Caro Van Herrewegen Historische Reflectie 1PBASOW
Historische reflectie
Inleiding: hoe studeren + aanpak van het vak
Hoe studeren?
De ppt bestaat vooral uit foto's, schilderijen, …. --> zelf verschillende zaken bijschrijven + KENNEN!
= hij vraagt foto's op het examen
- Gaandeweg studeren (a.d.h.v. de ppt, het handboek en de verwerkingsbundel)
- Schriftelijk examen
- Goeie structuur is belangrijk!! --> een samenhangend verhaal kunnen vertellen
- Dwing jezelf om echte goede samenvattingen te maken --> werk aan de hand van post-its
(essentie!)
- Maak gebruik van de verwerkingsbundel !!
- Overzichtelijke tijdlijn maken (je moet de data in grote lijnen kennen vb. het gebeurt voor of
na WOI )
- Maak de voorbeeldvragen + probeer nog andere vragen zelf te verzinnen
Aanpak
Boek: zorgen voor morgen (= hoe kunnen we er voor zorgen dat het morgen in de toekomst beter is
dan nu = LEIDRAAD)
- We maken gebruik van forcasting: hierbij werken we een aantal scenario's uit die in de
toekomst zouden kunnen plaatsvinden --> we willen voorbereid zijn op wat er eventueel nog
te wachten staat + hoe kunnen we problemen proberen te voorkomen --> hoe kunnen we er
voor zorgen dat het morgen beter is?
Let op:
- Je mag jouw emoties niet te veel laten meeslepen als je naar de toekomst kijkt!!
- Je moet niet zo negatief zijn over bepaalde zaken, je moet positief blijven omdat het
bewezen is dat er wel degelijk mogelijkheid is op positieve vorderingen
Hoe? Destepmethode:
- D: Demografische factoren: geboorte en sterftecijfers geëvalueerd, ..
- E: Ecologische benadering: geschiedenis van de vervuiling, geschiedenis van het ecologisch
denken (duurzaamheid)
- S: Sociale factoren: evolutie sociale ongelijkheid
- T: Technologische factoren: evolutie van de technologie (zowel positief als negatief)
- E: Economische factoren: economische ontwikkeling in verschillende golven (18de -21ste
eeuw)
- P: Politieke factoren: politiek geweld, terrorisme
Horizontale en verticale vragen
- Horizontale vraag: Schets mij de ontwikkeling van de 18de eeuw (1 hf helemaal opzeggen:
kennisvragen)
- Verticale vraag: Schets mij de ontwikkeling van de derde golf en de 5de golf (1 specifiek
onderwerp: inzicht)
Stijn Van de Perre vrijdag 17 mei 2024 1
,Caro Van Herrewegen Historische Reflectie 1PBASOW
The past is a foreign country, they do things differently there (DIA 3)
We reizen in de ruimte --> je merkt verschillende moeilijkheden
De taal: de taal gaat over veel meer dan alleen de technische kant --> taal is ook een denkwijze, een
manier van kijken naar de samenleving (het is niet altijd even gemakkelijk om het te vertalen)
De cultuur: het is moeilijk om de cultuur te volgen van de mensen die we ontmoeten (tradities,
gewoontes, …)
Sociaal werkers = je moet als sociaal werker empathisch werken --> je moet je proberen inleven in
iemand anders referentiekader + je probeert die persoon te begrijpen wat er in die mensen hun
hoofd speelt , het is moeilijk omdat iedereen een ander referentiekader heeft
Link historische reflectie = Je kan niet alleen reizen in de ruimte maar ook in de tijd --> je kan je dan
afvragen hoe jij zou reageren tegen iemand die uit het verleden komt => het kan zijn dat de woorden
veranderd zijn, waarden en normen veranderen doorheen de tijd --> het zal moeilijk zijn om jouw
betovergrootmoeder te begrijpen omdat je voor elkaar een stuk vreemd bent omdat alles doorheen
de tijd zoveel veranderd is (empathie gaat dan een heel belangrijk aspect zijn om elkaar toch
proberen te begrijpen)
Zowel sociaal werk als historische reflectie hebben als basishouding empathie!
Hoe kunnen we het verleden bestuderen?
"Wij reconstrueren het verleden" = FOUT --> bij een reconstructie heb je een voorbeeld nodig, wat
dus niet het geval is => we kunnen het verleden alleen construeren (= een verhaal opbouwen)
Het is belangrijk om alles kritisch te gaan bestuderen (al de verschillende puzzelstukken
samenbrengen om een verhaal tot een geheel te maken)
= veel puzzelstukken die nodig zijn, zijn in de praktijk verdwenen --> mensen overlijden en kunnen op
die manier hun verhaal niet meer vertellen maar ze laten wel sporen na (je kan er wel dingen over
terugvinden: brieven, dagboeken, foto's, … ) = er kunnen wel de dag van vandaag nog steeds oude
puzzelstukken ontdekt worden
Probleem om het verhaal te construeren:
= we missen stukjes --> het verhaal is niet volledig en juist
= de taal --> we vinden puzzelstukjes maar we kunnen die niet altijd even goed lezen
Jaarringen van een boom
= Dendrochronologie: houdt zich bezig met het bestuderen van hout
(de studie van bomen)
Waarom belangrijk om te bestuderen?
= aan de hand van de jaarringen kan je zien hoe de omgeving op
langere termijn veranderd zijn vb. klimaatverandering!
Distantie
Wat we van het verleden waarnemen zijn niets meer dan schaduwen, sommige kan je amper zien en
andere zijn duidelijk zichtbaar. Je kan gemakkelijk het beeld vervormen --> het beeld dat je toont is
niet altijd wat het in werkelijkheid is
= we kunnen niet zien wat er echt heeft plaatsgevonden --> het is een vervorming van de realiteit
Stijn Van de Perre vrijdag 17 mei 2024 2
,Caro Van Herrewegen Historische Reflectie 1PBASOW
Distantie (=afstand/ positie hoe je iets bekijkt) is belangrijk
Afstand:
- Afstand houden is soms vermijdelijk
- Hoe verder het verleden hoe waziger het beeld wordt, hoe meer puzzelstukken we missen
- Als je ergens te dicht op kijkt kan je het ook niet goed waarnemen
=> Distantie (te ver, te dicht) zorgt er voor dat je niet goed kan waarnemen
Positie hoe je iets bekijkt
Een foto toont EEN realiteit en niet DE realiteit (het is maar een stukje realiteit)
= Het heeft te maken met welke bril je kijkt naar een iets, welke visie/ referentiekader je hebt
= Je moet er van bewust zijn dat je met een bepaalde bril naar iets kijkt (kan dus bij iedereen
anders zijn)
Distantie is zowel voor de sociaal werker als voor historische reflectie belangrijk!
Patronen in economische ontwikkeling
10.1 Patronen in economische ontwikkeling
Apofinie = Je ontdekt patronen in iets die er eigenlijk niet zijn vb. in een toast de afbeelding van Jezus
zien
De mode
Golven splitsen zich op in opwaartse (lente en zomer) en neerwaartse fasen (herfst en winter)
- Lente: groei, heel ‘brave’ bijna preutse mode
- Zomer: bloei, alles leek mogelijk, ‘make love, not war’
- Herfst: recessie, jurken worden langer, pastelkleurig, minder gedurfd
- Winter: depressie, opkomst New Wave en Punk, grijs en zwart, lang en effen jurken
Deze golfbeweging zou je ook zien in de samenleving
De mode volgt ook de golfbeweging
van de seizoenen, de kleuren
veranderen naargelang de seizoenen,
er is een zomer en wintercollectie.
Jaren 60: De mode voelt aan dat de
samenleving gaat veranderen
(kleuren veranderen, stijl verandert
naargelang de situaties )
In 1973 was de oliecrisis → een grote
ontwikkeling in de samenleving →je
ziet dat de mode overgaat naar de winter → donkere kleuren
Muziek
Nieuwe muziek komt op, nieuwe soort normaal dat gekoppeld wordt aan de muziek (=
veranderingen in de samenleving)
- The Beatles: vernieuwend, de gouden jaren 60 (de lente)
- Daarna een doorbraak naar andere muziekgenres, er is vrijheid om nieuwe manieren van
muziek te ontdekken (de zomer)
Stijn Van de Perre vrijdag 17 mei 2024 3
, Caro Van Herrewegen Historische Reflectie 1PBASOW
- Begin jaren 70: steeds meer kritiek geven, ze tonen een somber beeld over de maatschappij,
donkere gedachten vormen zich samen over de samenleving (de herfst)
- Na de jaren 70: opkomst van de punk → ze willen echt choqueren en willen al de negatieve
dingen benadrukken (de winter)
Hoe de samenleving veranderd wordt in de muziek duidelijk gemaakt
Sociale bewegingen
Sociale bewegingen in de VS (na de oorlog kwamen er meer stromingen over van VS naar België)
= Ze willen terugkeren naar de burgersamenleving waar tradities terug in ere worden gehouden, ze
willen zich losmaken van de gezagsstructuur, men stelt de autoriteiten in vraag…
- 1965: burgerrechtenbeweging: afro Amerikanen → Rosa Parcs: ze heeft zich ingezet voor de
burgerrechten van de afro-Amerikanen vb. in de bus niet gaan rechtstaan voor de blanken
=> ze willen zich niet meer voelen als tweederangsburgers (ze zetten de eerste stappen naar
een veranderende samenleving = lente)
- Vredebeweging: tijdens de Vietnamoorlog komt sterk naar boven dat de vrede heel
belangrijk is, voor het eerst worden foto's niet meer bewerkt → je ziet al de erge foto's van
de gewonde mensen
=> maakt heel duidelijk dat er vrede nodig is = groot bloei van de sociale beweging (zomer)
- Begin 70: ze beginnen neerwaarts te kijken naar de revolutie (daarvoor dachten ze dat het de
sky of the limit was), ze vragen zich af waar ze met de samenleving naar toe gaan, er worden
meer dingen in vraag gesteld over hoe het verder moet (er komen barsten in de
samenleving, niets kan nog zoals in de jaren 60)
- Milieubeweging: ze merken na de gouden jaren 60 dat er nu negatieve aspecten naar boven
komen → vervuiling (herfst)
- Punkbeweging (1973): door de punkbeweging wordt duidelijk gemaakt dat er geen toekomst
meer is (veel geschiedenis, weinig toekomst), alles is negatief → geen zicht meer op iets
positief (winter)
Stijn Van de Perre vrijdag 17 mei 2024 4
