SAMENVATTING STATUSANGST
DEFINITIES
STATUS =
Iemands maatschappelijke positie
o In enge zin: iemands juridische functie of beroepspositie binnen een groep
o In brede zin: iemands waarde en aanzien in de ogen van de wereld
Verschillende samenlevingen => status toegekend aan zeer diverse groepen (lees: jagers,
vruchtbare vrouwen, ridders, priesters, …)
o Sinds 1776 (Westen): samenhang tussen status en financieel succes
Consequenties van een hoge status = aangenaam
o Financiële middelen, vrijheid, ruimte, comfort en tijd
o Het gevoel om geliefd te zijn en gewaardeerd te worden => blijkt uit uitnodigingen,
hilariteit, vleiende woorden, eerbied en aandacht
Hoge status: door velen als een van de meest kostbare bezittingen beschouwd, maar wordt
weinig toegegeven
STATUSANGST =
De gedachte dat we mogelijks niet in staat zijn te voldoen aan het succesideaal
o Succesideaal zoals geformuleerd door onze samenleving
o Gevolg= risico gespeend te blijven van waardigheid en respect, angst om zich op
een te laag niveau van de maatschappelijke ladder te bevinden of op het punt staan
om nog dieper te zinken
Oorzaak angst: zaken zoals recessie, ontslag, promoties, pensionering,
gesprekken met collega’s in dezelfde bedrijfstak en geslaagdere carrières
van vrienden
o Maatschappelijke risico’s gebonden aan het opbiechten van afgunst, alsook aan het
onthullen van de mate waarin we door angsten worden overheerst
Meestal komen deze innerlijke angsten zelden aan het licht en blijven de
symptomen beperkt (vb. lange stilte na nieuws over andermans succes)
Reden waarom we ons druk maken over onze positie op de maatschappelijke ladder =
zelfbeeld is voor belangrijk deel afhankelijk van hoe anderen over ons denken
o We verlaten ons allemaal op tekenen van respect van de wereld om genoegen te
kunnen nemen met onszelf => de ander nodig voor onze eigen identiteitsvorming
Status is niet makkelijk te verwerven/behouden
o Status is afhankelijk van ons welslagen => falen is zeer goed mogelijk; door een
stommiteit, gebrek aan zelfkennis, macro-economie of door kwaadwilligheid
Falen => vernedering: het knagende besef dat we niet in staat geweest zijn
om de wereld onze waarde te laten zien + voortaan gedoemd om
succesvolle personen met verbittering te bekijken en onszelf met schaamte
, o Uitzondering: wanneer met adellijk bloed bedeeld, in een samenleving waarin
iemands positie vanaf de geboorte al vaststaat
STELLING:
Statusangst = buitengewoon krachtige aanstichter van leed
Begeerte => zucht naar status kan ook nuttig zijn
o Drijfveer om onze talenten tot hun recht te laten komen, uit te blinken, nadelige
hebbelijkheden in te tomen
o Het verenigt de leden van een samenleving rond een gemeenschappelijk
waardesysteem
o MAAR: excessen kunnen fataal zijn!!
Beste omgangswijze: de statusangst proberen te doorgronden en erover spreken
DEEL 1: OORZAKEN VAN STATUSANGST
LIEFDELOOSHEID
EEN HOGE STATUS OM L IEFDE TE VERKRIJGEN
1. Allerlei algemeen aanvaarde ideeën over redenen waarom we uit zijn op een hoge status =>
o.a. verlangen naar geld, roem en invloed
Juister: streven samenvatten met een woord dat in de politieke theorieën zelden wordt
gebruikt, nl. liefde
o Wanneer voeding en onderdak gewaarborgd => drang om een gelaagde positie in
de maatschappelijke rangorde te verwerven niet te maken met materiële
bezittingen krijgen of macht uitoefenen, wél met de hoeveelheid liefde die we
dankzij een hoge status mogen verwachten
o Misschien: geld, roem en invloed eerder gewaardeerd als bewijzen van liefde dan
als doel op zich
Liefde (m.b.t. familie, partners en de wereld) = een vorm van respect, als de
ontvankelijkheid van de ene persoon voor het bestaan van de ander
o Wanneer liefde wordt gegeven => gevoel dat men zich om ons bekommert, onze
aanwezigheid wordt opgemerkt, onze naam geregistreerd, er wordt naar onze
mening geluisterd, er is begrip voor onze tekortkomingen en er wordt voorzien in
onze behoeften
Verschillen tussen romantische liefde en de ‘statusliefde’
o Statusliefde heeft geen seksuele dimensie
o Het kan niet uitlopen tot een huwelijk
o Diegene die deze vorm van liefde bieden => meestal bijbedoelingen
De beminde in de statuswereld zal (net als bij romantische geliefden)
beschermd worden door welwillende derden
Een persoon die een belangrijke maatschappelijke positie bekleedt is een ‘iemand’, en
diegene voor wie dit niet geldt is een ‘nobody’ (blijven onopgemerkt, hun identiteit en
gevoeligheden worden genegeerd) => onzinnig want iedereen is een individu met een