NAAM RDA BRONNEN FUNCTIES BIOCHEMISCHE ROL DEFICIËNTIE TOXICITEIT EXTRA
VITAMINE A Retinol 1mg Vit A: dierlijke materialen zicht, groei, onderhoud epithelen, Retinoïden= alle natuurlijke + synthetische zicht: nachtblindheid Hypervitamine A-syndroom >7,5mg/dag (zie transport+retina)
β-Carotee: groene bladgroenten ontwikkeling tanden, bindweefsel & skelet verwanten van Vit A Groei: botgroei vertraagt & nt gelijk met
Groei zenuwstelses Symptomen: droge/jeukende huid, vergote
Retinoïnezuur (therapeutisch) Voortplanting: RetinOL/al = essentieel bij lever, verhoogde intracranide druk
RetinOL (voedingsmiddelen) spermatogenese & verhinderen foetale
resorptie Effect: retinyl palmitaat stijgt ->
Retina: staafcellen bevatten rodopsine dat epithelen: huidproblemen Leverfunctie wordt verstoord
gebonden is aan 11-cis-retinal RetinOL
--> door licht: cis wordt trans --> conf AL
zenuwimpuls <--- ZUUR
VITAMINE B1 Thiamine 1,5mg Brood, graan, vis, melk, vlees Energiemetabolisme+ hart-&cardiavasculair Thiamine ---> Thiamine Pyrofosfaat (TPP) Activitiet dehydrogenase-enzym daalt
systeem activatie --> productie ATP daalt
--> verstoorde celfunctie
TPP= cofactor oxidatieve carboxylering van
α-ketozuren (vb. pyruvaat) vb. Beriberi
vb. Wernicke Korsakoffsyndroom
VITAMINE B2 Riboflavine Granen, noten, melk… Groei-&weefselherstel, vrijstelling energie Actieve vormen: FMN & FAD (FMNH2,FADH2) Symptomen: dermatitis, cheilosis (mond-
uit voeding, gezonde huid, prodcute rode --> gebonden aan flavo-enzymen hoeken), glossitis
bloedcellen, aanmaak FAD --> katalyseren redoxreacties v/e substraat (paarse, zachte tong)
PANDOTHEENZUUR Eieren, vlees, gist (+-alle voeding) Component coA --> transfer acylgroepen Onbekend
Component vetzuursynthase
VITAMINE B6 Pyridoxal/ Bonen, granen, noten... Hersenfunctie, rode bloedcellen, afbraak Precursor van pyridoxalfosfaat Bij: - zuigelingen (melk zonder vitB6) Neurologisce symptomen >2g/dag
Pyridoxine eiwitten+ omzetting AZ, synthese antistoffen = Co-enzym reacties met AZ - vrouwen (anticonceptiva)
- alcoholici PyridoxINE
- TBC-patiënten AL
AMINE
VITAMINE B3 Niacine/ Granen, melk, vlees… Energieomzetting in zenuwen, huid, Actieve vorm: NAD+ & NADP+ Pellagra= ziekte v/d huid, darmen en Behandeling hyperlipidemieën:
nicotinezuur + pathway tryptofaan spijsvertering =co-enzymen bij redoxreacties centraal zenuwstelsel doet lever3glyceridesynthese dalen
Symptomen: dermatitis, diarree, dementie, --> VLDL daalt --> LDL daalt
dood --> LDL-cholesterol daalt
BIOTINE Voedsel Gebonden aan ε-aminogroepen v. lysine- Eiwit rauwe eieren bindt aan biotine
residu's + co-enzym carboxylatiereacties waardoor het nt meer aan AZ-residu's kan
--> donor geactiveerde CO2 binden
Symptomen: dermatitis, glossitis, nausea,
verdwijnen v. eetlust
VITAMINE C Ascorbine- Citrusvruchten, moedermelk… Antioxidans, co-enzym hydroxylatiereacties, Scheurbuik Preventie
zuur --> concentratie daalt door koken onderhoud bindweefsel + helen v wonden, --> bindweefsel+capillairen deficiënt nutriënten:
opname ijzer, aanmaak lymfocyten Symptomen: --> anti-oxidans
1. vermoeidheid, zwak, spierpijn… --> vit C, vit E, β-caroteen
2. ruwe huid, bloedende tand, --> voldoende= dalende kans op
trage wondheling… kanker & coronaire aandoening
3. ernstige symptomen