Begrippenlijst van Medeival Europe in het Nederlands! (dus te begrijpen)
Hoorcollege 12 Middeleeuwse geschiedenis
Hoorcollege 11 Middeleeuwse geschiedenis
Tout pour ce livre (21)
École, étude et sujet
Radboud Universiteit Nijmegen (RU)
geschiedenis
Middeleeuwen (LETGESB103)
Tous les documents sur ce sujet (18)
Vendeur
S'abonner
laurainthout
Aperçu du contenu
Middeleeuwen I Samenvatting
Introductie
- Veel beschrijven de middeleeuwen als een lange donkere tussentijd tussen de val van het
Romeinse rijk/Rome en de Renaissance ergens in de vijftiende eeuw zouden mensen weer
gaan nadenken. Mensen wilden terug naar glorie van oude Rome en vroege christendom
- De middeleeuwen waren juist een tijd van continue verandering.
Vroege middeleeuwen (ca. 500-1000) tijd tussen neergang Romeinse rijk en opkomst
West-Europa als meer veilige beschaving. Minder handel, communicatie en lage
levensstandaard.
Centrale middeleeuwen (ca. 1000-1300) dynamische creativiteit en verschrikkelijke crisis.
Late middeleeuwen (ca. 1300-1500) 1300-1350 hongersnood en plaag, maar daarna
politieke structuur, technologie en economische organisatie voorbij andere beschavingen
gestreefd.
- In de middeleeuwen basis gelegd voor uni’s, klasseloze samenleving en politieke organisaties
in aantal landen (parlement). In middeleeuwen ging de samenleving van platteland
samenleving naar krachtige en onderscheidende samenleving
Hoofdstuk 1 Romeinen, Christenen en Barbaren
De vroege middeleeuwen
- Ondergang Romeinse rijk, culturen die blenden en drie nieuwe beschavingen komen op:
Westerse christendom, byzantijnse rijk en islamitische rijken. Christendom werd sterker rond
het jaar 1.000.
- 2 grootste componenten: diverse en stedelijk gebaseerde Romeinse cultuur en agrarische
barbaarse cultuur.
- Romeinse steden met allerlei gebouwen en centrum van administratie en belastingverzameling
versus weinig wegen, stenen huisjes en weinig infrastructuur.
- Christendom bloeide op en bekeringsdrang van koningen die hun mannen met het rijk
introduceerde tot het christendom. Ook monniken en nonnen met hun kloosters. Ook
pausschap die ideaal van een alleenstaande en verenigde kerk overeind hielden.
- Opkomst feodalisme in westerse deel van voormalige Karolingische rijk
De Romeinse vrede (31 v.Chr. – 180 na Chr.) en verder
- Voor en na gangbare jaartelling, want monnik maakte vier jaar verschil met geboorte Jezus
(was een foutje)
- Augustus wordt genoemd als persoon die na Caesar zorgde voor periode van Romeinse vrede
(pax Romana) Rijkdom was niet gelijk verdeeld oosterse provincies meer welvarend en
bevolkt. Zuidelijke provincies handige middelen. Noordelijke en westelijke provincies arm in
middelen en bevolking. Romeinen onder invloed van de Grieken, maar minder beïnvloed door
Afrika en West-Europa voor de veroveringen.
- Kelten controversieel begrip: waren maar tot bepaald niveau Romeins.
- Handelsroutes belangrijk geven mogelijk inzicht in voor minder tastbare uitwisselingen, zoals
ideeën en ziektes.
- Er bleef een nalatenschap van Rome en meerdere verwezen naar zichzelf als Romeinse keizers
- Na Romeinse vrede meer chaotische periode derde eeuw: Barbaren aan de grenzen. Rijk
op nippertje gered door Diocletianus en Constantijn met hervorming van bovenaf. Wel wortel
voor verschillen in oost en west met Rome en Constantinopel. Definitieve scheiding onder
Theodosius. Rome meer ruraal, minder rijk en gevoeliger voor invasies.
,Christendom
- Christendom wortels in tradities van jodendom, gevormd door leer van Jezus en zijn vroegste
discipelen en gerijpt door de intellectuele en institutionele tradities van Rome.
- Jezus was joods en leefde in Judea, een bijzondere Romeinse provincie. Voor sommige joden
had hij goddelijke autoriteit en voor andere was hij een probleemveroorzaker en werd
gekruisigd. Na 3 dagen was hij weer opgestaan en had de volgelingen instructies gegeven en
zou ooit weer terugkeren.
- Meeste christenen gingen Jezus zien als volledig mens en goddelijk. Meeste accepteerden ook
idee van een enkele godheid met drie gelijke aspecten: vader, zoon en de heilige geest
Vroege christenen en de vroege kerk
- Paulus opende christelijke gemeenschappen voor niet joden die jezus zouden accepteren als
god en redder.
- Christendom was eerst een van de vele mysteriecultussen. Ze hadden een paar rituelen die
ook bij andere culten een gewoonte waren, zoals: dopen, eeuwige redding en een heilige
maaltijd. Twee verschillen: de vinder en redder was een echt historisch persoon en de God
was de enige god. Monotheïsme was voor mensen duidelijk en aantrekkelijk.
- Doping was een van de sacramenten en verwijderde zonden. Ook was er een heilige maaltijd
van brood en wijn: eucharistie. Nieuwe testament geschreven door vier evangelisten. Ook
werden ze geïnspireerd door heiligen. Ook hagiografie.
- Christendom werd meer georganiseerd en kwam verschil in geestelijkheid en leken. Kwam
hiërarchie in de kerk: priester bisschoppen in diocesen aartsbisschoppen patriarchen
en de paus van Rome.
Christendom en het rijk
- Christenen wilden niet offeren aan de staatsgoden soms vervolging. Heftigste onder
Diocletianus. 313 officiële acceptatie door Constantijn. Opvolgers bouwden kerken en hielden
kerkraden om onenigheid op te lossen. Theodosius I bande de staatsgoden, maar op
platteland bleef heidendom lang bestaan.
Christendom en jodendom
- Joodse geloof veranderde ook, veel trokken uit Jeruzalem, maar waren toegestaan geloof te
praktiseren in het Romeinse rijk. Matige tolerantie van christenen, vergissingen alleen goed
voorbeeld van slechtheid jodendom
Christendom en klassieke cultuur
- Neoplatonisme de menselijke ziel zou via mystiek de perfectie van god moeten zoeken en
één absolute god. Christenen namen ideeën over ziel, rol van mystiek en corruptie van de
materiële wereld over.
- Intellectueel maken geloof met allegorie/letterkunde, zoals Philo van Alexandrië.
- Sommige juist fel tegenstander van intellectueel verklaren van Gods ideeën.
Christelijke theologie en orthodoxie
- Vroege christenen discussieerden over de aard van Jezus en de heilige drie-eenheid, Maria,
zondes en priesters. Vaak opgelost bij concilies. Bijvoorbeeld die van Nicaea 325. Positieve
effect op christelijke orthodoxie, maar oneens = ketter. Ariaanse christenen hadden geleerd
dat Jezus niet volledig goddelijk was en dat zorgde voor spanning met katholieke christenen.
- Drie belangrijke personen: Ambrosius van Milaan: belangrijk voor kerkelijke superioriteit en
bekering van Augustinus van Hippo. Hiëronymus van Stridon: produceerde de definitieve
, Latijnse Bijbelvertaling, de Vulgaat. Augustinus van Hippo: lang bisschop in Hippo en
schreef veel over problemen in christendom, zoals de drie-eenheid en goed en slecht. Hij
schreef over dat er goed en fout was en dat Adam en Eva het hadden verpest, maar Jezus was
god op aarde geweest om het op te lossen en menselijke redding weer mogelijk te maken.
Redding was dan ook zijn belangrijke doel. Schreef over twee groepen mensen: degene die in
Gods redding leefden en barbaren/Romeinen. Ook wat over huwelijk en seksualiteit. Vrome
ascese en celibaat kreeg nadruk, maar huwelijk zou goed alternatief zijn. Beïnvloedde
canonieke recht.
Barbaren en het westerse rijk
- Barbaars betekende vroeger vreemdeling. Sommige noemen ze ook wel Germaans, maar
suggereert dat ze een gemeenschappelijke erfenis zijn van moderne Germanen.
Barbaarse gewoontes en instituties
- Buitenstaanders gingen tijdens vierde eeuw tegen de grenzen aanduwen en Romeinen gaven
ze eerder toegang dan eerder. De stammen waren erg flexibel en vormden zich rond
succesvolle oorlogsbazen. Weinig overgeleverde bronnen en Romeinse bronnen zijn gekleurd.
De Romeinen handelden wel met de barbaren en ze werden ook vaker gerekruteerd voor het
Romeinse leger.
- De barbaren hadden ambachtslieden en waren in de loop van de tijd Ariaanse christenen
geworden. Ze hadden wel weinig steden en de samenleving was georganiseerd rond:
verwantschap, krijgsbendes, wet codes en later etniciteit.
- Met het verwantschap moesten ze elkaar verdedigen en konden een vete beginnen tegen een
andere familie. Later werd weergeld meer gebruikelijk als oplossing.
- Krijgsbendes of comitatus waren een groep strijders die samenkwamen door hun trouw aan
een krijgsheer.
- Barbaarse wetten waren gebaseerd op gewoontes en tradities en konden per stam verschillen,
maar allemaal met hetzelfde doel. Hogere ranken konden goddelijk veroordeeld worden/eed
afleggen met compurgatie en lagere ranken met godsoordeel.
- Door deze omstandigheden vormden barbaren meer permanente stammenkoninkrijken en
creëerde etnische origine met mythes.
Migratie en vestiging
- Vanaf 370 werd het moeilijker voor de romeinen om de Barbaren te weren.
- Hunnen onderwierpen de Gothen en Visigothen trokken naar Romeinse rijk. Gedoe met
Valens en plundering volgde. Theodosius liet ze toe in Balkangebied, maar ze moesten loyaal
zijn en militair helpen. Na zijn dood nieuwe plundertocht door Alarik, legers van de rijn
moesten komen en veel Barbaren drongen toen Gallië binnen. In 410 plunderden ze Rome.
Uiteindelijk vestigen ze zich Visigotisch koninkrijk in Iberisch schiereiland.
- Vandalen veroverden Hippo in 430
- Atilla de Hun vijfde eeuw bewoog tegen het westen. Trok richting Rome en plunderde
ondertussen ook en vertrokken rond 452.
- Laatste jaren rijk in westen viel in handen van barbaars geboren militaire leiders. 476 jaagde
Odoaker laatste westerse keizer Augustulus. Zeno vroeg Ostrogothen om ze te verjagen en
Theodorik vestigde zichzelf daar.
De neergang van het rijk in het westen
- Er zijn eerder meerdere verklaringen voor de val van het West-Romeinse rijk dan alleen één
- Militaire problemen en zwakkere keizers
- Vierde en vijfde eeuw zat de economie in een langdurige dip
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur laurainthout. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,79. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.