Deel 1 Intellectuele eigendom
Intellectuele eigendomsrechten
= Exclusiviteitsrechten
Gelden voor industriële, wetenschappelijke, literaire en artistieke gebieden
Op alle producten liggen rechten van intellectuele eigendom, alles is beschermd met
intellectuele eigendom
Er zijn verschillende categorieën in:
- Octrooirecht
- Auteursrecht
- Merkenrecht
- Kwekersrecht
- Geografische indicaties
Waarom?
- Om praktische redenen, om creaties te beschermen tegen het gebruik van een
ander. Als ze niet zouden bestaan, dan is er een risico dat wanneer je een
geneesmiddel hebt ontwikkeld en het op de markt komt, iemand anders het vrij zou
kunnen namaken.
- Men gaat er vanuit dat door het verlenen van exclusiviteit ze een stimulans bieden
voor verdere ontwikkeling op technisch of artistiek vlak en voor investering.
- Wetgever geeft een monopolierecht maar vraagt iets in ruil, namelijk dat eens dat het
recht in werking is, alles van de uitvinding beschreven wordt in databanken. Bij een
patent hoort een publicatieplicht. Exclusiviteit in ruil voor openbaarheid.
Worden op verschillende manieren ingedeeld:
- Basisindeling: industrieel (patenten gelden voor uitvindingen, kwekersrecht,
merkenrecht, geografische indicaties) VS artistiek (auteursrecht geldt voor creatieve
werken)
- Obv verkrijgbaarheid: Rechten die je moet aanvragen (patenten en merkenrecht) VS
rechten die ontstaan op het moment dat je het creëert (auteursrecht)
- Obv onderwerp: technisch (patenten) VS niet technische (auteursrecht en
merkenrecht)
- Obv scope: constitutief VS declaratoir
Kenmerken:
- Niet tastbaar / scheppingen van de menselijke geest in elk gebied
- Verlenen exclusieve rechten voor de aanvrager en verbodsrecht voor anderen
- Beperkt in de tijd
- Beperkt in territorium (bvb Belgische octrooi biedt enkel bescherming in België,
Europees octrooi)
- Publiciteitsvereiste
- Krijg je niet zomaar, je moet iets bijzonder hebben gedaan. Voor intellectuele
prestaties die verder gaan dan triviale en bekende activiteiten. Vereist van originaliteit
en nieuwheid.
,Regelgeving intellectuele eigendom
- Regelgeving = aanhoudende en gerichte poging om het gedrag van anderen te
veranderen in overeenstemming met normen of doelen met de bedoeling om een
algemeen geïdentificeerde uitkomst of resultaten te produceren die mechanismen
kunnen omvatten voor het stellen van normen, het verzamelen van informatie en
gedragsverandering”
- Gedrag kan je reguleren door de wet, architectuur (bvb auto’s die niet vertrekken
zolang je je gordel niet aan hebt), normen (bvb bedrijven beslissen vrijwillig om hun
uitstoot te verminderen) en markt.
- 99% van het intellectueel eigendomsrecht is vastgelegd in wetten.
- Wetgeving over intellectueel eigendom wordt op veel verschillende niveaus geregeld:
- Internationale verdragen: het TRIPs-verdrag (overeenkomst inzake de
handelsaspecten van de intellectuele eigendom) is een verdrag van de
Wereldhandelsorganisatie (WTO) omtrent handelsgerelateerde aspecten van
intellectuele eigendom uit 1994.
- Nationale wetgeving
- In het geval van de Europese Unie: Europese Richtlijnen en Verordeningen.
Allemaal spelen ze een rol in het vaststellen van de regelingen aangaande
intellectueel eigendom.
,Deel 2 Octrooirecht
Tweevoudig concept
Octrooi is zowel een exclusief recht, een tijdelijk monopolierecht
- om de uitvinding te exploiteren
- in een welbepaald territorium
- voor een welbepaalde periode (meestal 20 jaar, vanaf de datum van de
octrooiaanvraag)
- om andere te stoppen de uitvinding te gebruiken/maken zonder toestemming
als een document dat de uitvinding beschrijft op een zodanige manier dat een ‘person skilled
in the art’ de uitvinding kan begrijpen en toepassen.
Soorten octrooien
- Privileges:
- Voorlopers van octrooien zijn privileges.
- 15e - 18e eeuw
- Vb 1421 Koepel van Brunelleschi in Florence is niet onderstut = nieuwe
techniek
- Voorwerp: ontwikkelen/invoeren van nieuwe techniek/product
- Beschermingsvoorwaarden: zijn subjectief en concept van
bruikbaarheid/nut speelt grote rol
- Procedure: soeverein verleent een ‘privilege’
- Scope: omvat rechten van verschillende aard: ontheffing belasting, toewijzing
land, adellijke titel,..
- Nationale octrooien
- Tijdens de 2de industriële revolutie beginnen overheden patenten in te
voeren. De wetten uit die tijd gelden vandaag nog steeds. Rond 1980 zijn ze
wel eens bijgewerkt maar de essentie van patentrecht gaat terug tot 1850.
- Nationale octrooien zijn vandaag relevant
- Octrooien zijn nationale materie
- Voorwerp: gaan over uitvindingen
- Beschermingsvoorwaarden: 3 voorwaarden waaraan voldaan moet worden
om patent te krijgen. In de derde voorwaarde horen we een echo van de IR.
- Nieuwheid
- Uitvinderswerkzaamheid
- Industriële toepasbaarheid
- Procedure: aanvraag en onderzoeksprocedure gebeurt bij nationale
octrooibureaus. Je vraagt in 4 landen bescherming aan, bvb Duitsland, NL,
BE en Luxemburg, je wendt je tot instanties in deze 4 landen. Iemand mag
jouw product namaken in Italië en het verkopen aan andere landen. Wanneer
er inbreuk is op jouw patent in Duitsland, NL, BE of Luxemburg, moet je je
richten tot de rechtbank van deze landen, er is geen garantie dat ze allemaal
dezelfde uitspraak doen. 50% kans dat ze zeggen dat er geen inbreuk is.
Geschillen over inbreuk / geldigheid gebeuren dus voor nationale
rechtbanken.
- Omwille van de nadelen is men opzoek gegaan naar een bijkomend systeem,
als alternatief, europees octrooirecht.
- Europese octrooien
, - Voorwerp en basisvoorwaarden: ipv dat er een verschillende interpretatie
over is in verschillende landen, één uniforme interpretatie, één instantie die
zich uitspreekt
- Procedure: aanvraag-en onderzoeksprocedure voor alle landen bij europees
octrooibureau in München. Je doet een aanvraag bij EOB. Je geeft
vervolgens aan in welke landen van de 38 je bescherming wilt. Met één
aanvraag kan je bescherming krijgen in een heel groot gebied. Hoe meer
landen, hoe duurder.
- Europees octrooi is prijsgewijs pas voordelig als je in 7 à 8 landen
bescherming wilt. Als je twijfelt, begin dan met een aanvraag in één land, met
een nationaal octrooi.
- Valt niet samen met de europese unie (27 landen). Europees octrooi is een
octrooi dat maximaal geldt voor het geografische europa, voor maximaal 38
landen. 38 landen = lidstaten van EOB= 27 EU member state + 11 non EU
member state.
- Als er geschillen zijn omtrent inbreuk of geldigheid, richt je je tot nationale
rechtbanken. Nadeel is dat er nog steeds verschillende uitkomsten kunnen
zijn over geldigheid.
- Europese octrooien met eenheidswerking.
- Europese octrooien hebben nog steeds beperkingen daarom heeft men
Europese Unie-octrooien / europese octrooien met eenheidswerking
ontworpen. Deze zijn nog niet in werking.
- Voorwerp & basisvoorwaarden: symbiose en coexistentie
- Procedure: Je vraagt patent aan bij één instantie, europees octrooibureau in
München. Het vervolg is verschillend. Als er inbreuk is in één van de 27
landen, ga je naar één rechtbank in Luxemburg.
- Deze gelden wel enkel voor de 27 landen van de europese unie.
- Wereldoctrooien
- Wereldoctrooien bestaan niet.
- Wereldregels bestaan wel:
- Idee dat sluiten van internationale verdragen een bouwstaan is naar
wereldvrede, akkoorden sluiten, onderhandelen.
- Er is een minimum waaraan alle landen moeten voldoen. Minimum
regels qua intellectuele eigendom. Zorgen dat zowel
ontwikkelingslanden als ontwikkelde landen als gelijkwaardige
partners kunnen onderhandelen.
- Tijdelijke opschortingen van patenten op COVID vaccin is niet
doorgekomen. WTO biedt een platform om hierover in overleg te
gaan.
- Het TRIPs-verdrag is een verdrag van WTO omtrent
handelsgerelateerde aspecten van intellectuele eigendom uit 1994.
Voor de harmonisatie van materieel octrooirecht. Er is een
harmonisatie van voorwerp van uitvinding en voorwaarde van
uitvinding wereldwijd. Uitvindingen die nieuw inventief en industrieel
toepasbaar zijn, verdienen een octrooirecht.
- Patent cooperation treaty: 1970, voor de rationalisatie van de octrooi
aanvraagprocedure