Waarom Nederlandse rechtstaal?
=> Justitie is veel te moeilijk in communicatie (niet kwaliteit)
Rechtstaal: definitie en kenmerken
1. Definitie
= Situationeel bepaalde taalvariant die uitgaat van rechtsbeoefenaar (zendergerichte
definitie)
= Vaktaal van juristen (Zendergerichte)
= Taalgebruik binnen het recht (Contextgerichte definitie)
Problemen
Zender Juristen
Boodschapper -Gaat niet over 1 domein uit realiteit
Recht behandelt álle domeinen uit realiteit
Vaktaal dient normaal voor 1 onderwerp
Conflict met traditionele vaktaal
Ontvanger -Juristen (vakintern gebruik)
-Burgers (vakextern gebruik)
Gebeurt nergens anders
Groot conflict met traditionele vaktaal
Rechtstaal als afwijkende vaktaal
-Recht bestaat uitsluitend in en door taal
≠ geneeskunde, biologie, automechaniek: communicatie met burgers niet nodig
Enige instrument van een jurist is taal
Algemene teksten van regelgeving toepassen door erover te discussiëren in
proces
2. Kenmerken van rechtstaal
Verouderde woorden en formuleringen (te dezen)
Vreemde woorden en bastaardwoorden (frans en latijn)
Woorden met een afwijkende betekenis van dagelijkse standaardtaal (middel)
Woorden met een onduidelijke, rekbare betekenis (schuld)
o Essentie van het recht
Juridische vaktermen (kantonnement)
Zware verwijswoorden (betreffend, voornoemd, ter zake)
Substantieven en substantiveringen (naamwoordstijl)
Dubbele ontkenningen (niet onontvankelijk)
Passiefconstructies en onpersoonlijke constructies
Lange zinnen, onder- en nevenschikkingen
Complexe opsommingen, veel reeksvormers in één volzin
Lange voorbepalingen met een korte conclusie op het einde
Belangrijke informatie vaak moeilijk te vinden (in bijzinnen of helemaal
achteraan)
Extreme precisie door veel herhalingen i.p.v. Eenvoudige verwijswoorden
Zeer formele en beleefde stijl (vooral in brieven)
1
, 3. Oorzaken complexiteit
Vele wetten zijn oud en in verouderde taal
Teksten steunen op elkaar
Rechtsgeldigheid mag niet in gedrang komen
Gewoonte, voorzichtigheid en gemakzucht
Wet is te ingewikkeld voor gewone taal
Sacrale karakter van de wet
Opzettelijk instandhouden om indruk te maken
Invloed van het frans
=> Teksten zullen altijd moeitlijk blijven
Standaardtaal: definitie en bronnen
1. Definitie
= Nederlands bruikbaar is in contacten met mensen buiten de eigen vertrouwde
omgeving (professionele omgeving of secundaire relaties)
! Geen geconstrueerde taal, maar een levende taalvariëteit
2. Wie bepaalt wat standaardtaal is?
-Spraakmakende gemeente of gemeenschap
Taalgebruikers waarvan Nederlandstaligen zeggen dat ze goed Nederlands kunnen
Nieuwslezers, grote schrijvers, journalisten, Nederlandse leraren
3. Waar vind je de norm?
-Algemene naslagwerken
Grote Van Dale (betalende versie)
Algemene Nederlandse Spraakkunst
-Websites
Nederlandse Taalunie
VRT
Team Taaladvies Vlaanderen
Van Dale,15e editie
-Enkel standaardtaal
Niet in Van Dale = niet juist
Labels best niet gebruiken
-Labels
Elementen die daar niet toe behoren
Verdienen wel vermelding
o Tijdsmarkeringen: archaïsch of verouderd
o Stilistische markeringen: formeel, informeel of vulgair
-Label: BE
Woorden die tot Nederlandse standaardtaal in België behoren
Indien de woorden geen standaardtaal zijn: extra label
o Bv. Pintelieren = BE en spreekt.
ANS = Algemene Nederlandse Spraakkunst
-Bespreekt normen
-Waarderingslabels: grammaticaliteit of aanvaardbaarheid van betrokken taalverschijnsel
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Studen35. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.