Een samenvatting van aardrijkskunde over hoofdstuk 3 van buiteNLand voor 3 vwo. In deze samenvatting wordt paragraaf 2 t/m paragraaf 10 duidelijk en goed samengevat!
Aardrijkskunde samenvatting hoofdstuk 3:
Paragraaf 2 de ecologishe kringloop
Aardrijkskunde legt het verband tussen natuur en mens. Het bestudeert de aarde als woonplaats van
de mens en de mensen als bewoners van de aarde. Het gaat dus over de manier waarop mensen met
de aarde omgaan.
Ecosysteem een natuurgebied waarbinnen alles wat leeft en groeit elkaar in
evenwicht houdt
Natuurlijke kringloop het rondgaan in de natuur van voedsel, water, zuurstof en
CO2
Een kring loop houdt zichtzelf in stand, alles gaat als het waren in een kringetje
rond waardoor iets nooit opraakt. De zon is de moter van de kringlopen en leven op aarde zou
onmogelijk zijn als we geen energie kregen van de zon. De lucht wordt bijvoorbeeld ververst door
assimilatie het proces waarbij platen onder invloed van zonlicht koolzuurgas (CO 2) uit de lucht
opnemen en er koolstof en zuurstof van maken.
In de dampkrijg zijn er meer kortgolvige lichtstralen zonnestralen met zo’n korte
golflengte dat ze grotendeels door de atmosfeer heen vallen zonder de atmosfeer
te verwarmen
dan langgolvige warmtestralenstraling die door de aarde wordt uitgezonden en
die door de lange golflengte de atmosfeer opwarmt. (broeikaseffect)
Zonder broeikaseffect zou het op onze planeet ruim 30 graden kouder zijn.
Een rotsig, bergachtig gebied is meestal dunner bevolkt dan een vruchtbare
kustvlakte. Dat komt omdat de draagkracht het maximumaantal mensen dat in
een gebied of op aarde kan leven zonder schade aan te richten aan het ecosysteem, van
ecosystemen verschilt van gebied tot gebied.
Paragraaf 3 de groei van bevolking en welvaart
De grote vraag van de toekomst is of onze planeet de toenemende groei van haar inwoners plus die
toenemende groei van welvaart aan kan. De toenemende groei van welvaart is een groter probleem
dan de toenemende groei van de wereldbevolking. Hogere welvaart vraagt meer draagkracht.
De mens maakt gebruik van de natuurlijke kringlopen van de aarde maar de mens maakt die
natuurlijke kringlopen steeds meer beschadigd door:
1. Milieuaantasting: de door de mens veroorzaakte verandering in het milieu waardoor de
leefgebieden van planten en dieren kleiner worden of zelfs verdwijnen. Er gaat hier dan
biodiversiteit verloren. (rijkdom van planten- en dierensoorten)
2. Milieu-uitputting: Het uit het milieu halen van stoffen in zo’n tempo dat het milieu dit niet
kan herstellen.
3. Milieuvervuiling: het vervuilen van onze leefomgeving door afval in de kringlopen achter te
laten. De kringlopen raken hierdoor van slag.
Door deze aantasting, uitputting en vervuiling van het milieu neemt de bodemkwaliteit af. Dit noem
je landdegradatie het ecosysteem van een gebied raakt zodanig beschadigd dat de mens er een
tijd niet of minder goed landbouw kan doen.
Paragraaf 4 grenzen aan de draagkracht
Veel landen met hongersnood hebben toch genoeg voedsel, alleen het voedsel wordt getransorteert
naar rijkere landen. Dit komt omdat deze landen een hogere koopkracht hebben.
De draagkracht van de aarde staat onder druk en wordt in sommige gebieden al overschreden. Je kan
onderzoeken hoe de draagkracht van de aarde belast wordt. Je kan bijvoorbeeld de ecologische
, voetafdruk en de watervoetafdruk berekenen. Ook kan je gebruik maken van het energieverbruik per
persoon.
Ecologische voetafdruk Een maat voor de hoeveelheid ruimte die een persoon nodig heeft om zijn
manier van leven te leiden.
Watervoetafdruk De hoeveelheid zoet water die je gebruikt of vervuilt om al jouw goederen en
diensten te produceren.
Viruteel water is water dat je niet meer terug kan zien in het ding waar het in zit.
Energieverbruik per persoon: De hoeveelheid energie die een inwoner inzet voor zijn manier van
leven.
Energie is het vermogen om arbeid te verrichten. Je heb twee soorten energie:
bezielde energie Arbeid die verricht wordt door de spierkracht van mens of dier.
Onbezielde energie Arbeidsvermogen dat geleverd wordt door apparaten.
De verschillende energiedragers kun je met elkaar vergelijken door de energie om te rekenen in de
verbrandingswaarde van steenkool, het steenkoolequivalent.
Steenkoolequivalent Een maatstaaf die wordt gebruikt om verschillende energiedragers met
elkaar te vergelijken. Alles wordt omgerekend naar de energie die in steenkool zit.
Doordat rijke mensen meer land nodig hebben dan er in hun eigen land te beschikken is, zetten hun
een voetafdrukken in andere landen en zorgen ze daardoor vaak voor milieuaantasting, uitputting of
vervuiling. Dit heet afweteling.
Afwenteling Een milieuprobleem afschuiven op een ander gebied of een andere generatie zodat je
er hier nu geen last van hebt.
Om te voorkomen dat we onze aarde opmaken dienen we over te schakelen op duurzame
ontwikkelingen. Je gaat zo met de aarde om dat ook toekomstige generaties op deze planeet kunnen
leven. De milieugebruiksruimte (optelstom van alle mogelijkheden in een gebied om de natuurlijke
hulpbronnen te benutten zonder deze aan te tasten of uit te putten) moet dan even groot blijven.
Ook moeten we gaan recyclen. Ook moeten we duurzaam produceren: people, planet, profit. (een
manier van produceren die winstgevend is maar niet schadelijk is voor het personeel een geen
natuurlijke kringlopen kapot maakt.
Duurzame ontwikkelingen: Zo met de aarde omgaan dat ook de toekomstige generaties op een
planeet kunnen leven die schoon en niet uitgeput is.
Paragraaf 5 visie op de draagkracht
Verschillende mensen hebben verschillende visies op draagkracht:
1. Malthus: een kwestie van evenwicht (neomalthusianen)
Malthus zei: wanneer er voldoende voedsel is, zal de bevolking blijven groeien. De
bevolkingsgroei groeit met een vast percentage (exponetieel): 1 – 2 – 4 – 8 – 16, dit zelfde
bij het voedsel: 1 – 2 – 3 – 4 – 5, je ziet dat de bevolking op den duur zo groot zal zijn dat
de voedselvoorraad niet meer groot genoeg zal zijn waardoor er mensen massaal zullen
sterven. Hierdoor vond hij dat arme mensen moesten geen gezin stichten
(family planning-programma). Veel mensen vinden dit idee niet goed doordat
er nu bijv. machines zijn en er snel veel voedsel kan worden geproduceert.
2. Marx: een kwestie van eerlijk delen
In de tijd van Marx waren er twee groepen, de arme (arbeiders) en de rijke
(fabriekeigenaren). De rijke hadden veel voorzieningen en goed voedsel terwijl de
arme heel arm waren en kwalitatief en kwantitatief ondervoed waren. In het kort: de
wereld heeft genoeg te bieden voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht.
Hij vind dus dat de mens meer moet delen. Hij vind dat het probleem dat mensen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bcewielin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
