WO – Anja Wildiers
Samenvatting examen 20 januari 2022
Wat is verpleegkunde?
Verpleegkunde bekijkt de patiënt op een holistisch beeld. Het is een mengeling van
vakbekwaambaarheid en wetenschap. De mensen worden zowel op spiritueel,
psychologisch, biologisch als op sociaal vlak bekeken. 1 + 1 ≠ 2 maar = 3.
6 vaardigheden vereist bij VPK
1. Cognitieve (intellectuele) vaardigheden: besluitvorming, probleemoplossing
en kritisch denken.
2. Creativiteit en nieuwsgierigheid: “Waarom doen we dit? Waarom doen we dit
op deze manier?”
3. Verpleegtechnische vaardigheden
4. Technologische vaardigheden
5. Intermenselijke – interpersoonlijke vaardigheden: actief luisteren,
belangstelling tonen, troosten, heldere uitleg geven, leiden, delegeren,
superviseren en onderwijzen
6. Culturele competenties: gevoeligheid, zelfbewustzijn en respect.
Oefeningen p. 10-11
Florence Nightingale
- Licht en lucht - Beweging en rust
- Eten en drinken - Afscheiding en uitscheiding
- Slapen en waken - Gemoedsbewegingen
VPK volgens de wet
A-functie Stervensbegeleiding en begeleiding bij verwerking van het
rouwproces
De observatie en het vastleggen v.d. symptomen en reacties
van de patiënt, (op fysisch, psychisch vlak & sociaal)
Informeren en adviseren van patiënt en familie
B1-functie Verpleegkundig-technische prestatie zonder voorschrift van de
arts
B2-functie Verpleegkundig-technische prestatie op voorschrift van de arts
in functie van de medische diagnose en behandeling
C-functie Toevertrouwde medische handelingen
21/04/2007: zuurstoftoediening, het plaatsen van een intra veneus infuus met
fysiologische oplossing met de bijhorende bloedname en reanimeren met niet-invasie
middelen is nu B1-functie i.p.v. B2. Ook een arteriële punctie wordt een toevertrouwde
geneeskundige handeling dus een c-functie voordien mocht deze handeling enkel
uitgevoerd worden door een arts.
29/02/2016: Plaatsen van een vaccin = B2-functie (voordien een C-handeling).
8 basisprincipes
1. Hygiëne en steriliteit: kans op besmetting zo klein mogelijk maken d.m.v.
handhygiëne, eerst contact met niet besmette nadien contact met het besmette,
zuiver en bevuild materiaal steeds gescheiden houden en (mogelijk) besmet
materiaal onmiddellijk verwijderen.
2. Veiligheid en het voorkomen van speciale gevaren: bedsponden omhoog
3. Beleving van de patiënt: aandacht voor de gevoelens van de patiënt
Pagina 1 van 25
, 4. Zelfzorg en inspraak van de patiënt: inspraak bij de planning, timing en de
uitvoering van de zorg. Patiënt laten uitvoeren wat hij/zij zelf nog kan
5. Comfort: Bij de uitvoering van de zorg steeds rekening houden met het comfort
van de patiënt voorbeeld: houding, temperatuur, lawaai...
6. Ergonomie: Dit om een vlotte, veilige en comfortabele zorg te verlenen
voorbeeld: rugbesparende technieken aanwenden
7. Economie: Gezondheidszorg is duur en de middelen zijn schaars daarom is
economisch werken een noodzaak. Verpleegkundigen moeten kritisch kijken naar
hun gebruiken en gewoonten
8. Ecologie: Ziekenhuizen produceren zeer veel ‘hinderlijk’ afval. Verpleegkundige
aandacht voor het afvalbeleid is een ‘must’.
Verpleegkundig beroepsprofiel
= Specifieke beschrijving in de verpleegkundige beroepsactiviteiten.
Onthaal Verwelkomen en wegwijs maken
Gegevens verzamelen Observeren, bevragen en onderzoeken. Gezondheidsgedrag,
rond functionele voeding, uitscheiding, activiteiten, perceptie en cognitie,
gezondheidspatronen slaap, rust en levensritme, zelfbeeld, waardepatroon…
Verpleegkundige /
diagnose
Voorstudie Opstellen, gebruiken en evalueren van procedures,
protocollen, standaardverpleegplannen, individueel
verpleegplan en nagaan van de literatuur
Organisatie en Plannen – delegeren – realiseren en bewaken van de zorg
coördinatie
Voorbereiding Inzicht in het materiaal, voorlichting en installatie pt,
assisteren bij invasieve ingrepen ter diagnosestelling
Analyse Meten en beoordelen van parameters en gz-toestand bv:
bedienen van apparaten, afnemen van stalen, uitvoeren en
aflezen van cutane en intradermotests, bepaalde bloed en
urinetesten
Accommodatie Zorg dragen, verbeteren en aanpassen omgeving patiënt,
geluid aapassen, prikkelcontrole en oproepen beantwoorden
Verzorging Zie wettelijke bepalingen: a – b – c- functies
Hulpverlening Gericht op ondersteunen psychologisch functioneren
Aanpassen levensstijl
Zorg voor leefmilieu
Educatie en onderwijs Aanleren van praktische vaardigheden, zelfzorgactiviteiten,
inzicht geven en oplossen van problemen…
Animatie /
Interventie Spoed-, crisisinterventie
Informatieverstrekkin /
g
Advies ivm zelfzorg, lichaamshygiëne, technische hulpmiddelen…
Productieve Rapporteren / registreren van observaties en feiten ten
informatieverstrekkin behoeve diagnosestelling, behandeling, opvolging
g behandelplan
Onderhoud Supervisie op reinigen en onderhoud van hulpmiddelen en
apparatuur voor verzorging en behandeling
Goederenbehandeling Voorraadbeheer, afvalbeheer, maatregelen ter preventie van
prikaccidenten
Controle Bereikte resultaat van de verpleegkundige zorg en gegeven
opdrachten uitgevoerd zijn
Communicatie Rapporteren, interdisciplinair samenwerken, deelnemen aan
patiëntenbezoek met de arts
Samenwerking Consulteren van en samenwerken met collega’s en andere
hulpverleners, samenwerken in interdisciplinair teamverband
Pagina 2 van 25
, en transmurale samenwerking voor de continuïteit van de zorg
Medewerking aan Meewerken aan het beheer en organisatie van de afdeling op:
ziekenhuis- Verpleegkundig, administratief Technisch en huishoudelijk vlak
organisatiebeleid
Medewerking aan Meewerken aan de door de instelling of de overheid opgelegde
overheidsbeleid taken voorbeeld: registratie werkbelastingmetingen, MVG…
Evoluerend mensbeeld
Gasthuizen (geneesheren minimale rol) ziekenhuizen (geneesheren hoofdrol)
Patiënt komt niet meer volledig aan bod patiënten ontevreden, verpleegkundigen
minder arbeidsvoldoening hebben en de gezondheidszorg wordt te duur toepassen van
principes van de organisatieleer (arbeidsanalyse, functiedifferentiatie en
klinische paden) bijsturing mens terug centraal
Human Relations-beweging geeft aanleiding tot:
- Verhoogde productiviteit
- Verhoogde arbeidsvoldoening
- Grotere inzet
- Grotere motivatie
Actueel mensbeeld
Actueel/spiritueel mensbeeld: mens wordt getypeerd door datgene wat hij/zij nastreeft.
Allport De mens is wat hij nastreeft.
Gezonde persoonlijkheid kiest vrij van het verleden in functie van
idealen (waarden)
Idealen zijn projecten in de toekomst
Worden waarschijnlijk nooit ten volle gerealiseerd
Kelly Mens is een wetenschapper en is steeds in actie.
Functioneert niet op basis van driften en impulsen
Actie is toekomst gericht en doordacht
Ideeën/constructen worden aan de realiteit getoetst en bijgesteld
Frankl Mens wordt het best getypeerd door:
De vrijheid om te kiezen
De vrijheid om betekenis te geven aan zijn bestaan
De vrijheid om een bepaalde betekenis te geven bepaalde zaken
Mensen zijn niet per definitie gemakzuchtig, kiezen per definitie niet
de gemakkelijkste weg (brandweerlui, partner demementen,
studenten…)
Uit de keuze kan men afleiden wat zin en betekenis de mens geeft
aan ‘het bestaan’ van een persoon. In een concrete situaties zullen
mensen datgene doen wat voor hen het meest zinvol lijkt. Mens is
vrij om een bepaalde betekenis te aanvaarden of niet te
aanvaarden.
Levinas Het appèl op het verantwoordelijkheidsgevoel van een persoon volledig
buiten de wil van de persoon in kwestie ligt ‘Verantwoordelijkheid gaat aan
mijn wil vooraf’
Enige keuze van een individu is dat hij bewust is dat er een appèl
wordt gedaan en de keuze maakt hierop al dan niet op in te gaan
Dit verantwoordelijkheidsgevoel kan mensen uitputten (burnout)
Allport, Kelly en Frankl: mens kiest i.f.v. waarden en idealen
Belangrijkste tegenstelling:
Pagina 3 van 25