Uitgebreide samenvatting van hoofdstuk 18 van het boek Jaarverslaggeving (negende druk) met voorbeelden! De samenvatting sluit aan op de tentamenstof van het vak Vreemde valuta en financiële instrumenten in de jaarrekening - FACAFE0231 (Hogeschool Rotterdam). LET OP: met uitzondering van paragraaf...
Bron: Epe, P. (2020). Jaarverslaggeving. Noordhoff.
18 Vreemde valuta
18.1 Valutarisico
De Nederlandse economie heeft een open karakter, wat voor ondernemingen betekent dat activa en
passiva kunnen ontstaan die in vreemde valuta luiden → valuta’s die afwijken van de valuta waarin de
cijfers in de jaarrekening worden uitgedrukt = de rapporteringsvaluta.
Conform art. 362.7 gevolgd door de RJ moet de jaarrekening opgesteld worden in de nationale
geldeenheid, tenzij de werkzaamheid van de rechtspersoon of de internationale vertakking van de
groep het rechtvaardigt dat een vreemde geldeenheid als rapporteringsvaluta wordt gehanteerd.
De posten die luiden in vreemde valuta dienen op balansmoment omgerekend te worden naar de
eigen rapporteringsvaluta; indien de valutakoersen zich in de loop van het boekjaar wijzigen, kunnen
er valutaresultaten optreden. De onderneming loopt valutarisico.
Voor de verwerking van vreemde valuta in de jaarrekening wordt onderscheid gemaakt tussen
1. transacties in vreemde valuta
2. bedrijfsuitoefening in het buitenland
Transacties in vreemde valuta
Hierbij gaat het om transacties die ertoe leiden dat er monetaire posten ontstaan die luiden in
vreemde valuta, zoals
• het kopen of verkopen van goederen die in vreemde valuta worden afgerekend, leidend tot de
posten Liquide middelen, Debiteuren of Crediteuren luidend in vreemde valuta
• het financieren van vermogensbehoefte via een in vreemde valuta luidende lening
Het valutarisico dat de onderneming hierbij loopt is het transactieriscio.
Bedrijfsuitoefening in het buitenland
Bij multinationals vindt bedrijfsuitoefening mede plaats door middel van buitenlandse deelnemingen
die hun jaarrekening opstellen in lokale valuta. Indien deze valuta afwijkt van de rapporteringsvaluta
van de onderneming waarvan de betreffende deelneming onderdeel uitmaakt, dienen de
jaarrekeningen van de buitenlandse deelnemingen omgerekend te worden.
Het valutarisico dat de onderneming hierbij loopt is het vertaalrisico.
Een ander risico naast de transactieriscio en het vertaalrisico is het strategisch risico → het risico dat
voortvloeit uit het feit dat de onderneming opereert in een markt waarin haar eigen valuta niet
dominerend is. Het strategisch risico komt niet tot uiting in een afzonderlijke post in de jaarrekening.
Functionele valuta is valuta in de primaire economische omgeving waarin de onderneming actief is.
Conform art. 391.2 is het gebruikelijk om informatie hierover op te nemen in het bestuursverslag.
18.2 Transacties in vreemde valuta
18.2.1 Afgewikkelde transacties
De opbrengsten en kosten worden omgerekend tegen de koersen die gelden op het
transactiemoment. Verschillen tussen deze koersen en die op het moment van financiële afwikkeling
leiden tot valutaresultaten.
15
, Bron: Epe, P. (2020). Jaarverslaggeving. Noordhoff.
Voorbeeld afgewikkelde transacties
Een onderneming koopt op 15 juli van jaar 1 van een Japanse leverancier 100.000 kg
grondstoffen à JPY 300 per kg; de koers van JPY 100 is op dat moment € 0,68.
Conform afspraak wordt de transactie op 15 oktober jaar 1 afgerekend; de koers van
JPY 100 is dan € 0,70.
Op 15 juli worden de grondstoffen geactiveerd en wordt de post Crediteuren een
bedrag geboekt van € 204.000 (= 100.000 kg x JPY 300 x € 0,68).
Om haar schuld aan de Japanse leverancier op 15 oktober te voldoen, heeft de
onderneming € 210.000 (= 100.000 kg x JPY 300 x € 0,70) nodig. In jaar 1 wordt in de
resultatenrekening een valutaverlies als gevolg van koerswijzigingen verantwoord van
€ 6.000.
18.2.2 Niet-afgewikkelde transacties
Indien per het einde van een verslagperiode monetaire posten luidende in vreemde valuta aanwezig
zijn, ontstaat er een verslaggevingsprobleem. De vragen die dan moeten worden beantwoord zijn
• Tegen welke koers dienen deze posten te worden omgerekend?
• Op welke wijze worden valutaresultaten die optreden als gevolg van koerswijzigingen, verwerkt?
Volgens RJ 122.203a dienen de per balansdatum aanwezige monetaire posten luidende in vreemde
valuta naar de functionele valuta van de onderneming (bij ons in beginsel de euro) omgerekend te
worden tegen de actuele koers per balansdatum. Volgens RJ 122.207 worden de door omrekening
ontstane koersresultaten ten gunste of ten laste van het resultaat gebracht in die periode waarin zij
zich voordoen.
Voorbeeld niet-afgewikkelde transacties
Algemene gegevens
Te maken journaalpost
Berekening
Verkooptransactie 30 november jaar 1 $ 100.000 x € 0,80 / $ 1 = € 80.000
Balansmutatie per 31 december jaar 1
Volgens de RJ moet de vordering per 31 december jaar 1
gewaardeerd worden voor € 90.000 (= $ 100.000 x € 0,90 / $ 1)
De consequentie van omrekening tegen eindkoers is dat er in jaar 1 een koerswinst wordt
verantwoord van € 10.000. Het realisatieprincipe wordt losgelaten door de RJ. De verantwoorde
koerswinst van € 10.000 is nog niet gerealiseerd, dit is pas op het moment van afrekening het geval.
Wat kan gebeuren is dat de koers daalt voor het afrekenmoment waardoor een koersverlies moet
worden genomen.
16
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur karanpreet. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,98. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
