Wat is communicatie filmpjes
Communicatie als proces bekijken met elementen
Zender, ontvanger, boodschap, ruis, medium, kanaal
Model van bordewijk & kam:
o 4 types van verhoudingen tussen zender & ontvanger waarbij het medium en rol speelt
Allocutie: zender controle heeft over boodschap en tijdstip waarop info gedeeld
word (vroeger was tv dat met zenders en programma’s waarbij je niks kan opnemen
en gew op tijd vr de tv moet gaan zitten om het te kunnen kijken)
Registratie: info bij publiek (bv smartphone (publiek) registreert allemaal info over
jou)
Consultatie: controle over boodschap bij zender maar ontvanger heeft keuze wnr ze
boodschap willen zien (netflix/bibliotheek hebben bepaalde collectie)
Conversatie: sterke gelijkheid tussen zender en ontvanger die interacteren met elkaar
(dit is vndg de norm want via sm kan je op alles reageren, gebruiker heeft meer
macht)
Les 1: 27/09 (1:41:19)
Media en impact op samenleving
We zijn er vaak van overtuigd dat media en communicatie enorme inpakt gaat hebben, dit nieuws gaat
de wereld veranderen (vb van jongetje op strand), maar dit is vaak niet zo
Het is niet omdat iets in media veel aandacht krijgt dat dat invloed heeft op de maatschappij, maar ook
omgekeerd: iets actueels in de maatschappij wordt niet perse in de media getoond
Vaak wordt invloed van media op onze samenleving onder of overschat
Mediatisering
Media heeft impact op de manier dat mensen een stelling innemen, manier waarop ze het formuleren, waarop
ze argumenten ontwikkelen, het is niet zo dat actoren in onze samenleving buiten de media een positie
ontwikkelen dan in de media arena stappen die daar delen en daarna weer uit de arena stappen en verder
gaan, het is zo dat in die media arena de heel tijd invoelt hebben op hoe maatschappelijke actoren zich
gedragen (veel dingen verandering ook va binnenuit door mediatisering= elk maatschappelijk domein en hoe
dat werkt en evolueert is op een of andere manier beïnvloed door media in een gemediatiseerde samenleving)
Sommige beweren samenleving stopt met een samenleving te zijn van zodra dat gemn bindmiddel van media
uitingen er niet meer is (bv vlaanderen en wallonie aka belgie zijn geen geheel omdat de media en
communicatie door de taalgrens verschilt)
Macht van de zender
Bv coca cola is een van de machtigste culturele producenten van onze samenleving (iederen kent hen), erg
krachtige marketing machine, met deze macht komt gepaard met kw etsbaarheid, je krijgt aandacht en
iedereen kijkt naar jou, je kan deze macht omzetten in aandacht en dit kan ook vaak getransformeerd worden in
kwetsbaarheid
Journalistieke deontologie
Dit is beetje zoals de publieke media arena (waar maatschappelijke factoren samenkomen)
Journalistiek is geen venster op de wereld, beetje vervormd deel van samenleving hoewel wij ervan uitgaan dat
nieuws wel vertelt wat er vndg in de wereld gebeurd is
Digital disruption has already happened
Vr sommige is zelf verliefd worden digitaal, hoe kan dat? Gaat later beantwoord worden
__________________________________________________________________________________
Les 2 29/09
Wat is communicatie?
→3 benaderingen van wat communicatie kan zijn
1. Via ww definiëren
1
, 2. Via proces en elementen
3. Via modeleren
Definitie
Antwoord 1 op wat is communicatie: proberen te definiëren via ww/theorieën
Etymologie:
o Betekent letterlijk iets gemeenschappelijk maken
Bv 1 en 3 zijn erg verschillend van elkaar, bij
mededeling heb je zender die info nr ontvanger
wilt (iemand passief en actief, eind en begin
punt )<-> uitwisseling is eerder een constante
uitwisseling geen linear process
Er zijn er veel verschillende definities met andere
klemtonen/benadering
o Definitie is goed wnr:
In alle verschillende definities vind je twee perspectieven terug
Processchool
= ziet communicatie als transitie van boodschappen
Nadruk op zender (stuurt code) & ontvanger die encoderen code is bv Nederlands, kanalen is mss microfoon,
en decoderen, hoe kanalen en media efficiënt kunnen ingezet en de ontvanger decodeert de boodschap en lijdt
worden daar betekenis uit)
Commu is een (beïnvloedings) proces Er is altijd een intentie bij de zender, een bedoeling,
Als er verschil is tussen intentie en interpretatie is commu het is een proces met een intentie
‘fout’
Richt zich primair op communicatie activiteiten (‘acts’)
Geroot in pyscho & sociology
Betekeniscreatieschool
=Ziet communicatie als productie en uitwisseling van betekenissen (klemtoon niet op zender en ontvanger, wel
op betekenis)
Nadruk op hoe boodschap interageren om betekenis tot stand te brengen
Commu is nooit fout maar komt door bv culturele verschillen
o iets wat in de processchool als fout wordt verklaard is vr betekeniscreatieschool gew nieuwe
betekenis dat ontstaat
o
Richt zich primair op producten van commu (bv reclame,…)
((Teksten maken en lezen beschouwd als parallelle processen))
Geroot in semiotiek (= betekenisleer)
vf processchool klemtoon op zender en ontvanger en vr betekeniscreatie de boodschap tussen beide
enkel nr de intentie van iemand of iets kijken is niet genoeg (vb slimste mens het is niet rechtstreeks de
intentie om vrouw onvriendelijk te zijn) maar je moet ook kijken nr de interpretatie
luister min 33:30min voor voorbeeld hiervan
Controversen en breekpunten
2
,Antwoord 2: waar zijn de grenzen van commu, wat zijn voorwaarden om van commu te kunnen spreken
Intentionaliteit
o Kan je pas over commu spreken als commu bedoeld is?
o Teleologische opvatting= communicatie is pas commu als er een intentie inzit (als het ook echt de
bedoeling/intentie er was iets te communiceren)
o Gedragsopvatting: ook als er geen intentie was kan iets commu zijn (alles is commu, heel brede
opvatting)
o McCain en 4 situaties;
Commu bedoeld dr zender en ontvanger bewust ontvangt (teleologische opvatting)
Ontvanger intentioneel luister maar zender ni de bedoeling heeft dat ontvanger dit hoort
(bv afluisteren)
Intentioneel door zender, ni intentioneel ontvanger (ni opletten)
Geen intentie bij zender nog bij ontvanger
Geslaagdheid
o Moet commu geslaagd zijn?
o Wiskundige benadering van wat commu is (fenomenen die met commu te maken hebben in
formule te definiëren):
Expressie (E) die verzonden wordt T (transmissie) nr bedoelde ontvanger OX de ontvanger (ontvangst)
interpreteert (IB) en dat lijdt tot uitwerking die bedoeld is door zender(Ub)
o Dit is bijna nooit het geval (komt overeen met processchool idee want zender stuurt boodschap
met intentie nr ontvanger die hier dan iets mee doet anders geen commu)
Richting van de communicatie
o Zender – ontvanger (linear of circulaire? Eenrichting of twee? Feedback?
o Volgens betekenis creatieschool: het gaat over de wisselwerking en daar ontstaat betekenis (maar
wat is wisselwerking precies?,)
Wat beschouw je als commu?
o Enkel tussen mensen? Ook tv? Ander medium?
Elementen van communicatieproces
Antwoord 3: de elementen van een communicatieproces benoemen en zo zien of iets commu is of ni (wrm?
Heeft technisch-didactisch nut, geeft verklarend kader voor het niet of wel slagen van commu)
Bron en zender (NB)
o Zender encodeert en zendt boodschap door en ontvanger decodeerd
o Ontvanger/bestemmeling
Verschil: eg ontvanger is de gsm die je vast hebt om gesprek te starten (toestel/medium),
bestemmeling is de persoon waarvoor het eig bedoeld is achter de gsm (de mens/…)
Boodschap
o Dit ligt tussen zender en ontvanger, worden codes voor gebruikt
o Bestaat ook uit tekens (zowel verbaal als niet verbaal)
Teken bestaat uit signifiant (betekenaar) en signifié (betekende)
Vb: als ik kat uitspreek gebruik ik gebruik ik klanken ‘k’ ‘a’ ‘t’, op da moment zijn de
klanken de signifiant die ik gebruiken om bij jou een signigié van het dier (zodat jij ook
aan een kat denkt) op te roepen, gew dr k-a-t (als signifiant) te gebruiken heeft dat iets bij
jou iets van betekeneis opgeroepen (signifié), jij denk gew aan kat omdat in de code die
wij gebruiken wij ‘af gesproken hebben’ dat dat zo is, dit maakt ons ook tot mens, we
kunnen dromen/dingen zien/we hebben de capaciteit om los te komen van de realiteit
3
, om gedachten uit te wisselen via commu (aka ookal is er geen kat, kunnen wij bij elkaar
een ‘kat’ oproepen)
Je moet met andere woorden een onderscheid maken tussen de betekenaar de klanken
Encoderen maakt hier die wij gebruiken om een bepaald concept te kunnen oproepen en de concrete invulling
allemaal gebruik van, die van dat concept door jullie wordt gemaakt
Decoderen heeft de Symbolen
intentie hier betekenis Belangrijke soort van een signifiant: geen natuurlijke relatie (geen fysieke gelijkenis),
uit te halen conventie
klanken en letters in kat die hebben geen natuurlijke relatie tot het dier dat we een kat
noemen ( er is geen gelijkenis tussen de klanken en het dier), we hebben dat gew
afgesproken, het is een conventie, we gebruiken signifiants die we symbolen noemen en
het geheel van symbolen noemen we een taal
Iconen
Wel fysieke gelijkenis tussen betekenaar en betekende, bv pictogrammen/foto
Indices
Hierbij is er een sensorische ervaring (aka zintuigelijke waarneming/observatie) A die
verwijst naar B, bv donkere wolken zijn index van regen
Code
= een repertorium van tekens, bv het Nederlands
luister nr vb decoderen 1:38:00 want mss vraagt hij iets over wrm decoderen zo
belangrijk is en wrm commu echt pas dan bestaat/gelukt is
Signaal
o De dragers van tekens (vb geluidsgolven/lichtgolven)
Kanaal
o Drager van signalen (aka weg/materie)(bv telefoonlijn)
o Overbrugt scheiding tussen zender en ontvanger
Medium
o Vage term met verschillende betekenissen( is gsm/insta medium?)
o Object dat boodschap draagt of kan dragen of een technisch middel om boodschap om te zetten
in signalen die verzonden en ontvangen kunnen worden via een kanaal dat tijd en of ruimte
overbrugt (Fauconnier) (NB)
Ruis
o Alle mogelijke factoren die in het beginpunt van het commu proces ervoor zorgen dat iets niet
goed uitkomt bij eindpunt (stimulus die ontvangst van boodschap belemmert)(ruis hoort niet
intentioneel te zijn, bv iemand negeren of expres kut antwoorden is geen ruis)
Modeleren van communicatie
Verschillende modellen bouwen vaak verder op elkaar en verschillend van elkaar
Algemeen commu model: Gerbners algemeen model
o Beklemtoont perceptie (uit situatie kies om over te communiceren, je observeert en
percipieert je omgeving en die probeer je te communiceren)
o Ontvanger krijgt perceptie mee van de zender (geen neutraal beeld)
o Communicatie = het delen van selectieve percepties met elkaar en daarin specifieke keuzes
maken
Les 3: 04/10
4de manier om naar communicatie te definiëren
door communicatie modellen te ontwikkelen (vereenvoudigen voorstelling die voornaamste elementen van
communicatie proces & onderliggende relaties tonen)
functies om te ordenen, verklaren, hypothesen generen
Modellen
Communicatieformule van Lasswell (enige verbale ni grafische model)
4
