Opleiding: BANABA autismespectrumstoornissen, AP Hogeschool
Academiejaar: 2022 – 2023
Docent: Karen Scheppens & Wilfried Peeters
,IJsberg-denken Lore De Moor
Hoofdstuk 1: ijsberg-denken
Autisme door 3 brillen
Biologische bril Cognitieve bril Gedragsbril
Biologische bril
= genen + omgevingsinvloeden (milieu, opvoeding, infecties…)
• 70% erfelijk bepaald
• Hersenen werken anders
o Informatie wordt anders verwerkt
Cognitieve bril
Waarnemingen Denken Gedrag
Binnenkant Buitenkant
Prikkelverwerking
Er treedt een probleem op bij het verwerken van prikkels
Neuro-typisch: een zeef waarbij prikkels gefilterd worden in belangrijk en niet
belangrijk
ASS: alle prikkels zijn even belangrijk, worden niet gefilterd.
(sensory overload – sensory sensitivity)
Moeilijkheden om verschillende prikkels van verschillende zintuigen te verwerken.
2
,IJsberg-denken Lore De Moor
Sensorische info wordt
• Sterker waargenomen (overprikkeling)
• Minder sterk waargenomen (onderprikkeling)
Het voorspellende brein
= te zorgvuldig voorspellen op basis van beperkte informatie, enkel aandacht hebben voor datgene
wat afwijkt van de voorspelling.
Brein = slimme gokmachine i.p.v. rekenmachine
Theory of mind (TOM)
= vaardigheid die toelaat om te denken dat anderen gedachten, gevoelens en wensen hebben. (=
plaatsen in anderen)
TOOM (theory of own mind) = bewust zijn van eigen gedachten, gevoelens en wensen. Belangrijk
in het voorspellen van menselijk gedrag, introspectie en zelfkennis.
• Voorstellen wat een ander denkt of voelt
• Voorstellen dat een ander dingen anders wil
Empathie
• Impliciete, aangeboren empathie (automatisch aanvoelen)
• Expliciete, verworden empathie (beredeneerd aanvoelen) = goed bij ASS
o Veel tijd
Executieve functies
= vaardigheden die je nodig hebt om je gedrag goed te organiseren. Cognitieve processen die het
gedrag zodanig reguleren dat het efficiënt en doelgericht kan zijn.
• Cognitieve functies – vaardigheden
o Problemen met plannen van gedrag (plannen en organiseren)
o Problemen met tijd
o Moeilijkheden oorzaak-gevolg zien
o Moeite met flexibiliteit, schakelen van gedrag (= cognitieve inflexibiliteit)
o Het kunnen afremmen en stoppen van gedrag (= inhibitie)
▪ Het stoppen van een reeds in gang gezette respons (= responsinhibitie)
o Problemen met het werkgeheugen
!! Iemand zijn executieve functies kunnen veranderen gedurende de verschillende levensfases.
Iemand zijn EF-profiel zal herhaaldelijk in kaart moeten worden gebracht
3
, IJsberg-denken Lore De Moor
Zwakke centrale coherentie
= vaardigheden om in een veelheid van prikkels de samenhang te zien
• Detail-denken
o Verliezen samenhang uit het oog, detailgerichte informatieverwerkingsstijl
Mensen met ASS:
• Sneller parallel zoeken = beter discriminatie van eenvoudige
kenmerken
• Trager serieel zoeken = minder vlotte perceptuele integratie
Aparte bolletjes zien of bloemen
Contextblindheid
Context-denken = de betekenis van een detail hangt af van de context.
Mensen met ASS zijn soms contextblind
Gedragsbril
Dyade van stoornissen (DSM-5)
• Beperking in de sociale communicatie en interactie
• Repetities gedrag en specifieke interesses
Stoornis is de sociale interactie
Kenmerken (heeft een invloed op de kwaliteit van de contacten):
• Praten maar geen gesprek voeren
• Vooral over eigen interesses praten
• Moeite met inschatten van de situatie
• Moeite met herkennen van gevoelens van anderen
• Rolverdeling tussen mensen niet aanvoelen
• Niet de goede afstand houden tussen zichzelf en anderen
• Geen of juist té veel initiatief nemen in het contact
• Geen wederkerigheid in het contact
• Weinig behoefte op te delen
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur LoreDeMoor. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
