In deze samenvatting worden de volgende punten omschreven: begeleiden, communicatie, gesprekstechnieken, fasen en aspecten van een gesprek, gedrag van mensen tijdens communicatie, het algemeen gespreksmodel
Hoofdstuk 10 begeleiden:
Leidinggeven is het bewust beïnvloeden van gedrag van anderen om met volledig eigen inzet,
gezamenlijk het gestelde doel te bereiken.
Wat is het doel van begeleiden?
Je helpt of stimuleert mensen bij de uitvoering van hun taken zodat zij de gewenste gedragingen
leren toe te passen en de minder gewenste gedragingen willen verbeteren door hun gedrag aan te
passen. Vaak raken mensen hierdoor gemotiveerd waardoor ze steeds beter gaan functioneren
Wanneer begeleiden?
Het begeleiden van mensen is een continu proces, het kan plaats vinden naar aanleiding van een
afspraak of naar aanleiding van een gebeurtenis. Je kan positief of minder positief gedrag bespreken.
Vaak is het ongeplande begeleiding omdat er dan gereageerd wordt op feiten die de leidinggevende
heeft waargenomen.
BFBD: Beleidsregel Functioneringsgesprekken en Beoordelingen Defensie
Binnen de BFBD spreken ze over een functioneringscyclus, je hebt daarbij vaste momenten maar ook
tussentijdse geleidingsgesprekken en in een voorkomend geval zelfs een confrontatiegesprek. Deze
voer je om iemands gedrag te corrigeren.
Ze zeggen dat begeleiden en beoordelen niet door eenzelfde persoon moet uitvoeren, de reden
hiervoor is omdat de vertrouwensrelatie die je met name bij begeleidingsgesprekken nodig hebt
daardoor onder druk komt te staan.
Vaste punten functioneringscyclus:
0 tot 2 maanden – functie introductie gesprek
Tussendoor - begeleidingsgesprekken
Minimaal 1x per jaar – functioneringsgesprek
3 maand voorafgaande einde functie - eindgesprek
Hoofdstuk 11 communicatie
Communicatie is het overbrengen van verbale en non-verbale informatie tussen 2 mensen of meer
Feedback is in de communicatie een belangrijk hulpmiddel voor de zender om na te gaan of zijn
boodschap bij de ontvanger goed is overgekomen hoe die bedoeld was. Als blijkt uit de feedback dat
de boodschap niet helemaal duidelijk was of verkeerd is begrepen moet de zender zijn boodschap
verder verduidelijken.
Bij het geven van feedback worden de rollen omgedraaid, de ontvanger wordt zender en de zender
wordt ontvanger.
Ruis, je hebt 2 soorten ruis. Je hebt interne ruis:
Deze ruis wordt veroorzaakt door de zender/ ontvanger/ boodschapper of het medium. Voorbeelden
van interne ruis zijn:
- De zender stottert of praat binnensmonds
, - De ontvanger accepteert de zender niet, heeft een bepaald vooroordeel ten opzichte van de
zender of is met zijn gedachte ergens anders
- De ontvanger gaat door met zijn werkzaamheden
- De boodschap bevat tegenstijdige of onvolledige informatie
- Ruis bij het medium kan zijn een krakende telefoonlijn/ zetfouten in een beschrijving of een
wegvallende internetverbinding.
Externe ruis hierbij komt de storing in de communicatie van buitenaf bijvoorbeeld:
- Een laag overvliegend vliegtuig
- Pratende bureaugenoten
- Beelden en geluiden van tv of computer
Hoofdstuk 12 Gesprekstechnieken
Veel communicatie vindt plaats via gesprekken, bij elke gespreksvorm is het belangrijk dat de
gespreksleider vaardig is in het hanteren van verschillende gesprekstechnieken. Het is van belang om
kennis en inzicht te hebben van: de gesprekstechnieken, de processen tijdens een gesprek en de
gespreksvormen om een effectief gesprek te hebben.
De zender zendt de boodschap doormiddel van spreken maar ook door non-verbale communicatie
waar te nemen. In de feedback en terugkoppeling kunnen de gesprekspartners door het stellen van
vragen en samenvatten controleren of de boodschap is overgekomen.
Spreken
Spreken is een verbale communicatie. Tijdens een gesprek zal de spreker/gespreksleider bepaalde
informatie aan de gesprekspartner willen overbrengen. Je moet goed weten wat je wilt gaan zeggen
en hoe dat wilt gaan overbrengen, om de informatie bij de ander te laten overkomen hoe jij dat had
bedoeld. Je moet dus duidelijk zijn in je woordkeuze en de goede spreektaal moeten gebruiken die
de ander ook begrijpt. Tijdens je gesprek zal je non-verbale gedrag je worden moeten ondersteunen,
je let ook op de reactie van je gesprekspartner.
Naast dat je een boodschap overbrengt via spreken breng je hem ook nog door via non-verbale
communicatie. 60-80% van de boodschap wordt bepaald door non-verbaal gedrag. Dat houdt dus in
dat je spreken en je houding goed op elkaar afgestemd moeten zijn. Vaak bij functionele gesprekken
zoals begeleidingsgesprekken of confrontatiegesprekken heb je ta maken met een meerdere-
mindere verhouding. Een mindere zal niet snel vragen over jouw specifieke bedoeling hoe jij iets
brengt, dus probeer uitspreken hoe jij wilt hoe jij het wilt overbrengen. Laat hem niet raden naar
jouw bedoeling.
, Belangrijke spreektips zijn:
- Begin pas met spreken als je de aandacht hebt
- Spreek verstaanbaar, articuleer duidelijk
- Stem je taalgebruik af op je gesprekspartner, vermijd moeilijke woorden/ uitdrukkingen
- Gebruik geen overbodige tussenvoegsels
- Zorg voor levendigheid van toon
- Structureer je informatie
- Benadruk essenties door stemverheffing of stiltes
- Benadruk hoofdzaken en ga niet te veel in op details
- Ondersteun je informatie non-verbaal
- Controleer regelmatig of de ontvanger begrijpt waar het om gaat
- Voorkom het gebruik van stopwoorden
- Spreek zolang je de aandacht hebt, las eventueel pauzes in
- Houd geregeld oogcontact met de gesprekspartner
- Toon interesse
Luisteren
Spreken is zilver, luisteren is goud. Een veel gehoorde klacht is: ‘hij hoorde me wel maar luisterde
niet’. Luisteren is met aandacht horen om iets waar te vernemen. Luisteren is een actieve bezigheid
die je energie kost waarbij je alle aandacht richt op wat iemand zegt en hoe iemand dat zegt. Je moet
je gesprekspartner de ruimte geven om te praten, waarbij jij dus terughoudend moet zijn met praten.
Door de houding en wijze waarop jij reageert op wat jouw gesprekspartner zegt, geef jij aan dat je
luistert en oprechte belangstelling hebt voor wat de gesprekspartner te zeggen heeft. Daardoor
stimuleer je je gesprekspartner om zijn verhaal te doen. Let dan ook op zijn non-verbaal gedrag
daardoor wordt zijn boodschap duidelijker voor jou.
Tips om ruis zoveel mogelijk te voorkomen:
Creëer de gelegenheid voor een gesprek
- Neem de tijd voor een gesprek, maak een afspraak met je gesprekspartner
- Zorg bij voornamelijk vertrouwelijke gesprekken dat je niet gestoord wordt. Neem daar de
maatregelen voor.
- Wees bewust hoe je met je gesprekspartner gaat zitten. Neem bijvoorbeeld bij een
vertrouwelijk gesprek een gelijkwaardige positie aan.
- Maak tijdens het gesprek aantekeningen van punten waar je later op wilt terugkomen of
vragen over wilt stellen.
Stel jezelf in staat om de boodschap van jouw gesprekspartner op te pikken
- Laat jezelf niet (af)leiden door de voordelen die jij hebt ten opzichte van jouw
gesprekspartner of het gespreksonderwerp
- Dwaal tijdens het gesprek niet af met je gedachte, je gesprekspartner merkt dit en je luistert
niet
- Als je halverwege het gesprek denkt te weten waar het over gaat, blijf dan toch luisteren
want het kan zijn dat je je vergist
- Laat je aandacht niet verslappen, ook als je denkt dat het onderwerp van het gesprek niet
belangrijk is voor jou. Voor jouw gesprekspartner is dat het wel, blijf luisteren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dagmarvanderveen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.56. You're not tied to anything after your purchase.