Kritisch denken en onderzoekscompetentie voor de bachelorstudent
Kritisch denken is heel belangrijk en komt zowel in je dagelijks leven als professionele leven
goed van pas.
Kritische vaardigheden zijn bijvoorbeeld:
- Betrouwbare informatie zoeken
- Bronnen intrepeteren en analyseren
- Redeneren en reflecteren voordat je een standpunt inneemt of voor je beslist hoe te
handelen
- Verklaren waarop je standpunt of handeling gebaseerd is
- Onderscheid maken tussen waarschijnlijke en minder waarschijnlijke beweringen
- Drogredenen herkennen en vermijden
Kritische houding is bijvoorbeeld
- Een open geest hebben
- Nieuwsgrierig en onderzoekend zijn
- De juiste vragen stellen
- Jezelf in vraag stellen en twijfelen
- Verschillende alternatieven afwegen
- Voorzichtig zijn bij het trekken van conclusies
- Bereid zijn om je standpunt aan te passen
- Eerlijk en open zijn
We kunnen schriftelijke bronnen onderverdelen in:
- Populaire literatuur fb, kranten, wetenschappelijke tijdschriften
- Vakliteratuur gepluceerd door vakorganisaties om hun kennis te delen
- Wetenschappeijlke literatuur kritisch nagelezen door wetenschappers met
hetzelfde expertisie
Primarire bronnen rechtstreeks betrokken intervieuw, tijdschrift
Secundaire bronnen interpretatie van primaire bronnen, niet rechtstreeks betrokken,
later geproduceerd
Meningen van zwak naar sterk
- Persoonlijke mening van een individu
- Persoonlijke mening van een groep
- Mening van een expert
- Mening van een groep experten
We zijn vaak afhankelijk va experten of autoriteiren om te weten of iets een feit is. Als je een
beroep doet op expert, moet je rekening houden met deze voorwaarden:
- De expert moet objectief zijn
- De expert moet competent zijn in het vakgebied waarover hij uitspraken doet
- De bewering van de expert moet correct geïnterpreteerd worden
- De expert moet zijn bewering voldoende onderbouwen of beargumenteren
Valkuil
, als j eeen beroep doet op een expert zonder rekening te houden met deze voorwaarden,
dan spreken we van een drogreden.
Voorbeeld:
- Het is waar, want ik heb het gelezen in De Standaard – dat is toch een kwliteitskrant
- De paus zegt dt God bestaat, dus het is waar
- Mijn docent chemie wegt dat de laatste verkiezingen in België vervalst zijn, want hij
weet alles
De CRAAP-test: kritisch evalueren van bronnen
Currency ( actualiteit )
Relevance (relevantie )
Authority ( autoriteit )
Accuracy ( volledigheid )
Purpose ( bedoeling )
Hier van ga je er 3 moeten uitleggen adhv een tekst dat je krijgt welke je het best kann
gebruiken
Actualiteit
- Hoe recent is de informatie?
- Wanneer is de website voor het laatst geüpdatet?
- Is dat actueel genoeg voor je onderwerp?
Relevantie
- Wie is het doelpubliek ?
- Biedt de informatie antwoord op je vragen ?
- Heb je meerdere bronnen geraadpleegd vooraleer je besliste dat deze bron geschikt
is voor jou?
Autoriteit
- Wie is de auteur
- Wie financieert de website?
- Staat er duidelijk vermeld wie de uitgever is?
Volledigheid
- Waar komt de informatie vandaan?
- Wordt de informatie ondersteund door bewijsmateriaal?
- Is de informatie nagelezen of wordt ernaar verwezen door anderen?
Bedoeling?
- Wat is de bedoeling van de website: informeren, opleiden,..?
- Worden er feiten of meningen meegedeeld?
- Probeert de auteur je iets te verkopen?
Tegenstrijdige informatie ? verklaring
- Het zou kunnen dat één van de bronnen gewoon verkeerd is en bv onbewezen of
verouderde informatie bevat
- Het gaat om een thema waarover verschillende meningen bestaan
- De ene bron is objectief (feitelijk), de andere subjectief (mening)
- De context van het onderzoek of het onderzoeksontwerp verschilt
- In vele onderzoeksdomeinen is er nog heek wat onzekerheid of onvoldoende kennis
, Juiste houdingaspecten
- Nieuwsgierig, goed geïnformeerd, vetrouwen in onderzoek/eigen vermogen, open-
minded, flexibiliteit, willen begrijpen, rechtvaardig, eerlijk, voorzichtig
Onderzoeksvaardigheden
Onderzoek is een activiteit waarbij systematisch en gestructureerd, op basis van het
verzamelen van informatie en het doel van waarnemingen, uitspraken gedaan worden over
de werkelijkheid.
Fundamenteel
Fundamenteel onderzoek richt zich op het uitbreiden en uitdiepen van kennis. Het resulteert
in universele principes, algemene theorieën en nieuwe inzichten in processen en structuren.
Het voornaamste doel is het creëren van nieuwe kennis, zonder meer.
Toegepast
Toegepast onderzoek zoekt antwoorden op specifieke vragen en/of oplossingen voor
problemen. Via toegepast onderzoek worden kennis, producten en methoden ontwikkeld
die meteen toegepast kunnen worden in de praktijk.
praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek
deze onderzoek ontwikkelt kennis, producten en methoden die bijdragen tot het
oplossen van problemen in de beroepspraktijk of het beleid.
Fundamenteel en toegepast onderzoek onderscheiden
Fundamenteel en toegepast onderzoek beïnvloeden elkaar. Fundamenteel onderzoek
ontwikkelt kennis die toegepast onderzoek gebruikt om een concreet probleem op te lossen.
Dit kan een nieuwe onderzoeksvraag voor fundamenteel onderzoek opleveren.
Kwantitatief
Bij kwantitatief onderzoek wordt cijfermatige informatie over het onderzoeksobject
verzameld. Dit soort onderzoek is gericht op het meten en tellen van hoeveelheden,
aantallen, percentages enz.
Kwalitatief
Bij kwalitatief onderzoek worden inhoudelijke gegevens over en inzichten in het
onderzoekobject verzameld. Het is gericht op het onderzoeken van opinies, ideeën,
overtuigingen, wensen, motivaties, behoeften, verklaringen enz.
Kunnen zien als het een kwalitatief of kwantitatief onderzoek is