gebaseerd op het leerstofoverzicht toelatingsexamen geneeskunde
Written for
Secondary school
3e graad
Biologie
5
All documents for this subject (215)
Seller
Follow
biesiadaeline
Content preview
VOORTPLANTING (zie ook bundel 6e)
BOUW EN WERKING VAN DE GESLACHTSORGANEN
De vrouw
Inwendig
Baarmoeder/uterus
Plaats waar embryo ontwikkelt/hier ontstaat baarmoederslijmvlies= sterk doorbloede
bindweefsellaag/peervormige spier/ baarmoederwand=dikke spierlaag met/versmalling
onderkant=baarmoederhals/kring-en lengtespieren (contracties+menstruatie)/bloedvaten
(hormonen vr verandering baarmoederslijmvlies+voedingstof voor event embryo)
Vagina/schede
Gespierde en rekbare koker/plaats waar zaadlozing plaatsvindt/slijmvlies met melzuurbacterien
(glycogeenmelkzuur)/maagdenvlies=hymen
Eileiders/oviduct/tuba uterina
Hier vindt bevruchting plaats (verwijding=ampulla) /groeit embryo 1 e paar
dagen/trilhaarwerking+peristaltiek
(Eitrechter=trechter van Faloppe: met vingervormige uitstulpingen (franjes) eicel opvangen)
Eierstokken/ovaria (um)
Liggen in bekkenholte/verantwoordelijk productie gameten+prog+oestr/ zijn met een ligament
verbonden met buitenkant baarmoeder/eicel rijpt+ovulatie/merg+schors/ bloedvoorziening voor
follikerijping en afvoer hormonen
Baarmoederhals/cervix
Komt uit op de vagina/maakt verbinding met buitenwereld/verbinding
baarmoeder-vagina/produceert een slijmprop als bescherming (ovulatie)
Uitwendig
Grote/buitenste schaamlippen
Behaard/veel vetweefsel+geur+zweet+talgklieren/bescherming
Kleine/binnenste schaamlippen
Klieren van Bartholin seks prikkeling
Clitoris
Gevoelige plek (mini-penis)/opzwelbaar weefsel
De man
Teelballen/testes =gonaden
Productie zaadcellen+testost
Bouw: teelbal verdeeld door bindweefseltussenschotten in zaadlobjes bestaande uit zaadbuisjes
(de wand=setolicellen+kiemcellen)/ in bindweefsel: cellen v Leydig produc test/ cellen van
sertoli vr zaadcelvorming
Balzak/scrotum
Hierin liggen teelballen+bijballen
Bijballen/epididymis
Zaadbuisjes komen samen in teelbalnetwerk bijbal zaadleider naar urinebuis/rijping
zaadcellen in zaadvloeistof/reservoir vr zaadcellen
Zaadleider+ductus deferens
Afscheiding vloeistoffen door zaadblaasjes en prostaat met fructose=energiebron/
peristaltiek/verwijding=ampulla
Zaadblaasjes/ vesiculae seminalis
, Produceren zaadvloeistof met fructose vr energie/ mond uit wnnr zaadleider achter de blaas
passeren
Prostaat(klier)
kleurloze vloeistof/prostaatvocht=glucose + ph neutraal/Kringspier Trekt samen verbinding
tussen blaas en urinebuis afsluit nooit urine en sperma samen
Penis
Urinebuis omgeven door sponsachtig weefsel en caverneus weefsel +zwellichamen voor erectie/
eikel + voorhuid
Klieren v Cowper
Voegen zaadvocht toe lage ph van urinezuur neutraliseren en zaadcellen
beschermen/ontzuring+natuurlijk glijmiddel
Uretha/urinebuis
Sperma= vl van bijbal+prostaal+zaadblaasjes en zaadcellen
Primaire+secundaire geslachtskenmerken
Prim=al voor geboorte bv teelballen/prostaat/eileider/baarmoeder
Sec= na puberteit bv beharing/bredere bekken of schouders/zaadlozing/menstruatiecyclus
HORMONALE REGELING
De man
Zie p 16 bio 6e
Hypothalamus= belangrijk coördinatiecentrum (controle!)
Hypofyse= belangrijke klier belangrijke hormonen afscheiden homeostase v lichaam stabiel
houden
Teelbal
Gnrh=grf
LH=ICSH (interstitiële cellen
stimulerend hormoon)
LH cellen van Leydig=interstitiële cellen in de testes testosteron
FSH cellen van sertoli proteinen die binding tussen test en spermatogonia mogelijk maken
spermatogenese stimuleren
Feedbackmechanisme
cellen van sertoli inhibine (vanaf moment drempelwaarde fsh overschreden) remt FSH
stijging testosteron vrijgave LH en GRF verminderen
de vrouw
oestrogeen en progesteron geprod door corpus luteum + rijpende follikel
menstruatiecyclus/menstruele cyclus
3 fasen: folliculair / luteale / menstruatie
gem om 28 dagen prim oocyt rijpt tot sec oocyt (sec follikel= met pellucidevlies)
GRFLH (ovulatie) en FSH (follikelrijping) oestrogeen en progesteron baarmoederslijmvlies
beinvloeden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller biesiadaeline. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.