BA verzekeringen
(Burgerlijke
aansprakelijkheidsverzekering)
Les 1
Juridische grondslagen
Bij schade toegericht aan iemand is er een verzekering dat die schade dekt, enkel als er een FOUT werd
gemaakt. VB: auto accident;
BA verzekering betaalt schade van fout die jij maakt aan derden.
Familiale verzekeringen betaalt schade van fout die je maakt in je vrije tijd aan derden.
Roepen: jan moet je een pintje hebben waardoor hij zijn gsm laat vallen ≠ fout
Iemand doen schrikken = fout
Indien de fout onduidelijk is kan de zaak voor de rechtbank komen en moet de rechter beslissen.
BA gebouw: wanneer je gebouw schade veroorzaakt aan derden komt deze verzekering tussen
Voorbeeld Gaston en de boiler naar de rechter (geen fout maar overmacht, buur moest betalen)
Bij BA: enkel schade aan derden!! (dus niet voor jezelf)
Verzekeringen:
- Sommenverzekeringen:
Bepaalde som uitgekeerd ongeacht de som van de gebeurde schade (= afgesproken bedrag)
Vb: als ik overlijd krijgt mijn zoon 100.000 euro (levensverzekering)
VB: als ik op pensioen ga krijg ik 50.000 euro
= wat ik krijg, heeft niks te maken met de schade. Afgesproken bedrag wordt uitbetaald
Gewaarborgd inkomen:
Stel: Ik word ernstig ziek en kan niet meer gaan werken. Dan krijg ik geld van de overheid (sociale
zekerheid).
Bij zelfstandigen: ze krijgen ?
- Schadeverzekeringen:
Link met omvang van de schade: 2 groepen
Zaakschades
Je eigen goederen zijn beschadigd (vb: omniumverzekering, brandverzekering,
oogstverzekering (oogst vernietigd door zware storm vb), diefstalverzekering)
, BA schades (schades aan derden) (moeilijk om in te schatten: wat zijn de risico’s?)
Leerkrachten zijn aansprakelijk voor hun leerlingen indien minderjarig.
Ouders zijn aansprakelijk voor hun minderjarige kinderen.
Je bent aansprakelijk voor je gebouw. (Betonplaat die omviel, stel een dode dan komt BA verzekeringen
tussen): Storm is overmacht dus ≠ fout
Juridische grondslagen
- Fout
- Schade
- Oorzakelijk verband
Schade
Er moet een nadeel zijn
Krenking van een belang
Schade moet zeker zijn
Schade moet meetbaar zijn
Morele schade
Fysieke schade
Schade en fout moeten niet rechtstreeks
VB: aannemer met vertraging zou terras komen doen terwijl de mensen op vakantie zijn. Ze
vergeten de hamer en door de regen geeft die roest af op het terras. Hamer moest er al een week
gelegen hebben. Schade en fout zijn dus niet rechtstreeks gebeurd.
Schade moet niet uitsluitend te wijten zijn aan de fout
Iemand die grondwerken doet (= grond klaarmaken om er een huis op te zetten) moest de grond
klaarmaken voor een kleutercrèche. Gebouw wordt geplaatst en wordt in gebruik genomen. Nadat
, een kindje op de drukknop van het doorspoelen duwt blijft het water doorlopen doordat de knop
bleef steken. De volgende dag stond de school onder water. De grondwerker had de leidingen niet
schuin genoeg gelegd.
1. Strafrechtelijke ash
Iemand heeft een strafrechtelijke fout gemaakt (vb: poging tot moord, door rood licht rijden, …)
2. Contractuele ash
Er is een contract dat niet werd nageleefd namelijk een fout in het contract. (vb: gebouw wit
schilderen maar is groen)
Contractuele fouten zijn niet altijd verzekerbaar. (misbruik vermijden)
2 soorten:
o Middelenverbintenis
= verbintenis die je aangaat en waar je jouw best voor doet maar waarvan je niks kan
garanderen (moeilijk te bewijzen)
o Resultaatsverbintenis
= verbintenis die je maakt en het resultaat moet er zijn (makkelijk te bewijzen)
3. Extracontractuele ash
Schade veroorzaakt aan derden die niks met het contract te maken hadden. Bijna altijd verzekerd!
VB: Stel ik ben eigenaar van het gebouw en tijdens de werken valt de emmer op mijn auto (schade).
De schade die werd veroorzaakt heeft niks te maken met het contract dus extracontractueel.
VB: stel de muur wordt geverfd en er vallen spatten op de grond. Extracontractueel want over de
vloeren werd niks in het contract gezegd.
Artikel 1382 tot 1386 BW
Art. 1383 BW: nalatigheid
Art. 1384 BW:
o schade door zaken onder je bewaring (vb: gebouw)
o ouders zijn aansprakelijk voor minderjarige kinderen (slechte opvoeding of ontbreken van
toezicht)
o werkgever is aansprakelijk voor zijn werknemers
o leerkrachten zijn aansprakelijk voor hun leerlingen
Art. 1385 BW: aansprakelijkheid voor schade die jouw dieren zouden veroorzaken
Art. 1386 BW: eigenaar van een gebouw
, 4. Beroepsaansprakelijkheid
Aansprakelijkheid die je oploopt bij de uitoefening van je beroepsactiviteit
In je beroep als dienstverlener kan je een fout maken.
5. Objectieve aansprakelijkheid / foutloze aansprakelijkheid
= uitzondering want je hebt geen fout gemaakt maar toch heeft iemand schade en moet je betalen.
Vb.: wet op de zwakke weggebruiker (lichamelijke letsels moeten door chauffeur worden betaald,
zelf als je geen fout hebt gemaakt)
Als ze een letsel hebben moet jij betalen maar stel fietser rijdt in verkeerde richting dan moet de
fietser de schade aan de auto wel betalen.
Art. 544 BW: op je eigendom mag je doen wat je wil, maar indien je toch schade veroorzaakt aan
derden, dan moet je toch betalen.
Vb: boomgaard moet besproeid worden. Buurman is imker maar door die besproeiing sterven alle
bijen. Buurman heeft schade dus moet je vergoeding betalen aan de buurman voor de bijen.
Les 2
Aansprakelijkheidsverzekeringen
Kenmerken aansprakelijkheidsverzekering
- Verplichting om de schade te vergoeden
- Verplichting om zich achter de verzekerde te stellen (hij moet zijn verzekerde verdedigen)
Vb: klant staat geparkeerd maar de wielen zijn al gedraaid om uit te rijden. Een taxi chauffeur
neemt nogal ruim zijn bocht en rijdt op de wielen. Auto per total. Klant is in fout aangezien je een
manoever uitvoert en dus voorrang moet geven. Verzekeraar moet dus de klant laten weten dat je
naar de rechtbank mag gaan enz.
Aansprakelijkheid in de tijd
Vb: architect krijgt opdracht om particuliere woning te bouwen en begeleidt de aannemers daarbij. Huis is
af, alles is in orde. Na 2 jaar wordt er gebeld en zegt de eigenaar dat er barsten in het huis zitten en zich
zorgen begint te maken. Maar klant is verandert van verzekeraar (AG -> Axa). Welke verzekeraar moet nu
betalen? Schadeoorzaak = verkeerd berekenen van architect die later voor fouten zorgt.
Schadeverwekkende gebeurtenis is het bouwen van het huis. Manifestatie van de schade zijn de scheuren
die alsmaar groter worden.
3 methodes om te bepalen welke verzekeraar er moet betalen.
Claims made
Loss occurrence
, Act committed
Act committed
= De verzekeraar op moment van de schadeverwekkende gebeurtenis moet de schade betalen. Wordt niet
toegepast in België.
Loss occurrence
= Wie is de verzekeraar op het moment van de manifestatie van de schade? Ook al werd de fout gemaakt
tijdens het beheer van de polis van de andere verzekeraar. Wordt niet toegepast in België
Claims made (2 elementen)
= Wie is de verzekeraar tijdens de manifestatie van de schade en het indienen van de schade-eis?
Toegepast in België
Wat als je zou veranderen tussen de manifestatie en het indienen van de schade-eis? Daar zegt de
OH niks over. Weinig info over. Je kan wel contact opnemen met de oude verzekeraar en
voorstellen de schade te verdelen.
Stel de architect (vorig voorbeeld) is op pensioen en hun polis is beëindigd. Er geld een claims made
+ 3 jaar waardoor ze nog 3 jaar zijn verzekerd.
Uitzonderingen:
o BA auto
o BA gezin
o BA brand
Quitantie (ook proces verbaal)
= Akkoord tussen verzekeraar en schadelijder over het bedrag dat wordt uitgekeerd. Nadat je hebt
getekend kan je niet meer op het bedrag terugkomen. MAAR indien er nieuwe schadegevallen opduiken
kan je vragen voor een bijkomend bedrag.
Vb: klant botst en heeft wat pijn aan de nek. Altijd aanraden om naar de dokter te gaan. Klant heeft geen
pijn meer en er wordt een quitantie opgemaakt voor 3000 euro voor de schade aan de auto. Enkele jaren
later krijgt de klant constant pijn aan zijn nek. Nadat hij onder de scanner gaat wordt er bevestigd dat het
door dat ongeval is. Later kan hij dus nog een vergoeding vragen voor de ziekenkosten.
Waarborg
Vergoeding tot dekkingsgrens
Er is altijd een limiet van tussenkomst. Bij BA auto en familieverzekeringen ligt het zodanig hoog dat die
grens zeer moeilijk kan bereikt worden. Bij de meeste BA verzekeringen wordt die limiet niet bereikt.
BELANGRIJK: Bij BA uitbating na levering/onderneming is et anders. Daar moet je zelf kiezen welke limiet
van tussenkomst je wil. Verzekeraar doet wel enkele voorstellen. TIP: zet je limieten voldoende hoog dat als
er ooit een incident zich voordoet dat je zelf niet moet opleggen om de schade te dekken. NADEEL: Hoe
hoger je limieten hoe duurder je premie.
, Typisch voorbeeld voor kleine winkels en KMO’s (vb: bakkerij):
Voor lichamelijke schade: 1.250.000 euro
Voor materiele schade: 125.000 euro
Met vrijstelling (wat je zelf moet bijleggen): 125 euro
Voor grote ondernemingen is dit veel te weinig! VB: autoconstructiebedrijf
Intresten
- Eveneens verzekerd (tot bepaalde limiet)
- Komen bovenop de limieten van tussenkomst
Kosten
- Eveneens verzekerd (tot bepaalde limiet)
- Vb: experten om de kosten in te schatten (heel duur)
BA onderneming
2 luiken:
- BA uitbating
VB: iemand wil gevel renoveren. Werkmannen lopen op de stelling en duwen emmer om op een
fietser die langsrijdt. Er is schade. Tijdens de uitbating is er schade veroorzaakt aan derden.
Dekt alleen de extra-contractuele schade (NOOIT contractuele schade)
Waarom wordt contractuele schade niet verzekerd?
Misbruik voorkomen zodat vb schilderbedrijven geen 2 keer kunnen incasseren omdat ze in een
verkeerde kleur hebben geverfd.
Uitzondering: toevertrouwd goed
= VB: Carwash waarvan de rollen niet vasthangen maken de auto helemaal kapot. Uitbater carwash
heeft een polis maar door de uitzondering van het toevertrouwd goed heeft hij alle schade zelf
moeten vergoeden.
- BA Na levering
VB: je hebt je product verkocht maar het is slecht gemaakt en veroorzaakt schade. Het gebrekkig
product wordt niet terugbetaald!!! Enkel de gevolgschade wordt vergoed.
o Dekt zowel contractuele als extra-contractuele schade
VB: fles water die ik heb gekocht ontploft in mijn hand. (contractueel)
Fles water die ik heb gekocht ontploft in de hand van mijn zus (extra-contractueel)
BA uitbating
- Fout
- Schade
- Oorzakelijk verband
,Wat wordt vergoed?
- Materiële schade
- Lichamelijke of immateriële schade aan derden
(nooit immateriële schade zonder andere schade!)
Ook aangestelden zijn verzekerd (werkgever is verantwoordelijk voor werknemer)
Gedekte activiteiten:
Activiteit nauwkeurig omschrijven in polis (vb: iemand die metalen rekken maakt, maakt ook
muggenramen maar dit stond niet in de polis dus werd niet verzekerd toen hij uitschoot met
zijn schroevendraaier)
Wijzigingen in activiteit aangeven (vb: je start een nieuwe activiteit, dus moet je die aangeven)
Steeds uitgesloten: verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorrijtuigen (stel je
maakt schade door met je vrachtwagen te rijden dan ben je niet verzekerd want er is een
aparte verplichte polis)
Gedekte aansprakelijkheid:
Quasi-delictuele aansprakelijkheid: extra-contractuele ash en de hinder uit nabuurschap
(art.544 BW) EXAMEN
NIET: contractuele ash
Gedekte gebeurtenis:
Vroeger: accidentele gebeurtenis
Nu: schadeverwekkende gebeurtenis
Op waarborguitbreidingen toch ongeval: (DIT MOET DUS WEL ACCIDENTEEL ZIJN)
o Milieuhinder (vb: ongeval in de haven en giftige stoffen komen vrij. Verzekerd want
oorzaak is van de hinder is accidenteel)
o Nabuurschap
VB: je doet werken aan een dak en je vergeet je ladder op het dak. Ladder begint te roesten en laat
schade na aan het dak. Dit is niet accidenteel, het is geen accident zoals vb een botsing. De schade
komt pas achteraf.
Uitsluitingen uit de waarborg:
Motorrijtuigen
Oorlog of gebruik van nucleaire stoffen
Opzettelijke schade
Grove schuld
Zee- of luchttransport
Financiële operaties (vb: je koopt aandelen en het bedrijf gaat failliet)
Punitive damages (vb: Amerika heeft ander rechtssysteem: fout in België dan wordt de omvang
van de schade vergoed. In Amerika als er een fout wordt gemaakt (vb: je glijdt uit over natte
vloer) krijgt het slachtoffer nog een extra vergoeding als straf voor de tegenpartij.) Deze extra
vergoeding is in België dus niet verzekerd.
,Betrokken partijen:
Verzekeringnemer
Verzekerden
Derden
De vergoedbare schade
Lichamelijke schade
Materiële schade
Immateriële schade (enkel indien er ook materiële schade is)
Het verzekerd kapitaal
Belang van voldoende verzekerd kapitaal
o Standaard: 1.250.000€ lichamelijk en 125.000€ materieel (veel te weinig voor een groot
bedrijf!!!)
o Gemengd
Bepalen van het verzekerd kapitaal
Vrijstelling
Premiebepaling:
Activiteit (bloemenwinkel – traiteur – bouwbedrijf – autoproducent)
Verleden/schadegevallen (weinig/geen schadegevallen = goedkopere premie negotiëren)
Trend (bij slechte beursjaren kunnen ze hogere premie vragen)
Regelmaat (heel veel (kleine) schadegevallen kan een verhoging van je premie betekenen)
Eigen ervaring (maatschappij heeft bepaalde specialisatie, bij veel ervaring kunnen ze het risico
goed inschatten. Als ze het risico niet zo goed kunnen inschatten zal er een hoge premie zijn.)
Premie
Forfaitair of % op loon en/of omzet (hoe meer loon, hoe meer mensen in dienst en dus meer
risico dat iemand een fout begaat)
Vaak met voorschotpremie
Territoriale geldigheid
Meestal enkel Europa waar je verzekerd bent (vasteland heeft vaak dezelfde regelgeving)
Onderaannemers
Gedekt tegen bijpremie
VB: Ik bouw een huis en doe alles, maar dat is niet zo want ik doe beroep op een
onderaannemer. Als een onderaannemer een fout maakt zijn er 2 mogelijkheden.
o Ofwel moet de onderaannemer zijn BA uitbating aanspreken
o Ofwel heeft onderaannemer geen aansprakelijkheidsverzekering. Hopelijk heeft de
hoofdaannemer dan een BA uitbating waarbij ook de onderaannemers gedekt zijn
NADEEL: fors bedrag!!
,BA na levering
Je product is al verkocht en het veroorzaakt schade aan de klant die het heeft gekocht
Contractueel!!
De gevolgschade is verzekerd, het gebrekkig product niet!
2 soorten wetgeving van toepassing:
- Belgische wetgeving
- Europese wetgeving
Beide gelden, ze zijn aanvullend
Belgische Burgerlijk Wetboek Europese regels
Gebrekkig product Niet veilig product
Professioneel verkoper: teruggave prijs VB: kindje kwetst zich aan speelgoed
en betaling schade (vb: bakker)
o Onoverwinnelijke
onwetendheid
Niet professioneel: enkel teruggave
prijs
VB: ouders bakken taarten voor
schoolfeest kinderen en verkopen
stukjes voor 2€. De taarten zijn niet
lekker en mensen krijgen buikgriep. Ze
hebben geen beroepsactiviteit die te
maken heeft met taarten bakken dus
moeten ze enkel de 2€ per stuk taart Niet veilig product ≠ gebrekkig product
terugbetalen.
Materieel toepassingsgebied
In België beide wetgevingen gedekt
Activiteit goed beschreven (verkeerde beschrijving is geen dekking!!!)
Uitsluitingen
Zie BA uitbating
De schade aan het geleverde product of de uitgevoerde werken (= faulty part)
o Duidelijke omschrijving faulty part (volledige auto of enkel (vb) airbag?)
Conceptiefout (bij concipiëren van de producten werd een fout gemaakt)
Gebrek aan prestatie (vb: ik maak broeikast voor kipjes maar dat staat niet hoog genoeg = mijn
schuld) vs gebrek aan het product
Grove schuld
Toepassingsgebied in de tijd
, Alle schadegevallen te wijten aan eenzelfde oorzakelijk feit worden beschouwd als een en
hetzelfde schadegeval (stel conceptiefout (maar je hebt er een verzekering voor) dus ganse
reeks van schadegevallen: worden opgeteld want worden beschouwd als 1 en hetzelfde
schadegeval)
VOORDEEL: 1 vrijstelling
NADEEL: wordt opgeteld dus opletten voor het plafond!
Serieschades: gevaar voor onvoldoende verzekering
Verzekerd bedrag
Afzonderlijk verzekerd bedrag voor lichamelijke en voor materiële schade
Globaal bedrag
Immateriële schade ook verzekerd
BA na levering: plafond per verzekeringsjaar en per schadegeval
Vaak mogelijkheid tot reconstitueren
Stel bedrijf heeft een verzekering met een limiet gemengd van 1 miljoen euro. Ze hebben
een rampjaar met veel schadegevallen. 1e schadegeval van 300.000 euro, daarna nog eens
400.000 euro. Bedrijf wil zijn limiet van 1 miljoen verhogen naar 2 miljoen voor dat jaar,
maar tegen betaling van een serieuze premie. (premie x 4/5)
Verzekerde personen
Zie BA uitbating
Problematiek: onderaannemers moeten zichzelf verzekeren, echter hoofdaannemer blijft
aansprakelijk
Gedekte schade
Schade aan het geleverde product is steeds uitgesloten
Kosten van uitbreken van het gebrekkige product doorgaans uitgesloten
(vb: klant zaagt natuurstenen en geeft ze mee met aannemers om ze vast te zetten. Er was een
probleem met het zaagsysteem waardoor er diepe schroeven waren in de natuursteen. De
steen wordt op de gevel geplaats en de koper was boos. Na proces is onze klant in fout. De
kosten voor het uitbreken van het gebrekkig product waren uitgesloten.)
Zuiver immateriële schade uitgesloten
Punitive damage uitgesloten
Landen dekking
Doorgaans wereldwijd behalve VS en Canada
VB: je verkoopt product en je klant verhuist naar Amerika. Hij neemt het product mee en het
veroorzaakt daar schade. Zolang je niet weet dat het product meegenomen werd naar de VS is
het wel gedekt, anders niet.
Gedekt indien producent niet wist dat zijn product in de VS of Canada belandt.
Schade aan toevertrouwd goed
= goed is toevertrouwd om aan te werken en je doet daar schade aan
Door het inlassen van deze clausule zal het goed al dan niet verzekerd zijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lunavermeulen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.37. You're not tied to anything after your purchase.