samenvatting levenslooppsychologie, hoorcolleges +boek (psychologie van de levensloop van Pol Craeynest) Voor studenten van 1e jaar toegepaste psychologie, ik zit zelf op AP
Ontwikkelingspsychologie = studie van het gedrag tijdens de verschillende levensfasen.
Gedrag: covert en covert gedrag.
Opdracht: registreren van de verschillende gedragsaspecten en integreren van al deze gegevens.
Moeilijk om een geïntegreerd beeld te ontwikkelen.
- Veel feiten en inzichten.
- Verschillen in visie en uitgangspunten bij de onderzoekers.
- De complexiteit van het ontwikkelingsproces.
KORTE HISORIEK
VERRE VOORGESCHIEDENIS
Voedingsbodem voor de wetenschap:
Spontane vragen en de flarden inzichten die bij mensen opkomen tijdens hun alledaagse bezigheden.
Op basis van ervaringen ontstaan denkbeelden over:
- Hoe de wereld in elkaar zit.
- Hoe bepaalde gebeurtenissen komen en gaan.
- Hoe het leven verloopt van aan de geboorte tot de dood.
- Vastgelegd in de taal in de vorm van mythen en zegswijzen.
Voorwetenschappelijke of intuïtieve ontwikkelingspsychologie.
Filosofen:
Voorbeeld Cicero.
Factoren die van invloed zijn op de ontwikkeling (vanuit een theoretische interesse).
- Nativisten (Jean – Jacques Rousseau)
- Empiristen (Locke)
Opvatting missen de kritische toets van het wetenschappelijk onderzoek.
START VAN DE GENETISCHE PSYCHOLOGIE
Babybiografieën:
18e en 19e eeuw.
Observatie
Niet meer louter nadenken over hoe de mens zich ontwikkelt maar nu rechtstreeks observeren.
Vooral observatie van eigen kinderen.
Begin van de wetenschappelijke theorie vorming:
Geïnspireerd door de evolutietheorie van Darwin.
Recapitulatietheorie.
Genetische psychologie:
Uitsluitend kinderpsychologie.
Ontwikkeling opgevat als een proces dat bijna uitsluitend genetisch gestuurd is.
1
,OMVORMING TOT EEN ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE
Nieuw onderzoekstechnieken:
Statistische methoden (stanley Hall – 1906, Willem Stern – 1911, Alfred Binet – 1903).
Nieuwe impulsen voor theorievorming:
- Meer nadruk op de opvoeding (vanuit pedagogische interesse).
- Invloed van de ervaringen (behaviorisme).
Ontwikkelingspsychologie.
UITGROEI TOT EEN VOLWAARDIGE LEVENSLOOPPSYCHOLOGIE
Tot halfweg de 20e eeuw enkel aandacht voor kinderen.
Men leek ervan overtuigd dat de evolutie nadien stilviel.
Puberteit betekende het definitieve afscheid van de kindertijd en het binnenstappen in het volwassen
leven.
Geleidelijk verruiming van de gebiedsomschrijving: ontwikkeling als een levenslang veranderingsproces.
Sociologie: de puberteit/adolescentie.
Medische wereld: problemen van de ouderdom.
Periode van de volwassenheid.
Poging tot integratie: levenslooppsychologie.
Integratie nog lang niet voltooid.
Ook bij eengemaakte psychologie nog heel wat verschillen in visie en benadering.
- Complexiteit van het onderwerp.
- Verschillende stromingen en scholen in de psychologie.
TEKST 1.1 METHODES OM DE ONTWIKKELING WETENSCHAPPELIJK TE OBSERVEREN.
Longitudinaal onderzoek:
Gedrag opvolgen in de loop van de jaren.
Voorbeelden van onderzoek (Feldman p48)
- Studie naar hoogbegaafde kinderen.
- Inzichten in taalontwikkeling.
Transversale onderzoeksmethode:
Ook dwarsdoorsnede of cross-sectionele methode genoemd.
Onderzoek van vertegenwoordigers van verschillende leeftijdsgroepen tegelijk.
Problemen bij beide soorten onderzoek: Cohorteffect
Cohort = een groep mensen die tot dezelfde generatie behoren.
Longitudinaal onderzoek kan enkel uitspraken doen over de evolutie binnen één specifiek cohort.
Transversaal onderzoek: sommige van de verschillen die men vindt eerder te wijten aan specifieke
levenservaring.
Voorbeeld (Feldman p 9-10)
2
,Tijdseffecten: vertekeningen die te wijten zijn aan gebeurtenissen die zich voordeden in de periode waarin de
meting plaatsvond.
Transversaal onderzoek
Longitudinaal onderzoek
Combinatiemethode of sequentiële methode
DE INDELING IN FASEN
CONTINUÏTEIT OF DISCONTINUÏTEIT IN DE ONTWIKKELING
Discontinuïteit = een onderbreking in de relatie tussen 2 grootheden.
Iedere levensfase heeft specifieke kenmerken.
Prototype: de puberteit (parallel zien met metamorfose van rups naar vlinder).
Continuïteit = bepaalde gebeurtenis die in een verhaal correct doorgevoerd wordt in een volgend deel.
Geen sprake van een bruuske ommezwaai.
Blijft een discussiepunt: verschillende soorten theorieën.
Het trapmodel
Het lijnmodel
Het geslaagde model
Het metamorfosemodel
Golfmodel
Slingermodel
Spiraalmodel
HET TRAPMODEL
Iedere levensfase = een zinvol onderdeel van een zinvol geheel.
De opeenvolging van de verschillende fasen als een geordend en
doelgericht proces zien.
- Terug vinden bij de gestaltpsychologen.
3
, Theorie van Charlotte Büler:
Alles in het leven draait rond het verwezenlijken van een levensdoel.
Indeling van de levensloop in 5 grote fasen, waarin men de opbouw van een klassiek toneelstuk
herkent.
Zij past het schema toe op de inhoud van de hele eerste levensfase.
HET GELAAGDE MODEL
Kenmerken van het gelaagde model:
Vergelijking
met op elkaar liggende geologische lagen van de aardkorst.
Resultaat van een toevallige gebeurtenis.
Niet op zoek naar zinvolle overgangen.
Geen toekomst gericht perspectief.
De dieptepsychologie van SIgmid Freud:
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Aphrodite123. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
