Samenvatting over de celorganellen, biologie 5de jaar. De functie en bouw van alle celorganellen wordt uitgelegd en ook hoe ze samen werken. De verschillen tussen menselijke en dierlijke cellen worden ook benadrukt. Op het einde van het document staan 3 pagina's toetsvragen met antwoorden.
BZL De celorganellen
celorganellen = vergelijken met organen in lichaam → specifieke rol in cel
Celorganel Bouw Functie
1. De celkern of nucleus Kernmembraan: opslag van DNA, erfelijke materiaal in
● dubbele fosfolipidenlaag de vorm van chromosomen
● poriën voor uitwisseling van
moleculen tussen kernplasma !! Rode bloedcellen hebben geen
en nucleoplasma celkern !!
● afscheiding tussen celkern en
cytoplasma Aanmaak van ribosomen
Nucleoli of kernlichaampjes DNA → RNA (transcriptie) → eiwit
● bestaat uit ribosomale eiwitten, (translatie)
chromatine en RNA
2. Het endoplasmatisch reticulum ER: RER:
= Endoplasmatisch reticulum ● ribosomen maken eiwitten
● sterk geplooid membraan aan uit RNA→ komen via
○ vormt buisjes en porie-eiwitten in het ER
afgeplatte zakjes ● in ER: enzymen zullen de
eiwitten vouwen + verpakken
RER: (ruw --) in transportblaasjes en
● waar? naast kern vervoerd naar Golgi-apparaat
● waarom ruw? bevat ribosomen
op de buitenzijde (= de SER:
cytoplasmatische kant) ● aanmaak lipiden
● stofwisselingsprocessen bv.
SER: (glad --) !! geen ribosomen !! ontgiften, steroïde hormonen
● waar? verder van kern aanmaken
● waarom glad? geen ribosomen ● calcium opslag
3. Ribosomen Waar? vrij in cytoplasma of op RER Staan in voor eiwitsynthese in cel
Twee subeenheden Transcriptie = van gen, RNA-kopie
● grote en kleine subeenheid maken
● opgebouwd uit eiwitten en ● belangrijk enzym =
ribosomaal RNA (rRNA) RNA-polymerase (plooit
DNA-streng open tot RNA
kopie)
tRNA niet Translatie = van mRNA, polypeptide
maken
● transfer-RNA’s = vertaalsleutel
(lezen code)
, 4. Proteasomen geen bouw Waarom eiwitten afbreken
(hydrolyseren van peptidebinding)?
● beschadigde eiwitten
● foutief opgevouwen eiwitten
● te veel van bepaald eiwit
= terug afbreken tot aminozuren
5. Het Golgi-apparaat Cisternen = afgeplatte zakjes op elkaar Eiwitten afwerken
gestapeld bv suiker of vetstaart toevoegen
2 zijden met verschillende enzymen in ⇒ verpakt in blaasjes verlaten de
hun cisternen: eiwitten het Golgi-apparaat en gaan
● Ciszijde: naar het ER ze naar de plaats in de cel waar ze
● Transzijde: naar het nodig zijn
celmembraan
endocytose = blaasje komt binnen in
Bevatten verschillende vesikels golgi-apparaat
Signaalpeptide = adres (stukje eiwit
plakt aan het afgewerkte eiwit)
Secretieblaasjes → bevatten
volmaakte eiwitten met functie buiten
de cel
● exocytose = proces waarbij de
secretieblaasjes versmelten
met het membraan en hun
inhoud vrijgeven
Transportblaasjes → brengen de
eiwitten naar het Golgi-apparaat
6. Lysosomen Afkomstig van? Golgi-apparaat → Bevat afbraak enzymen die zorgen
blaasjes die werden afgesplitst voor de vertering van de cel (bv. oude
celonderdelen afbreken)
Bevatten:
● afbraakenzymen: bv proteasen, Autofagie:
lipasen, nucleasen, lysozyme… ● materiaal van binnen de cel
● protonpompen: waarom? ● versmelten van lysosoom en
afbraak eiwitten blaasje van het af te breken
● zuur milieu: lage pH materiaal afkomstig uit de cel
Heterofagie: ⇒ functie Heterofagie:
● bv Fagocytose (= bacteriën die ● materiaal van buiten de cel
het lichaam binnen dringen ● versmelten van lysosoom en
worden opgenomen door een endosoom (proces =
⇒ ontdekt door Christian de Duve
macrofaag en de bacteriën endocytose)
worden afgesloten tot een
fagosoom die versmelt met een
lysosoom en zo wordt
afgebroken)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lisavanhavere191. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,89. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
