Inleidende les
- Economische productfunctie:
x=f(L,N,K,T)
Dit vak gaat over het belang van T
- 4de Industriële Revolutie?
Momenteel verschillende digitale evoluties op punt van doorbraak (AI, IOT, Big
Data,)
- Kenmerken digitale economie
o Veel digitale diensten en producten
o Digitalisering van organisaties (netwerk organisaties)
Paperless office
24/7 real time
o Zeer snelle verandering
o Hyper-compititief
o Globaal
o …
- ICT informatiesystemen
ICT
Information society: samenleving die toegang heeft tot en makkelijke verspreiding van
digitale informatie. Verschillende industrieën zouden onderhevig zijn aan ernstige storingen
in hun dagelijkse werking zonder deze toegang. (Overheid, onderwijs, ...) Wie is eigenaar van
informatie?
Information economy: spelers in de economie zijn afhankelijk van het verzamelen, opslaan
en uitwisselen van informatie. (Media, banken, ...) Industrieën die rond fysieke producten
draaien beschouwen informatie ook als bepalende factor.
Information age: het huidig tijdperk wordt zo genoemd om de macht aan te duiden die
gepaard gaat met de controle over informatie.
1
,Beleidsinformatica en Informatiesystemen
= Bedrijfskundige toepassingen van ICT,
gericht op het omzetten van data naar (bedrijfskundige) informatie
- Bedrijfskundig kader
Productie en Operation Management
- Oorspronkelijk: kostenefficiëntie en kwaliteit. Nu: customer value – de waarde van de
klant
Customisatie: klanten kunnen steeds meer kenmerken van producten en
diensten zelf kiezen (cfr autoindustrie), productie die op geautomatiseerde
wijze een product voor een klant samenstelt
Geheel of gedeeltelijke uitbesteding van het productieproces,
internationalisering
Supply Chain Management
Steunt sterk op Business Intelligence en Internet of Things
Voorbeelden:
Transportsystm: (tracking, routeplanning,…) big data dmv IOT
Voorraadbeheersystmn: (automatisch bijbestellen)
Logistieke systm: coördinatie van alle processen (QR-code, IOT,..)
Aankoopproces: digitale bestellingen,… (Risico= geen band meer met
leverancier)
2
,Search engine marketing
Billboards worden weinig gebruikt betere dingen om geld in te steken
1 Search Engine Optimization (SEO): optimaliseren van websites om gevonden te
worden, en hoog te scoren op de resultatenlijst
On-page factoren: heeft webontwikkelaar onder controle
Sleutelwoorden
Kwaliteit tekst
Relevantie
Verwijzingen naar andere bronnen
Verschillende manieren v presentatie
Publicatie op social media
Off-page factoren: elementen waarop men niet direct invloed heeft:
Relevantie en credibiliteit volgens algoritmes van de search engine
Verwijzingen vanuit andere betrouwbare bronnen (backlinks)
Het verkeer op de website
Betrouwbare review sites
2 Pay Per Click Advertising (PPC): betaalde lijsten van hyperlinks naar producten of
diensten, kost wanneer iemand op een advertisement klikt
Actief plaatsen van ads in resultatenlijst van search engine gebaseerde op
pay-per click
Inkomsten voor search engine
Hooggeplaatst in resultaten lijst
3 Social Media Optimization (SMO): aanwezigheid van een bedrijf op social media
voor aandacht, telt ook mee in de ranking algoritmes van search engines
Gelijkaardig aan SEO
Vr registreren en optimaliseren van ads
Opvolgen ads
In of naast medium
Actieve betrokkenheid (likes)
Viral marketing (mond-tot-mond)
Effect op Search engine ranking: algoritmes houden rekening met
aanwezigheid, relevantie en reputatie op bv. social media
3
,Beleidsinformatica als brug tussen contructieve en functionele laag
Nordstrom: app maken om bril te
kunnen zien
Team bestaande uit
productmanager, programmeur,
analist, ontwerper, marketing
directeur
Verschillende jobs
verspreid op de as
hiernaast
PitS = programming in the small (kleinschalige systemen zoals app Nordstrom)
PitL = programming in the large (grootschalige systemen veel moeilijker)
- Wicked design problems
o Onvolledige en ambigue specificatie
o Geen deterministisch pad naar oplossing
o Kennis van meerdere domeinen nodig
o Geen duidelijke criteria om te evalueren
o Meerdere oplossingen mogelijk
- Informatiesystemen perspectieven
4
,o Ondersteunend (business IT)
Zie vb. TAC
o Innovatief/disruptieve innovatie (IT business)
Technologische aspecten <-> disruptieve bedrijfskundige aspecten
Zie vb. google glasses
Disruptieve innovatie is een economisch concept van Clayton Christensen
uit 1995, dat betrekking heeft op een innovatie die een nieuwe markt en
waardeketen creëert, en uiteindelijk de bestaande markt en
waardeketen verstoort, waarbij belangrijke marktleiders, producten, en
allianties worden vervangen. Het wordt wel eens het meest invloedrijke
bedrijfseconomisch idee genoemd uit het begin van de 21ste eeuw.
Creatieve destructie is een theorie gepopulariseerd door Joseph
Schumpeter over economische innovatie en de conjunctuurcyclus. De
storm van creatieve destructie beschrijft het “proces van industriële
verandering dat voor een onophoudelijke revolutie zorgt van de
economische structuur van binnenuit, waarbij de oude structuur
voortdurend wordt vernietigd, en er voortdurend een nieuwe structuur
wordt gecreëerd”.
5
,1 Informatie en Informatiesystemen
1.1 DIKAR-model
Bedrijfskundige beslissingen in organisaties
- “Data zijn de ruwe feiten die een bepaald fenomeen, concept of gebeurtenis
beschrijven”
o Bijv.: ‘18’
- “Informatie is data die een specifieke betekenis heeft in een specifieke context.”
o Bijv.: ‘18 is het aantal orders van een bepaalde klant dit jaar’
o Onderscheid data-informatie is relatief, afhankelijk van de beslissing
- “Kennis is het begrijpen van een bepaald onderwerp, onder meer door gebruik van
bepaalde hoeveelheden informatie, ervaring en expertise.”
o Bijv.: ‘hoe reageren we op deze 18 ? Moeten we een korting aanbieden aan
deze klant, gegeven onze ervaring tot nu ?’
- “Actie verwijst naar het nemen van een bedrijfskundige beslissing op basis van de
beschikbare data, informatie en kennis, wat een resultaat oplevert (feedback) voor de
organisatie in de reële wereld”
6
,Eigenschappen model
- Partieel: Een model is een abstractie van de reële wereld, waarbij bepaalde aspecten
worden beschouwd terwijl andere niet worden beschouwd => een ‘lens’, of nog, een
partiële ‘spiegel’.
- Symbolisch: Een model is een symbolische representatie (op basis van tekens) van de
reële wereld => een ‘data’/‘informatie-’spiegel.
• Tekens
• Syntax: “formalisme van de data/informatie”: de regels opgesteld voor een
digitale spiegel
• Semantiek: “betekenis van de data/informatie” (een programma of
Nederlandse zin met een foute syntax heeft niet perse geen betekenis(zie
verder, ‘Semantic Web’)
Voordelen model
- Grote precisie
- Geheugen zeer groot
- Zeer flexibele zoekmogelijkheden
- Efficiëntie
1.2 Data-representatie
verwerking van data door computers
7
,vr mens: getallen, woorden,
vr computer:
bit(=binary digit) wordt opgeslagen in een transistor (1 of 0)
(groepering bits = een byte)
QR-codes, …
1.2.1 Gestructureerde data
Elementaire gestructureerde data
217, A, 1/1/2022, 1 en 0 (string)
Soorten
• Getal (integer(=geheel getal), real(=rationaal getal))
• Datum
• String = tekenreeks of kort stuk tekst
Verwerking mogelijk zoals selectie van de maand in een datum
Tekensets bepalen hoe een teken wordt voorgesteld
• American national Standard Code for Information Interchange (ASCII):
gebruikt 7 bits voor een karakter (128 karakters representeerbaar)
• Extended Binary Coded Decimal Interchange Code (EBCDIC): gebruikt 8 bits voor
een karakter (256 karakters representeerbaar)
• Unicode (Unicode Transformation Format – UTF) : ontwikkeld met als doel alle
gebruikte schriften (inclusief bv. het Griekse en Chinese schrift en braille) te
kunnen weergeven. Daarvoor heeft UTF-32 niet minder dan 32 bits nodig voor één
karakter. Een compactere variant is UTF-8, die de meest gebruikte representatie is
op websites op Internet.
Geaggregeerde gestructureerde data (semi-gestructureerd)
(semi-gestructureerd) = Verwerking mogelijk zoals de geadresseerde selecteren, of zoeken
op geadresseerde of een woord in de mail, maar niet de tweede zin van de mail
Soorten
- Arrays
8
, - Records
- Arrays of records
Relationele Databanken
- Tabellen (verkrijgbaar uit arrays of records)
- Gericht op: veel data & gestructureerde data
XML: data representatie met bomen
- eXtensible Markup Language (XML)
- Boom van recursieve elementen
- Opmaaktaal om string of tekstformaat opmaak in de vorm van
labels of tags
- Leesbaar voor mensen en machines
- wordt gebruikt om semantiek, betekenis en structuur toe te voege
9
, XML validatie: XML Schema Definition (XSD)
Geeft een schematische voorstellingswijze voor XML
Bv. whatsapp
Gestructureerde of mail:
data: bv. communiceren tussen machines (bv: klantengegevens doorsturen
mogelijk om
Semi-gestructureerde
geadresseerden data:
of eenbv. om op te slaan ( bv. OpenDocument-formaat)
woord te selecteren maar
niet in de tweede zin van
mail.
Ongestructureerde data (semi-gestructureerd)
10
