Tijdvak 5 tijd van ontdekkers en hervormers // 1500-1600
5.1 Renaissance en humanisme
-Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling.
-De hernieuwede oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.
Tijdens de middeleeuwen was de klassieke oudheid redelijk vergeten, dit kwam door de kerk. Door
de kruistochten kwam veel oude kennis weer terug en de interresse daarin laaide op. Toen in 1453
de Turken Constantinopel veroverde, vluchtten de rijke burgers naar Italië. Renaissance:
wedergeboorte. Oude bouw- en kunststijlen kwamen terug en mensen op kunstwerken lieten
emoties zien. Leonardo da Vinci & Michelangelo Homo universalis, architect, kunstenaar en
wetenschapper.
Humanisme: denken met het gezond verstand en niet het geloof, de mens staat centraal. Erasmus
vertaalde de Vulgaat (eerste bijbel) opnieuw en ontdekte veel vertaal fouten. Onderzoeken van
klassieke wetenschappers werden onderzocht en verbeterd.
5.2 ontdekkers van nieuwe werelden
-Het begin van de Europese overzeese expansie
-Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling.
-De hernieuwede oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.
Door nieuwe en oude wereldkaarten te combineren veranderde het wereldbeeld.
De Portugese prins organiseerde ontdekkingsreizen langs afrika naar Indië zodat ze daar konden gaan
handelen. 1488 Bartolomeus Diaz voer voor het eerst om het het zuid punt van Afrika. 1498 Vasco da
Gama bereikte de westkust van India.
In 1492 stopte de Spaanse reconquista, de Spaanse koning en koningin finacieerde het plan van
Columbus om via het westen naar Indië te varen. Hij kwam aan in het Caraïbische gebied en noemde
de inwoners indianen. 1494 verdrag van Tordesillas, de pauze verdeelde de wereld, westen van
Spanje, oosten van Portugal. Amerigo Vespuci ontdekte een aantal jaar later dat wat Columbus
ontdekt had een nieuw werelddeel was.
In Amerika leefde de Inca’s en de Azteken, deze waren hoogontwikkeld. Veel Spanjaarden kwamen
naar de nieuwe wereld, conquistadores. Door gevechten en mee gebrachte ziektes uit Europa
overleed bijna de gehele bevolking.
De conquistadores kregen grote stukken land en lieten hier indianen op werken, na een tijdje
vervingen ze deze door Afrikaanse slaven omdat die beter bestendig waren en omdat christelijke
indianen gezien werden als wettelijke mensen.
Driehoekshandel tussen Europa, Amerika en Afrika. Europa leverde wapen, textiel en luxegoederen
aan Amerika, Afrika leverde slaven aan Amerika, Amerika leverde koffie, cacao, katoen, tabak, goud,
zilver. Hierdoor verloor geld in Europa aan waarde, economie in Europa ging achteruit.
5.3 De kerkhervorming
-De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had.
De Paus stond aan het hoofd van het christelijke geloof en had veel religieuze en politieke macht. Hij
leefde niet sober zoals eigenlijk moest, hier kwam kritiek op. Mensen met kritiek werden ketters
genoemd en vermoord.
1517 Maarten Luther publiceerde 95 stellingen tegen misstanden in de kerk, vooral de aflaathandel,
luxe en geringe kennis. Door de nieuw uitgevonden drukpers werd zijn werk snel verspreid. Luther
wilde een hervorming van de kerk maar de paus deed hem in de kerkelijke ban, keizer Karel V deed
Luther in de rijksban omdat hij geen ruzie wilde in zijn rijk. Nu mocht iedereen Karel vermoorden
zonder gevolgen. Luthers volgelingen begonnen een eigen kerk met behulp van verschillende
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller iristextor. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.36. You're not tied to anything after your purchase.