Deel van de tractus locomotorius of het musculo-skeletaal systeem:
- Botten (ossa)
- Kraakbeen (cartilago)
- Ligamenten
- Skeletspieren (musculus - musculi)
- Spieren voornamelijk opgebouwd uit
➢ Spierweefsel
➢ Bindweefsel
➢ Zenuwvaten
➢ Bloedvaten
- Direct of indirect aan botten gebonden
- Er zijn ongeveer 700 skeletspieren in ons lichaam
- De meeste spieren zijn
1. Skeletspieren
➢ = dwarsgestreepte, willekeurige spieren
➢ = onderworpen aan de wil of aan de bewuste controle
- Daarnaast hebben we ook nog
2. Glad spierweefsel
3. Hartspierweefsel
7.1. Functies skeletspieren
Functies van het spierstelsel
Locomotoriek: bewegen van skeletdelen
- Eenvoudige bewegingen
- Complexe bewegingen
Handhaven van houding & lichaamspositie (tonus)
- Rechtop kunnen staan, ook als die spieren op dat moment niet actief bewegen (er is altijd
een zekere spanning in de spier zodanig dat wij ons kunnen handhaven)
Ondersteunen van weke delen en organen:
- Spieren dragen gewicht van organen in de buik en bekken (rug)
- Beschermen inwendige organen
Openen en sluiten van lichaamsopeningen
- Voornamelijk bij het spijsverteringsstelsel en het urinair stelsel
- Sluitspieren
Temperatuursregulatie:
- Spiercontracties vereisen energie
1
,Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 3
➢ Deze energie wordt deels omgezet in beweging, deels in warmte
➢ Spiercontracties helpen op die manier de lichaamstemperatuur mee te handhaven
7.2. Opbouw skeletspier: macroscopische opbouw
7.2.1. Macroscopische algemene opbouw
- Spierbuik
➢ Spierbundels = fasciculi
➢ De spierbundels bestaan uit Spiervezels = spiercellen = “samengesmolten”
spiercellen
✓ Verschillende cellen bij elkaar die samengesmolten zijn tot 1 lange spiervezel
✓ Neemt de volledige lengte van de spier aan
✓ Hele lange cel met veel kernen (samengesmolten)
➢ Spiervezels zijn opgbouwd uit Myofibrillen
➢ Myofibrillen bestaan uit Sarcomeren
✓ = kleinste opbouw eenheid van de spier
- Pees = Tendo
➢ Vastzittend op bot = pees
➢ Vastzittend op een andere spier = aponeurose
✓ Bv op ons hoofd/schedel: 2 spieren die op elkaar vastzitten
- Uitzicht pees: wit taai weefselachtig vlies
Opmerking
In het skeletspierweefsel:
- Elke spiervezel is eigenlijk een versmelting van verschillende spiercellen tot één langgerekte
spiercel!
7.2.2. Macroscopische organisatie van bindweefsel rond spier
Er liggen ook beschermlagen rond de spier van bindweefsel
- 3 bindweefsellagen rond de spier, namelijk
➢ Epimysium => rond spier
➢ Perimysium => rond spierbundel / fasciculus
➢ Endomysium => rond spiervezel / spiercel
Opmerking:
Bindweefsel is opgebouwd uit collageen, elasatine, bloedvaten en zenuwvaten
- Pees en/of aponeurose
➢ => = de verderzetting van deze 3 lagen die samen komen en zo de spier vasthechten
aan het bot
➢ => een pees is verweven met het periost van het bot wat de stevigheid verklaart
2
,Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 3
✓ Noodzakelijk als we zien wat voor krachten door sommige spieren
uitgeoefend worden
7.2.3. Organisatie van bloedvaten en zenuwen
- Netwerk van bloedvaten BV doorheen het bindweefsel van het epimysium en perimysium
➢ Aanvoer van zuurstof en voedingsstoffen
➢ Afvoer van afvalstoffen
➢ => spiercontracties vereisen veel energie dus rijke doorbloeding is nodig
- Netwerk van zenuwvaten ZV doorheen het bindweefsel voor de aansturing van de
skeletspier
➢ Skeletspier trekt enkel samen door prikkeling van axon
7.3. Opbouw skeletspier: microscopische opbouw
7.3.1. Skeletspiercel: opbouw
Opbouw van skeletspiercel is nogal verschillend van andere cellen
- Grotere diameter
- Veel langer (tot 1 m)
➢ Spiercel is evenlang als spier zelf
- Multinucleair: veel kernen (samengesmolten cellen tot 1 cel)
- Verscheidene typische structuren/onderdelen die je in andere cellen niet vindt namelijk:
➢ Sarcolemma en transversale tubuli = T-tubuli
➢ Sarcomeren
➢ Sarcoplasmatisch reticulum
➢ Myofibrillen
✓ Dikke en dunne filamenten
✓ Glijdende filamenten en kruisbruggen
3
, Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 3
Figuur:
- Spier met sarcolemma (het membraan) met daarin de openingen van de T-tubuli (T-vormige
buisjes)
- Myofibril is omringd door sarcoplasmatisch reticulum (blauw), op het einde spreken we niet
meer van sarcoplasmatisch reticulum, maar dan noemen we dat terminale cisternen
- De terminale cisternen staan heel nauw in contact met de T-tubuli
- Triade van 2 terminale cisternen met een T-tubulus daarop en die triade speelt een heel
belangrijke rol bij de werking
- Her en der verspreid zijn er ook heel veel mitochondriën = energiefabrieken in een cel en die
leveren energie
- Myofibrilen zijn opgebouwd uit dunne filamenten (actine) en dikke filamenten (myosine)
7.3.2. Bijzondere onderdelen
Sarcolemma
- = plasmamembraan van een spiercel of spiervezel
- Omgeeft het cytoplasma = sarcoplasma van een spiervezel
- Aanwezigheid van openingen, verspreid over het oppervlak van het sarcolemma
➢ Deze openingen zijn verbonden met netwerk van smalle buisjes = T-tubuli =
transversale tubuli
- Sarco verwijst altijd naar spier
T-tubuli = transversale tubuli
- Vormen doorgangen doorheen de ganse spiervezel of spiercel
- Gevuld met extra-cellullaire vloeistof
- Rol: elektrische impulsen = actiepotentialen verspreiden, die op die manier een chemische
verandering in de ganse spiervezel veroorzaken en dus zo ook een contractie in de spiervezel
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Verpleegkunde2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.45. You're not tied to anything after your purchase.