Grieks: haimatos = bloed
Logos = leer
Hematologie = Leer van het bloed
HET RODE BEENMERG VORMT BLOED
Bestuderen van
Samenstelling en eig bloed
Bloedvormende organen
bloedziekten
Volwassene
• 60-70 ml bloed per kg lichaamsgewicht
• Man 5-6 l
• Vrouw 4-5 l
-Verhouding V BC en V plasma worden bepaald door waterhuishouding en behoefte aan
hemoglobine-
-Bloed stroomt door venen, hart, arteriolen, capillairen, longvaten en arteriën-
Functies van bloed
• Weefsel voorzien van 02 en CO2 verwijderen
Longen: 02 bindt op hemoglobine
Weefsels: 02 wordt terug afgestaan
• Transport van
Suikers
Mineralen
Vitamines
Hormonen
Eiwitten
Vetten
Afvalstoffen naar nieren, longen,…
• Regulering van lichaamstemperatuur
• Water- en zouthuishouding
• Afweersysteem
• Vervoeren van afvalstoffen
KIJK AFBEELDING
Samenstelling van het bloed
• 5-6 l:
55% vloeibare fractie -> plasma, water met opgeloste stoffen
45% vaste bestanddelen -> bloedcellen
, 2 van 57
KIJK AFBEELDING -> tunica adventitia, t. media, T. intima
Rode bloedcellen of erytrocyten
• 41% van bloedvolume
• Niet echte cel, geen celkern
• Functie: zuurstoftransport en koolstofdioxide door aanwezigheid van hemoglobine
• Bloedgroepen
• Rode kleur door heemgroepen
KIJK AFBEELDING: NEUTROFIEL
Witte bloedcellen of leukocyten
• 4% van bloedvolume
• Functie: afweersysteem, tegen infecties en het binnendringen van lichaamsvreemde
stoffen
• 3 hoofdgroepen:
Granulocyten -> neutrofiele, eosinofiele, basofiele
Monocyten
Lymfocyten
Bloedplaatjes of trombocyten
• 0,1% van bloedvolume
• Functie: hemostase/bloedstolling
• Heel klein
Bloedplasma
• Bloed zonder cellen en bestaat uit:
• Water 91%
• Eiwitten: Globuline, Fibrinogeen (omgezet in fibrine, stollingsfactor), albumine
• Zouten
• Voedingsstoffen: suikers, vetten, aminozuren, vitamines
• Hormonen
• Afvalstoffen: ureum, urinezuur, koolstofdioxide, bilirubine (teveel? Geelzicht)
Bloedplasma functies
• Transport voedingsstoffen, afvalstoffen, hormonen,…
• Regulatie lichaamsT
• Water- en zouthuishouding van cellen
Verdeling van bloedcellen in bloed
• Gelijkmatig verdeelt door
o Beweging
o Afstoting door negatief geladen celoppervlak bij fysiologische pH (7,34) -> pH
van het arterieel bloed
- De lading wordt beïnvloed door de pH van het plasma en eiwitten van het plasma
, 3 van 57
• pH daling -> minder afstoting van erytrocyten (deze zijn normaal negatief) ->
rouleauxvorming/geldrolvorming
=> afremmen van bloedstroom en bemoeilijkt uitwisseling van stoffen tussen cellen en de
omgeving
Artefact -> fout dat een laborant zelf gemaakt heeft
KIJK AFBEELDING
Bloedafname
• veneuze -> in de arm
• capillaire -> in de vinger
• bovenste gestolte bloed = serum
• bloedstolling door fibrine
EDTA en citraat en heparine
• Dit zijn anti-stollingsmiddelen
• Vangen CA2+ weg waardoor het bloed niet meer kan stollen
Bloed centrifugeren
• Eerst een antistollingsmidden of anti-coagulans toevoegen
• Dan centrifugeren
• Onderaan rode bloedcellen
• Dan BUFFY COAT -> witte bloedcellen en bloedplaatjes
• Bovenaan plasma -> dit is serum maar zonder stollingsfactoren, fibrinogeen
HOOFDSTUK 2
Rode bloedcellen of erytrocyten
• Geen kern, geen celorganellen
• Biconcave, schijfvormige cel
• Diameter = 7-8 micrometer
• Dikte = 2 micrometer
• = celmembraan rond hemoglobine, zorgt voor rode bloedkleurstof -> bindt O2 ->
transport 02
• Het heeft een groot oppervlakte tegenover volume
- Functie hiervan is gasuitwisseling
, 4 van 57
• Grote vervormbaarheid -> Waarom? Dit is nodig om doorheen zeer fijne haarvaten te
gaan, men neemt een langwerpige, sigaarachtige vorm aan
• Centrale opheldering = del
De celmembraan van erytrocyten
• Opgebouwd uit 2 lipiden -> fosfolipiden en cholesterol, apolair gebonden aan elkaar
• Helft uit eiwitten -> perifere = ofwel cytoplasmatische kant of extracellulaire
Integrale = alle 2
FUNCTIES: kanalen, pompen, structurele EW, contractiele EW, enzymes,…
• Koolhydratengroepen -> enkel aan buitenkant, vormen met bepaalde extracellulaire
eiwitten de bloedgroepantigenen
• INTRACELLULAIR: netwerk van structurele EW = cytoskelet, bepaalt de vorm van RBC
SPECTRINE -> in stand houden van biconcave vorm, stevigheid cytoskelet
ANKYRINE -> in stand houden van biconcave vorm, verbinden met andere EW
ACTINE -> in stand houden van biconcave vorm, beweging, nodig voor
vervormbaarheid
+KIJK AFBEELDING
- Afwijking aan deze EW? Vormafwijkingen van de erytrocyten
- Buitenkant membraan -> KHgroepen gebonden aan lipiden en EW van de
membraan, bepalen met extracellulaire domeinen van membraanEW de
immunologische eigenschappen
- Erytrocyt is dikker aan de rand -> bevat meer hemoglobine dan in het midden,
daarom is er daar een del
- Erytrocyt is rond en bruinroze kleur
Bloedgroepsystemen
• 34 verschillende erkend door ‘International Society of Blood Transfusion’
• Antigenen komen voor in RBC, maar kunnen ook voorkomen in WTB/trombocyten
• 2 belangrijkste bloedgroepsystemen:
ABO-systeem
Rhesus systeem
• Per bloedgroepsysteem andere structuren op membraan van RBC:
- andere suikergroepen
-andere EW
-> WAAROM BELANGRIJK? Elke RBC is anders, er kan een tegenreactie ontstaan
• Per bloedgroepensysteem andere ANTIGENEN
ANTIGEEN= structuur waarop een antilichaam kan binden
Antibody-generating
Antilichamen
• Door immuunsysteem aangemaakt tegen lichaamsvreemde stoffen
• Lichaamsvreemde stoffen worden vernietigd
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jokemeskens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.