging ............................................................. 29
3. Basishouding en lichaamstaal – professioneel handelen .............................................................. 29
3.1. Verbale en non-verbale technieken ....................................................................................... 29
3.2. Persoons- en teamgerichte veiligheidstechnieken ................................................................ 29
Les 8: Aanpak 2 – COM ............................................................................................................... 31
1. Crisisontwikkelingsmodel – waarom ? .......................................................................................... 31
1.1. Fase 0: normaal niveau van functioneren .............................................................................. 32
1.2. fase 1: opbouw – controle als thema ..................................................................................... 34
1.3. fase 2: escalatie ...................................................................................................................... 36
1.4. Fase 3: Crisisfase..................................................................................................................... 38
1.5. fase 4: afbouw ........................................................................................................................ 39
1.6. Fase 5 : terugslag .................................................................................................................... 40
1.7. fase 6: herstel (kan samen met 5) .......................................................................................... 41
1.8. Aandacht................................................................................................................................. 41
Les 9: preventie, nazorg en herstel .............................................................................................. 42
1. Agressie als schokkende gebeurtenis ............................................................................................ 42
2. Preventie ....................................................................................................................................... 42
2.1. De niveaus van de preventiepiramide .................................................................................... 43
,Docent:
2.2. attitudevorming en structurele maatregelen ........................................................................ 44
3. Opvang na herstel ......................................................................................................................... 44
3.1. ONVEE model – Eric Desoir. ................................................................................................... 44
4. herstel ............................................................................................................................................ 45
4.1. wat is herstelgericht werken? ................................................................................................ 45
4.2. derde persoon ........................................................................................................................ 46
4.3. hoe werken aan herstel? ........................................................................................................ 46
4.4. weerstand bij herstel .............................................................................................................. 46
5. Besluit ............................................................................................................................................ 46
Les 10: vrijheidsbeperkende maatregelen (VBM) ......................................................................... 47
1. defenities ....................................................................................................................................... 47
Wanneer toepassen? – link vbm en crisisontwikkelingsmodel .................................................... 48
2. indeling volgens vorm ................................................................................................................... 48
3.1. Fysieke vrijheidsbeperkende maatregelen ............................................................................ 48
3.2. Domotica (elektrische toestellen) .......................................................................................... 49
3.3. Medicatie ................................................................................................................................ 49
3.4. Individuele VBM ..................................................................................................................... 49
3.5. Collectieve VBM ..................................................................................................................... 49
3.6. indeling volgens wanneer het wordt ingezet ......................................................................... 49
4. uitgangspunten vbm...................................................................................................................... 50
Preventiepiramide ......................................................................................................................... 50
5. wetgevend kader ........................................................................................................................... 51
6. Negatieve gevolgen van gebruik ................................................................................................... 51
7. alternatieven voor VBM ................................................................................................................ 51
7. kan vrijheidsbeperking, vrijheid geven? ........................................................................................ 51
Les 11: veiligheidstechnieken – vervolg les 6-7 ............................................................................ 52
1. Persoons- en teamgerichte veiligheidstechnieken ....................................................................... 52
2. algemene principes ....................................................................................................................... 52
3. preventieve tips veiligheidshouding ............................................................................................. 52
4. pijnprikkel: voorwaarden toediening ........................................................................................... 52
4.1. hoe? ........................................................................................................................................ 53
5. Verschillende voorwaarden in 8 nemen! ...................................................................................... 53
6. Wanneer toepassen ? .................................................................................................................... 54
7. Verbale- en non-verbale technieken ............................................................................................. 54
8. Herstel is nodig: waarom? ............................................................................................................. 54
, Docent:
LES 1 WAT IS AGRESSIE? – BASIS KENNIS
LEERDOELEN
LD1 Je hebt basiskennis van agressie en grensoverschrijdend gedrag.
LD2 Je past theoretische kaders inzichtelijk toe in een casus
Perfecte examenvragen:
1. WAT IS AGRESSIE EN GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG?
Nieuwe termen:
Gastlighting: manipulatie met als doel iemand aan zichzelf doen twijfelen (d.m.v. de realiteit te ontkennen)
Sextortion: afpersen met naaktbeelden
grooming: pedofielen die tieners benaderen (doel: mogelijk maken seksueel contact)
steaming: groepsgewijs (met geweld)) afpersen
MOB: Systematisch uitsluiten en pesten van een individu (bijv. social media)
Happy slapping: groepje slaat willekeurig een persoon – filmopname maken (en hiermee pronken)
Cyber bullying: lastig vallen, pesten via internet
⇒ agressie en grensoverschrijdend gedrag als neutrale koepelterm
• Grensoverschrijdend gedrag= gedrag waar iemand last van heeft. Er wordt een grens overschrijden, een
fysieke of psychische grens
o Geeft aan wie bepaalt wat grensoverschrijdend is: waar je fysieke/psychische grenzen liggen is voor
iedereen anders
1.1. DEFINITIE AGRESSIE
• Agressief gedrag houdt in dat je grenzen, regels of waarden overschrijdt of daarmee dreigt.
o Hiermee berokken je anderen of jezelf materiële, lichamelijke of psychische schade
o En daarbij den je je niet per se bewust van de gevolgen en de effecten van je gedrag (Icoba)
Met een definitie die enkel kijkt naar gedrag dat doelbewust ingezet is om iemands grens te overschrijden,
blijven heel wat situaties onder de radar!
⇒ Agressie en grensoverschrijdend gedrag te definiëren vanuit het standpunt v/h slachtoffer!
⇒ Agressie kan schade berokkenen zelfs als dit niet de bedoeling was v/d dader (bijv. lichamelijke man raakt
gesprekspartner vaak aan tijdens gesprek – gesprekspartner heeft liever een verbale begroeting)
AGRESSIE Is gedrag waarbij een persoon schade toebrengt aan materiaal of de psychische of fysieke
grenzen overschrijdt van zichzelf of een andere persoon
• Bewustzijn van subjectiviteit als belangrijk uitgangspunt bij agressie
(bijv. inzicht hebben in iemands waarden en normen → gedrag van een ander beter relativeren)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller milaextra. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.38. You're not tied to anything after your purchase.
