Samenvatting op basis van het handboek "Praktisch brugerlijk recht" van uitgeverij De Boeck en eigen notities. Dit document werd opgesteld in de vorm van voorbeeldexamenvragen. De samenvatting is duidelijker opgemaakt dan de tekst uit het handboek.
Hoofdstuk 1 Algemene inleiding
1 Verantwoording
Wie wordt er verondersteld om de wet te kennen?
- Iedereen, dus niet alleen juristen maar ook alle burgers.
Er zijn verschillende gelijkenissen met recht en andere normenstelsels, welke normenstelsels?
- Moraal
- Godsdienst
2 Het begrip recht
2.1 2.1 Algemeen
Hoe kunnen we het recht opdelen?
- In subjectieve zin: “ik heb het recht om…”
- In objectieve zin
Wat is het subjectieve recht?
Het geheel van aanspraken die een persoon tegenover een ander laat gelden en waaruit voor die
andere plichten ontstaan.
Wat is het objectieve recht?
- Een geheel van algemeen geldende normatieve regels. (wetgevende macht)
- Opgelegd of ontvangen en bekrachtigd door de staat. (wetgevende macht)
- De naleving is afdwingbaar. (rechterlijke macht)
- Beogen de ordening van het maatschappelijk leven. (rechterlijke macht)
2.2
2.3 2.2 Een geheel van algemeen geldende normatieve regels
Recht is een geheel van wat?
- Het recht is een geheel van regels, het merendeel van deze normen zijn gedragsregels. Ze
hebben dus betrekking op het gedrag van de burgers (=rechtssubjecten).
Yentl Pede 1BMS r0832874
, 2
2.3.1 2.2.2 Aanvullend of dwingend recht.
Kenmerken dwingend recht:
- Dwingende bepalingen moeten nageleefd worden door elke burger
- Wetgever laat hen geen keuze
- Bij niet-naleving volgt een sanctie (bv: diefstal)
- Deze regels zijn van dwingend recht
Bv: geen schijnhuwelijken, geen kinderarbeid, geen nachtwerk voor minderjarigen
Hoe kunnen we het dwingend recht verder opdelen?
- De regels die de openbare orde en goede zeden aanbelangen.
- De regels die sommige groepen zwakkere personen beschermen.
Wie verstaan we onder de ‘zwakkere personen’?
- Minderjarigen en de onbekwaam verklaarde geesteszieken.
Kenmerken aanvullend recht?
- Regels gelden enkel voor burgers, zover zij geen andere regeling getroffen hebben.
- Je hebt de keuze om aanvullende bepalingen van de wet te volgen of een afwijkende
overeenkomst te sluiten
- Komt het meest voor, van de meeste regels mag je afwijken of aanvullen
- Bv: je kunt getrouwd zijn onder het wettelijk stelsel, maar met bijkomende zaken.
Waarom is het onderscheid tussen het aanvullend en het dwingend recht zeer belangrijk?
- Als burgers tegen de regel van dwingend recht in, een afwijkend overeenkomst sluiten, dan
wordt de afwijking van het dwingend recht gesanctioneerd met de nietig verklaring van de
overeenkomst.
Wat is de algemene taak van het recht?
- Het scheppen van orde, verhinderen dat de wet van de sterkste geldt.
- Recht moet altijd gerechtvaardigd zijn.
Yentl Pede 1BMS r0832874
, 3
Hoofdstuk 2 Indelingen van het
recht
3 Privaatrecht & Publiekrecht (objectief recht)
3.1 Publiekrecht
Wat behoort tot het publiekrecht?
- De objectieve rechtsnormen die het algemeen belang betreffen.
Wat regelt het publiekrecht?
- Regelt de inrichting, organisatie en werking v/d staat, zijn onderdelen en organen.
- Bepaalt de rechtsbetrekkingen v/d staat, zijn onderdelen en organen t.o.v. elkaar, de burgers
en andere staten en internationale rechtspersonen.
3.2 Grondwettelijk / constitutioneel recht
Wat is het grondwettelijk recht / constitutioneel recht?
- = Het recht dat de regels omvat die de vestiging, de structuur en de uitoefening van het
soevereine gezag betreffen.
Wat regelt het grondwettelijk / constitutioneel recht?
- Het regelt de inrichting v/d staatsmachten, hun onderlinge verhoudingen en de
grondrechten die aan de burgers zijn toegekend => (Hoofdzakelijk in de grondwet).
Yentl Pede 1BMS r0832874
, 4
3.3 Administratief / bestuur recht
Wat is het administratief / bestuur recht?
- Het administratief recht omvat de regels betreffende de inrichting en de werking v/d
organen v/d uitvoerende macht (de regering, de ambtenaren). Het bepaalt hoe de staat en
zijn onderverdelingen (provincies, gemeenten, openbare instellingen) functioneren.
Welke materies behoren tot de tak van het administratief / bestuur recht?
Het bepaalt ook de rechtsbescherming die de particulier kan oproepen, hoe heet de speciale
administratieve rechtbank die daarvoor is ingevoerd?
- De Raad van State.
3.4 Het strafrecht
Uit welke 2 vakken bestaat het strafrecht?
- Materiële strafrecht
- Formele strafrecht
3.5 Het materiële strafrecht
Wat beschrijft het materiële strafrecht?
- Het materiële strafrecht beschrijft de strafbare feiten, we kunnen deze onderverdelen in 3
soorten misdrijven.
Yentl Pede 1BMS r0832874
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller yentlpede02. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.01. You're not tied to anything after your purchase.
