Resume
Samenvatting Filosofie - 1ste jaar
- Cours
- Filosofie
- Établissement
- Karel De Grote-Hogeschool (KdG)
Samenvatting Filosofie - 1ste jaar
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
FILOSOFIEEthiek
Ethiek is één van de vier deelgebieden van filosofie.
We hebben ook:
- Taalfilosofie
- Epistemologie (vragen hoe we zaken kunnen weten)
- Ontologie/metafysica (vragen over de realiteit)
- Esthetica (vragen over het schone)
Ethiek houdt zich bezig met: ‘wat is het goede?’.
Hoe kan/moet ik handelen in specifieke situaties om het ‘goed’ te doen?
Waar streef ik naar? Welke doelen kies ik? Vanuit welke waarden kunnen/moeten we als
mens/professional handelen?
Funderingsprobleem
Ethiek betekent ‘het goede’ doen. Hoe moet een goede student leven? Het antwoord kan je
altijd weer in vraag stellen en er is geen definitieve conclusie met een definitieve
argumentatie. Dit noemt men het funderingsprobleem. Je benadert het dus op verschillende
manieren. Je gaat van heel breed, naar een concrete specifieke situatie. Elk antwoord dat
iemand geeft, kan je terug in twijfel trekken. Elk antwoord dat iemand geeft is geen feit. We
kunnen niet zeggen dat dat zo is.
Wanneer we een fundament proberen te zoeken in onze ethische keuzes dat we maken,
merken we op dat er geen fundament is. We missen iets. Mensen streven naar ‘geluk’, dit is
een intrinsieke waarde. Dit heeft geen argumenten nodig. Dit is een eindwaarde. Sommigen
zeggen dat de intrinsieke waarden de fundamenten zijn, maar anderen stellen dit in vraag. Is
geluk de belangrijkste waarde? En dit lost het funderingsprobleem niet op.
Dit betekent dat we deze nooit definitief kunnen beantwoorden.
Het juiste antwoord bestaat dus niet. Het is niet omdat het perfecte antwoord niet bestaat,
dat we niet ons best kunnen doen om te zoeken naar het meest goede antwoord. We
hebben in de voorbije millennia een tal van manieren bedacht om met dit
funderingsprobleem om te gaan.
- Dogmatisme:
Het geloven in één of meerdere dogma’s, die we dan gebruiken als richtsnoer in het
oordelen over ethische kwesties.
Een dogma is dus een opvatting die we niet in vraag wille stellen. Een gedachte,
beginsel, regel, uitspraak… waarvan we de waarheid of geldigheid zonder meer
aanvaarden.
Dogma’s van de kerk, de tien geboden, Maria die maagdelijk is bevallen, het geloof
dat er voor elk probleem een wetenschappelijke oplossing is (opwarming klimaat),
hoe meer keuzevrijheid – hoe gelukkiger we zijn, in een goede relatie maak je geen
ruzie, …
, Er bestaan ook regels en normen die gemaakt zijn in wetten, er zijn dus rechters die
die wetten verkondigen zonder dat in vraag te stellen à dit is geen dogma, want er is
een plaats waar de wetten worden herbekeken en daarom is dat niet dogmatisch.
Die regels zijn veranderlijk.
- Relativisme: een standpunt dat je de kwaliteit van het antwoord op ethische
kwesties eigenlijk niet met elkaar kan vergelijken, omdat ze louter een
weerspiegeling zijn van persoonlijke voorkeur. Geen enkel antwoord is beter of
slechter dan een ander antwoord. Het is een geen stimulans om veel moeite en
energie te steken in de analyse van een ethische kwestie. ‘Het doet er niet toe’. Een
relativist stelt ofwel niks in vraag ofwel alles in vraag. Het neemt geen standpunt in.
Alles is goed of even slecht.
- Universeel uitgangspunt zoeken:
o Kantiaans/beginsel-ethiek (Immanuel Kant): we kijken naar welke
regels/beginselen (zoals anderen niet doden, pijn doen, …). Deze regels
proberen we zo lang mogelijk te volgen.
Een keuze is dus goed als je dit wil volgen vanuit goede
regels/principes/normen/…
o Utilitaristisch/gevolgenethiek (Jeremy Bentham): Het gedrag is goed als het
goede gevolgen heeft. Of zo veel mogelijk bijdraagt tot het geluk van zoveel
mogelijk mensen.
o Deugdenethiek (Aristoteles): gemotiveerd door het cultiveren van een ‘goed’
karakter. Een keuze is goed als die geinspireerd is door het verlangen van een
goede karaktertrek. Je kan de vraag stellen: welke
waarden/deugden/karaktereigenschappen moet een sociaal werker hebben?
Maar heel moeilijk om een ‘deugd’ een voorkeur te geven? Menselijk VS
moedig?
o Zorgzaamsethiek: het gedrag is goed wanneer het bijdraagt in een bepaalde
relatie met zorg. Zorgzaam. Een goede keuze is zorgzaam. The circle of love.
Zodat er een grote mate van verbinding is.
Het zijn zeer interessante invalshoeken, maar het lost het funderingsprobleem niet
op.
- Aanvaarden imperfectie + onderzoeksdialoog: we moeten dus accepteren dat we
het funderingsprobleem niet opgelost krijgen. We moeten wel ons best doen om het
zo goed mogelijk op te lossen. We doen dit door met elkaar in dialoog te gaan. We
gaan het perspectief van zoveel mogelijk betrokkene bij elkaar voegen om hier een
standpunt van te maken. We gaan proberen om die invalshoeken te verwerken. Men
moet dus een grondig inzicht hebben in de breedte en de diepte van de situatie, een
oordeel is nooit perfect. Maar wel kwalitatief om te beoordelen.
Wanneer we met een ethische kwestie te maken krijgen, we kunnen dan nooit een
definitieve conclusie trekken. We kunnen het besluit telkens opnieuw in vraag stellen. Het
juiste antwoord bestaat niet.
Sommige mensen verwachten juist wel een juist antwoord. Dit leidt tot een aantal typische
reacties. Ze zoeken naar het wetenschappelijk probleem, waar je een feitelijk antwoord op
kan geven.
Het is net de kunst om het funderingsprobleem niet uit de weg te gaan. Je blijft eigenlijk
zoeken naar een zo goed mogelijk antwoord.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur jokelienwuyts. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
80467 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans