Samenvatting Vennootschapsrecht
Inhoudsopgave
Inleiding ...................................................................................................................................................................... 2
Deel 1 ......................................................................................................................................................................... 7
1 Algemene bepalingen ...................................................................................................................................... 7
2 Bepalingen gemeensch. aan alle rechtspersonen, behoudens afwijking in bijzondere boeken (Boek 2) ......... 11
3 De jaarrekening van vennootschappen, verenigingen en stichtingen (Boek 3) ............................................... 21
Deel 3 : de Vennootschappen ................................................................................................................................... 28
1 Maatschap, vennootschap onder firma en commanditaire vennootschap (boek 4) ........................................ 28
2 De besloten vennootschap bv ( boek 5 WVV)................................................................................................. 40
3 De coöperatieve vennootschap (boek 6 WVV) ............................................................................................... 53
4 De naamloze vennootschap ........................................................................................................................... 61
1
,Inleiding
1.1 Wat is vennootschapsrecht?
- economisch recht / ondernemingsrecht: Alle regels die in het economisch leven moeten worden nageleefd,
niet enkel door ondernemingen maar ook door consumenten
(gedragsregels intern, extern [t.a.v. consumenten, contractanten, …]; regels rond de werking van V.’n,
soorten V.’n, handelscontracten, bewijsregels, consumentenrecht, …)
- vennootschapsrecht: het recht dat de werking van vennootschappen regelt: bevoegdheden organen,
verplichtingen en beperkingen bij de uitoefening van activiteiten, interne conflicten, aandelen, oprichting en
einde, …
=> vennootschapsrecht is slechts een onderdeel van ondernemingsrecht. Al de regels die de werking van een
vennootschap bepalen dit gaan wij precies gaan bekijken.
1.2 Belangrijke wijzigingen van het ondernemingsrecht
• Handelaar ➔ onderneming
• Rechtbank van Koophandel (RbKh) ➔ Ondernemingsrechtbank
• Bewijs in handelszaken ➔ naar art 1348bis BW (vandaag: art. 8.11, §1 NBW)
• Uitbreiding inschrijvingsplicht in KBO
• Wetboek van Koophandel ➔ handelsrecht (vervangen door het nieuw WER (Wetboek Economisch Recht)
• NIEUW VENNOOTSCHAPSRECHT (Wetboek Vennootschappen en Verenigingen)
1.2.1 Aanknopingspunt van het ondernemingsrecht: het ondernemingsbegrip
Een handelaar
= personen die beroepsmatig daden van Kh verrichten (daden opgesomd in oud W.Kh. of vermoed wanneer door
handelaar gesteld - winstoogmerk)
Onderneming (art. I.1, 1° WER)
= elk van volgende organisaties:
» Natuurlijk persoon ( een mens van vlees en bloed) die zelfstandig een beroepsactiviteit** uitoefent
» Rechtspersoon*
» Organisaties zonder rechtspersoonlijkheid
» Organisatie zonder rechtspersoonlijkheid + geen uitkeringsoogmerk heeft en geen uitkeringen verricht aan
haar leden of aan personen die een beslissende invloed uitoefenen op het beleid van de organisatie;
» Publiekrechtelijke rechtspersonen die op de markt geen goederen of diensten aanbieden met een
economisch doel (om winst te maken).
» De Federale Staat, de gewesten, de gemeenschappen, de provincies, …
2
,1.2.1.1 Uitleg bij de elementen van het begrip onderneming ( zie ppt !)
*Rechtspersoon:
Een organisatie, iets fictief (samenwerkingen) zoals bv een organisatie, waaraan de rechter rechten aan heeft
gegeven. Bepaalde organisaties rechtspersoonlijkheid geven
→ deze worden als organisatie gezien die ook rechten en plichten krijgen zoals mensen voor de rechter slepen, …
** Beroepsactiviteit
→ Duurzaamheid; niet eenmalig of occasioneel
→ Met winstoogmerk om in levensonderhoud te voorzien
Vennootschappen met rechtspersoonlijkheid
• BV
• NV
• CV
• CommV
• VOF
• SE
• SCE (Europese Coöperatieve Vennootschap)
Een vereniging met rechtspersoonlijkheid is sowieso een onderneming want heeft rechtspersoonlijkheid
PAS OP alle publieke rechtspersonen (de post, NMBS, …) zijn een onderneming enkel als ze goederen of diensten
aanbieden!
MAAR wie is rechtspersoon maar GEEN onderneming ??
→ Overheden (de gewesten, provincies, …)
Ieder andere organisatie is zonder rechtspersoon dus
→ Maatschappen, tijdelijke vennootschappen, stille vennootschappen, bepaalde buitenlandse vennootschappen, …
Uitzondering!
Organisaties zonder RPH, die geen uitkeringsoogmerk hebben en die ook in feite geen uitkeringen verrichten aan
leden of personen die een beslissende invloed uitoefenen op het beleid (2e lid, a).
→ Voorbeeld: Scouts, chiro, studentenvereniging, … dit zijn => Feitelijke verenigingen
Mag éénmalige uitkeringen geven, dan nog wordt je niet als onderneming gezien
MAAR
→ stel geeft jaarlijks een bonus om leden aan te moedigen, dan word je wel aanzien als een onderneming
Geen uniform aanknopingspunt voor “alle” regels binnen het ondernemingsrecht of economisch recht.
Als onderneming van je automatisch onder de regels die voor iedereen zijn, niet ‘alle’ regels van WER
Het is belangrijk te weten of je een onderneming bent of niet voor bepalingen rond:
• Inschrijvingsplicht in KBO (Boek III, titel 2 WER)
• Boekhouding van ondernemingen (Boek III, titel 3, hfst 2 WER)
• Insolventie van ondernemingen (WCO; faill.) (Boek XX WER)
• Materiële bevoegdheid ondernemingsrb
• Bewijs in handelszaken
3
, 1.2.2 Ondernemingsrechtbank
Rechtbank van Koophandel (RbKh) ➔ Ondernemingsrechtbank
De algemene bevoegdheid
De ondernemingsrechtbank is bevoegd voor:
» alle geschillen tussen ondernemingen en dit ongeacht de waarde van het geschil.
» Eventueel een vordering van een particulier tegen een onderneming
PAS OP, wanneer niet?
− als het geschil valt onder bijzondere bevoegdheid van een andere recht
vb Quid geschil tussen onderneming A en onderneming B omtrent achterstallige handelshuurgelden?
→ Vred. want bijzondere bevoegdheid (dus geen Ondrb.) (art. 591, 1° Ger.W.)
− geschil betrekking op een handeling die kennelijk vreemd is aan de onderneming
vb. Quid buren stellen vordering in tegen kapper Wesley voor geluidsoverlast door geluidsinstallatie?
→ Als geluidsinstallatie van kapsalon ➔ Ondrb. of RbEA (keuze)
→ Als geluidsinstallatie voor privégebruik ➔ Vred./RbEA
Wat is de bijzondere bevoegdheid van ondernemingsrechtbank? ( Art. 574.)
Er zijn ook een aantal specifieke geschillen, ongeacht het bedrag van de vordering, zoals:
» van geschillen inzake vennootschappen, verenigingen of stichtingen,
» van geschillen inzake intellectuele eigendomsrechten,
» van geschillen inzake marktpraktijken,
» geschillen inzake wissel- en orderbrieven,
» ….
Geschillen tussen 2 aandeelhouders binnen een vennootschap zijn ook voor ondernemingsrechtbank !!
1.2.3 Het bewijs in handelszaken
Art. 8.11, §1 NBW (oud art. 1348bis BW): (kun je niet terugvinden)
→ Bewijs tussen en tegen ondernemingen kan gebeuren door alle middelen van recht (= vrij bewijs*)
het is voor geschillen:
» Tussen ondernemingen
» Tegen ondernemingen (zelfs als procespartij geen onderneming is en een bewijs wil voeren tegen een
onderneming tegen niet-onderneming)
4