Farmacologie = de leer of kennis van de geneesmiddelen
= de studie van de eigenschappen van medicijnen en hun effecten op levende organismen
“Pharmacon” = drug / medicijn (Gr.)
“-logie” = studie van
Klinische farmacologie (farmacotherapeutica) = studie van effecten van medicijn op ziekte
Farmacon = stof die na toediening een specifiek effect heeft op het lichaam
Farmacie = ontwikkelen en bereiden van geneesmiddelen (GM)
Oorsprong van medicatie:
· Over de eeuwen heen:
o Religieuze doelen, ter genezing of als genotsmiddel (vb. opium, alcohol, …)
o Initieel vaak plantaardige oorsprong: tabak, strychnine, digitalis, atropine, …
· Vanaf 19e eeuw:
o Synthetiseren van farmaca → veiliger en effectiever
o Minerale en dierlijke oorsprong
· Nu: Genetically Engineered Drugs
Herkomst van geneesmiddelen:
Plantaardig Pyrethrines, morfine
Dierlijk Wolvet, hormonen
Scheikundige industrie
Bacteriën , schimmels Antibiotica, vaccins
Recombinant DNA technologie Epo, insuline
Geneesmiddelen onderzoek:
KLINISCH ONDERZOEK
· Registratieprocedure geneesmiddel
· Grondig kwalitatief onderzoek FASE 1 : gezonde vrijwilligers
· Preklinisch onderzoek (in vitro / proefdieren)
FASE 2 : patiënten (informed consent)
· Klinisch onderzoek (4 fasen)
· Geneesmiddelencommissie → registratie FASE 3 : clinical trial
· Merknaam + bijsluiter → handel
FASE 4 : na – onderzoek
Naamgeving van geneesmiddelen (EX!)
· Scheikundige naam
· Generische naam (soortnaam) = verwijzing naar actieve bestanddeel
o vb. meloxicam
· Merknaam
o vb. Metacam → meloxicam
o vb. Acticam → meloxicam
· Na verloop patent → generische geneesmiddelen op de markt → goedkoper!
· Generisch geneesmiddel = actieve bestanddeel verkocht zonder echte merknaam
(vb. paracetamol)
1
, Farmacologie – samenvatting 2019 – 2020
Na diagnose van de aandoening:
1 Bepaling type geneesmiddel voor therapie
2 Formulering geneesmiddel + toedieningsweg
3 Dosis + ratio bepalen
kennis van verschillende soorten geneesmiddelen is belangrijk!
Aflevering van geneesmiddelen:
· Vrij verkrijgbaar = zonder voorschrift
· Medisch voorschrift
o R = recipe (= naam, vorm, dosis)
o DT = da tales (= totale hoeveelheid)
o S = signatura (= posologie = in welke dosis hoe vaak medicijn gegeven moet worden)
· Magistrale bereidingen = apotheker maakt zelf medicatie
· Farmaceutische producten
2
, Farmacologie – samenvatting 2019 – 2020
Plaatsen van GM – toediening:
Intra - auriculair
(in het oog)
Subcutaan Intra – musculair
(SC) (IM)
Intra – nasaal Spot – on / pour – on
Tot in de longen
Per oraal (PO)
Rectaal
Intra veneus
(IV) Intra – articulair
(IA)
3
, Farmacologie – samenvatting 2019 – 2020
HOOFDSTUK 1 – FARMACOKINETIEK EN FARMACODYNAMIE
Farmacologie is gebaseerd op 2 begrippen:
· Farmacokinetiek = de wijze waarop de farmaca door het lichaam worden verwerkt
“Wat doen wij / het dier met het farmacon?”
· Farmacodynamie = de wijze waarop de farmaca op het lichaam inwerken
“Wat doet het farmacon met ons / het dier?”
1.1. FARMACOKINETIEK
1.1.1. ALGEMEEN
Farmacokinetiek = de complexe opeenvolging van gebeurtenissen die
optreden nadat een geneesmiddel toegediend wordt aan een patiënt
· Concentratie van GM is een koers tegen de tijd..
· GM wordt eerst geabsorbeerd in de bloedbaan
· Distributie naar verschillende vloeistoffen en weefsels in het
lichaam
· Lichaam begint met afbraak en uitscheiding van GM → mindere werking na verloop van tijd
geneesmiddel herhaaldelijk en op vaste tijdsintervallen herhalen!!
· Aanvangdosis = eerste toediening aan zeer hoge dosis
· Vervangingsdosis = dosis die overeenkomt met de hoeveelheid geneesmiddel dat
uitgescheiden wordt
· Onderdosering → minder effectieve spiegels in de weefsels
· Overdosering → toxische spiegels in de weefsels
1.1.2. ABSORPTIE
Absorptie = het vermogen dat alle weefsels van het lichaam in meerdere mate bezitten, om van
buitenaf komende stoffen, in zich op te nemen
· Met bepaalde snelheid:
o Toedieningsvorm
o Toedieningsweg
o Fysio-chemische eigenschappen
· In bepaalde hoeveelheid:
o Komt alle werkzame stof vrij?
o Is alle werkzame stof geabsorbeerd?
o First pass effect?
AUC = Area Under Curve = oppervlakte onder curve
· Verloop tussen plasmaconcentratie en de tijd
· Maat voor biologische beschikbaarheid van
geneesmiddel
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mirandaopstal. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.