Resume
samenvatting macro economie
Deze samenvatting bevat een de gebruikte slides van tijdens de les, met daarbij voldoende voorbeelden, en extra uitleg die gegeven werd tijdens de lessen.
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Aperçu du contenu
SAMENVATTINGMACRO-ECONOMIE
Rymenans Sarah
Universiteit Antwerpen
2021-2022
,Inhoud
HOOFDSTUK 1: EEN WERELDREIS ........................................................................................................... 5
1.1 De pandemie van 2020 .................................................................................................................. 5
1.2 De crisis van 2008 en 2009 ............................................................................................................ 6
1.3 De Verenigde Staten...................................................................................................................... 7
1.4 De EU en de eurozone ................................................................................................................... 7
1.5 China .............................................................................................................................................. 8
1.6 Vooruit kijken ................................................................................................................................ 9
HOOFDSTUK 2: EEN RONDLEIDING DOOR HET BOEK ........................................................................... 10
2.1 Geaggregeerde output ................................................................................................................ 10
2.2 De werkloosheidsgraad ............................................................................................................... 12
2.3 De inflatiegraad ........................................................................................................................... 13
2.4 Output, werkloosheid en de inflatiegraad: Okun’s wet en de Philipscurve ................................ 15
2.5 De korte, middellange en lange termijn ...................................................................................... 16
HOOFDSTUK 3: DE GOEDERENMARKT .................................................................................................. 17
3.1 De samenstelling van het BBP ..................................................................................................... 17
3.2 De vraag naar goederen .............................................................................................................. 17
3.3 De bepaling van de evenwichtsoutput ........................................................................................ 19
3.4 Investeren is sparen: een alternatieve manier van denken over het goederenmarktevenwicht21
3.5 Is de overheid almachtig? Een waarschuwing ............................................................................ 22
HOOFDSTUK 4: FINANCIËLE MARKTEN 1 .............................................................................................. 23
4.1 De vraag naar geld ....................................................................................................................... 23
4.2 Bepalen van de intrestvoet ......................................................................................................... 24
4.3 De liquiditeitsval .......................................................................................................................... 26
HOOFDSTUK 5: GOEDEREN- EN FINANCIËLE MARKTEN: HET IS-LM MODEL ........................................ 27
5.1 De goederenmarkt en de IS relatie ............................................................................................. 27
5.2 De financiële markt en de LM relatie .......................................................................................... 28
5.3 Het samennemen van de IS en LM relatie .................................................................................. 28
5.4 Gebruik maken van een gemengde politiek................................................................................ 29
5.5 Hoe voldoet het IS-LM model aan de feiten?.............................................................................. 30
HOOFDSTUK 6: FINANCIËLE MARKTEN 2: HET UITGEBREIDE IS-LM MODEL ........................................ 32
6.1 Nominaal versus reële intrestvoeten .......................................................................................... 32
6.2 Risico’s en risicopremies ............................................................................................................. 33
6.3 De rol van financiële intermediairs ............................................................................................. 34
6.4 Het uitgebreide IS-LM model ...................................................................................................... 35
6.5 Van een huizenprobleem naar een financiële crisis: 2006-2008 ................................................ 36
1
,HOOFDSTUK 7: DE ARBEIDSMARKT ...................................................................................................... 41
7.1 Een rondleiding op de arbeidsmarkt ........................................................................................... 41
7.2 Bewegingen in de werkloosheid ................................................................................................. 41
7.3 Loonbepaling ............................................................................................................................... 42
7.4 Prijsbepaling ................................................................................................................................ 43
7.5 Het natuurlijke werkloosheidscijfer ............................................................................................ 44
7.6 Waar gaan we heen vanaf hier.................................................................................................... 45
HOOFDSTUK 8: DE PHILIPS CURVE, NATUURLIJKE WERKLOOSHEIDSGRAAD EN INFLATIE ................... 46
8.1 Inflatie, verwachte inflatie en werkloosheid ............................................................................... 46
8.2 De Phillipscurve en zijn mutaties................................................................................................. 48
8.3 De Phillipscurve en het natuurlijke werkloosheidscijfer ............................................................. 50
8.4 Een samenvatting en veel waarschuwingen ............................................................................... 51
HOOFDSTUK 9: VAN DE KORTE TERMIJN NAAR DE MIDDELLANGE TERMIJN: HET IS-LM-PC MODEL .. 53
9.1 Het IS-LM-PC-model .................................................................................................................... 53
9.2 Van de korte naar de middellange run........................................................................................ 56
9.3 Complicaties en hoe dingen fout kunnen gaan ........................................................................... 57
9.4 Fiscale consolidatie herzien ......................................................................................................... 58
9.5 De effecten van een stijging van de olieprijs............................................................................... 60
9.6 Conclusies .................................................................................................................................... 62
HOOFDSTUK 10: THE COVID ECONOMISCHE CRISIS ............................................................................. 63
10.1 De economische effecten van de lockdown.............................................................................. 63
10.2 Het macro economische beleidsantwoord ............................................................................... 64
10.3 De economie na de lockdown ................................................................................................... 65
10.4 De economie na de vaccinaties ................................................................................................. 66
HOOFDSTUK 11: DE FEITEN VAN GROEI ................................................................................................ 67
11.1 Het meten van de levensstandaard .......................................................................................... 67
11.2 Groei in rijke landen sinds 1950 ................................................................................................ 67
11.3 Een bredere kijk over tijd en plaats heen.................................................................................. 69
11.4 Denken over groei: een inleiding .............................................................................................. 70
HOOFDSTUK 12: SPAREN, KAPITAAL ACCUMULATIE EN OUTPUT ........................................................ 71
12.1 Interacties tussen output en kapitaal........................................................................................ 71
12.2 De implicaties van een alternatieve spaargraad ....................................................................... 72
12.3 Een gevoel van grootheden krijgen ........................................................................................... 75
12.4 Fysiek versus menselijk kapitaal ................................................................................................ 77
HOOFDSTUK 13: TECHONOLOGISCHE VOORUITGANG EN GROEI ........................................................ 78
13.1 Technologische vooruitgang en de graad van groei.................................................................. 78
2
, 13.2 De determinanten van technologische vooruitgang ................................................................. 79
13.3 Instituties, technologische vooruitgang en groei ...................................................................... 80
13.4 Solow residu .............................................................................................................................. 80
HOOFDSTUK 14: DE UITDAGINGEN VAN GROEI.................................................................................... 82
14.1 De toekomst van technologische vooruitgang .......................................................................... 82
14.2 Robots en werkloosheid ............................................................................................................ 82
14.3 Groei, verandering en ongelijkheid ........................................................................................... 83
14.4 Klimaatverandering en globale opwarming van de aarde ........................................................ 85
HOOFDSTUK 18: OPENHEID IN DE GOEDEREN- EN FINANCIËLE MARKTEN .......................................... 86
18.1 Openheid in de goederenmarkten ............................................................................................ 86
18.2 Openheid in de financiële markten ........................................................................................... 90
18.3 Conclusies en een blik vooruit................................................................................................... 92
HOOFDSTUK 19: DE GOEDERENMARKT IN EEN OPEN ECONOMIE ....................................................... 93
19.1 De IS-relatie in de open economie ............................................................................................ 93
19.2 Evenwichtsoutput en het evenwicht in de handelsbalans ........................................................ 94
19.3 Toename in vraag – binnenland of buitenland ......................................................................... 95
19.4 Depreciatie, de handelsbalans en de output ............................................................................ 96
19.5 Sparen, investeringen en de lopende rekening balans ............................................................. 97
HOOFDSTUK 20: OUTPUT, INTREST, WISSELKOERS ............................................................................ 100
20.1 Evenwicht in de goederenmarkt ............................................................................................. 100
20.2 Evenwicht in de financiële markt ............................................................................................ 100
20.3 Het samennemen van de goederen- en de financiële markt .................................................. 101
20.4 De effecten van politiek in een open economie ..................................................................... 101
20.5 Vaste wisselkoersen ................................................................................................................ 102
HOOFDSTUK 21: WISSELKOERSSYSTEMEN.......................................................................................... 104
21.1 Geschiedenis van de wisselkoersen ........................................................................................ 104
21.2 De middellange termijn ........................................................................................................... 104
21.3 Wisselkoerscrisis onder vaste wisselkoers .............................................................................. 105
21.4 Wisselkoersbewegingen onder flexibele wisselkoersen ......................................................... 106
21.5 Keuze tussen wisselkoerssystemen......................................................................................... 107
HOOFDSTUK 22: MOETEN BELEIDSMAKERS GELIMITEERD WORDEN ................................................ 108
22.1 Onzekerheid en beleid ............................................................................................................ 108
22.2 Verwachtingen en beleid......................................................................................................... 109
22.3 Politiek en beleid ..................................................................................................................... 109
HOOFDSTUK 23: OPSOMMING BUDGETTAIRE POLITIEK .................................................................... 110
23.1 De overheidsbudgetbeperkingen: deficit, schuld, overheidsuitgaven en belastingen ........... 110
3
, 23.2 Ricardiaanse vergelijking, cyclisch aangepaste deficits........................................................... 112
HOOFDSTUK 24: OPSOMMING MONETAIRE POLITIEK ....................................................................... 114
24.1 Van geldhoeveelheid bepalen naar inflatie bepalen............................................................... 114
24.2 De optimale inflatiegraad ........................................................................................................ 114
24.3 Onconventionele monetaire politiek ...................................................................................... 115
24.4 Monetaire politiek en financiële stabiliteit ............................................................................. 116
4
,HOOFDSTUK 1: EEN WERELDREIS
1.1 De pandemie van 2020
Wat is macro-economie?
De beste manier om te antwoorden is niet om u een formele definitie te geven, maar om:
• je mee te nemen op een economische wereldreis
• de belangrijkste economische evoluties te beschrijven
• de problemen die macro-economische beleidsmakers 's nachts wakker houden op te
noemen
De pandemie van 2020 is de ergste wereldwijde sanitaire crisis sinds de Spaanse griep in 1918, en de
ergste wereldwijde economische crisis sinds de Grote Depressie.
Het is een heel ander soort economische crisis dan de andere recessies, dit omdat het is gestart als
een gezondheidscrisis, de andere crisissen hadden veelal een economische oorzaak.
De duur (in maanden) van een recessie in de VS:
De langste recessie in de geschiedenis van de VS
duurde 43 maanden. Echter ziet het er naar uit dat
de recessie door de pandemie langer zal duren.
Dagelijks gebruik van de metro in de VS:
De lockdown heeft een negatief effect op het
gebruik van de metro, omdat mensen niet meer
fysiek naar school of naar het werk mochten.
De impact van Covid-19 op de werkloosheidsgraad
in de VS:
In België was er een systeem van technische
werkloosheid, in de VS was dit sociaal vangnet er
niet waardoor mensen veel sneller in werkloosheid
terecht kwamen.
Consumptie en de lockdown tijdens Covid-19 in
Spanje:
De consumptie steeg in het begin van de pandemie
(hamsteren). Nadien daalde deze omwille van 2
redenen:
• Lager inkomen
• Meer thuis
5
, IMF-ramingen van bbp-groeipercentages op
kwartaalbasis in geavanceerde en
opkomende/ontwikkelende economieën:
In beide economieën is het bbp-groeipercentage
gedaald ten gevolge van de pandemie. Nadien stegen
deze terug, maar ze bevinden zich beide nog onder
het niveau van wanneer er zich geen pandemie zou
hebben voorgedaan (stippenlijn).
Olieprijzen:
De olieprijzen daalden, omdat er door de pandemie
een dalende vraag was. Nu zijn deze prijzen terug
gestegen.
1.2 De crisis van 2008 en 2009
Voordat Covid-19 de wereldbevolking trof en economieën in een ernstige recessie dreef als gevolg
van sociale afstand en lockdown, was de wereldeconomie net hersteld van de Grote Financiële Crisis
van 2008 en 2009.
Samenvatting financiële crisis 2008 en 2009:
https://www.facebook.com/watch/?v=565204853914279
Productiegroeicijfers voor de wereldeconomie,
geavanceerde economieën en
opkomende/ontwikkelende economieën:
In alle 3 de economieën zien we een daling van de
productiegroeicijfers.
Aandelenkoersen in de VS de eurozone en
opkomende economieën:
In alle 3 de economieën zien we een daling van de
aandelenkoersen, deze is het scherpst bij de
opkomende markten, echter is hier het herstel ook het
snelst.
6
,1.3 De Verenigde Staten
De Verenigde Staten zijn groot, met een productie van $20,5 biljoen in 2018 was het goed voor 24%
van de wereldproductie.
De Amerikaanse levensstandaard is hoog, met een output per hoofd van de bevolking van $62.500,
dicht bij de hoogste ter wereld.
Economen kijken ook naar:
• Productiegroei
• Werkloosheidspercentage
• Inflatiepercentage
Het effect van de financiële crisis van 2008 en 2009 is zo goed als volledig weg, de economie van de
VS heeft zich snel hersteld.
Federale fondsen tarief (rode lijn) en marktvoorspellingen
van de federale fondsen tarief in de toekomst (stippellijn):
Bij de financiële crisis heeft de centrale bank (FED) de rente
laten dalen, wanneer deze crisis voorbij was liet ze deze
terug stijgen. Ook om de crisis ten gevolge van de pandemie
op te lossen liet de FED de rente opnieuw dalen, echter was
er nu minder marge door de voorgaande crisis
(2,5% i.p.v. 4%).
Bij een daling van de rentevoet, stijgen de investeringen. Hierdoor stijgt de vraag en dit zorgt ervoor
dat het BBP toeneemt.
Echter zit er een rem op het instrument dat de centrale bank kan gebruiken om de economie te
beïnvloeden. De nominale rente kan namelijk niet zakken onder 0, in dit geval zal het bijhouden van
het geld thuis evenveel opbrengen als obligaties. Deze laatste zijn echter wel veiliger. Er zit dus een
limiet op het instrument.
De productiviteit (= maximale output voor een gegeven aantal inputs) is gedaald doorheen de jaren.
De productiviteit wordt in grote mate bepaald door de technologische vooruitgang, men denkt dat er
een voorlopig hoogtepunt is bereikt op vlak van technologische vooruitgang.
1.4 De EU en de eurozone
De Europese Unie (EU) is een groep van 28 Europese landen met een gemeenschappelijke markt.
In 1999 vormde de EU een gemeenschappelijk muntgebied, het eurozone genaamd, dat in 2002 de
nationale valuta verving door de euro.
De eurozone wordt vandaag geconfronteerd met twee hoofdproblemen:
• Hoe de werkloosheid terugdringen?
• Hoe efficiënt te functioneren als een gemeenschappelijk muntgebied?
7
,Binnen de eurozone is er een vrij verkeer van goederen, mensen,… . Daarnaast impliceert de
eurozone het gebruik van dezelfde munteenheid in alle landen. Dit heeft zowel voor- als nadelen.
• Voordeel: symbolische waarde
• Nadeel: indien het slecht gaat met 1 land binnen de eurozone kan deze zijn munt niet
devalueren om op die manier uit de crisis te geraken
De EU heeft een productie van 16% van de wereldoutput, en is daarmee kleiner dan de VS.
De levensstandaard in de EU is bijna even hoog als deze in de VS.
In de EU is de werkloosheid steeds hoog geweest, omwille hiervan merk je de impact van de
financiële crisis op de werkloosheidsgraad minder goed.
Ten gevolge van de financiële crisis daalde de inflatie, heden ten dage is deze hoog (ongeveer 5%).
Werkloosheid in Spanje:
Deze is steeds zeer hoog geweest, maar was aan
het dalen tot de financiële crisis en steeg
daardoor opnieuw.
Binnen de EU zijn er grote verschillen met betrekking tot de werkloosheid. In Spanje is deze
bijvoorbeeld zeer hoog (ongeveer 10%), daarentegen is deze in Duitsland slechts rond de 3 à 4%.
Resultaten van het Brexit referendum:
Vooral de oudere bevolking stemde voor een
Brexit. De reden hiervoor zou immigratie zijn,
echter in plaatsen met veel immigratie stemde
men niet meer voor dan op andere plaatsen.
Er zijn andere fundamentele factoren die een belang speelden in de keuze voor of tegen Brexit zoals:
opleiding, inkomen,…
1.5 China
De bevolking is meer dan vier keer die van de VS, maar de output van $13,5 biljoen is slechts
ongeveer 60% van de VS. De output per persoon is ongeveer 15% van die van de VS.
China groeit al meer dan drie decennia zeer snel.
Echter is het geen correcte vergelijking, men kan namelijk met $1 veel meer kopen in China dan in de
VS. Men dient dus rekening te houden met de koopkracht wanneer men een correcte vergelijking
wilt maken.
8
, De output van China bedraagt 16% van de wereldproductie.
China is een snel opkomende economie, maar de groei neemt af. Het outputgroeipercentage is nog
steeds hoger dan dat van de VS en van de EU, maar het is lager dan in het verleden.
1.6 Vooruit kijken
We hadden ook naar andere regio's kunnen kijken, zoals India, Japan, Latijns-Amerika, Centraal- en
Oost-Europa en Afrika.
U had ook kunnen nadenken over de problemen die door de crisis zijn veroorzaakt, hoe monetair en
fiscaal beleid kunnen worden gebruikt om recessies te voorkomen en waarom de groeipercentages
zo sterk verschillen van land tot land.
9
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur sarahrymenans. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80364 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans