WEEK 1
Beleid = Een gedragslijn voor de aanpak van doelstellingen.
Een containerbegrip!
= Een vaag, kameleon, container begrip dat voor een strategie, aanpak, afsprakenkader, ….
staat. Vaak wrodt het met woord met een negatieve connotatie gezien.
Belangrijk om te concretiseren wanneer zinvol gesprek
Stakeholder = individuen of groepen die een invloed uitoefenen in een organisatie of in een bepaald
beleid. Elk individu of groep met een belang in een organisatie
Stakeholdermap
Bv: partnerorganisaties, donoren…
Stakeholdermapping Methode om belanghebbende (interesse) en invloedrijke stakeholders in beeld te krijgen
Handig om beleid te analyseren en beïnvloeden
Het ordennnen van van de stakeholders volgens belang en invloed. Het geeft een goed
beeld van de huidige situatie. Er zijn vier mogelijke opties:
- grote inhoud & weinig belang
- weinig invloed & weinig belang
- grote invloed & veel belang
- weinig invloed & veel belang
Welzijnsbeleid = Is een containerbegrip.
● Verwijst naar alle beleid dat het welzijn van mensen in een samenleving moet
verhogen, inclusief het welzijn van de doelgroepen van de praktijkgerichte
orthopedagoog.
● Welzijn wordt door alle beleidsvormen en systemen op macroniveau
verwezenlijkt. Niet enkel hulpverleningsbeleid en systeem heeft daar
verantwoordelijkheid voor. (Goed sociaal huisvestingsbeleid noodzakelijk om het
welzijn van alle mensen te verbeteren, ook van de mensen die geen toegang
hebben tot de private huisvestingsmarkt.
● Raakt meerdere beleidsdomeinen
Welvaartsstaat = een samenlevingsvorm van markteconomieën waarbij burgerlijke, politieke en sociale
grondrechten van de burger, met het oog op zijn materiële en de bevordering van zijn
kansen tot ontplooiing, binnen een wettelijk kader, effectief worden gewaarborgd. De
welvaartstaat heeft 5 kenmerken
1. Democratie
2. Socialemarkteconomie
3. Herverdeling
4. Niet-staats
5. Sociale grondrechten
Kort door de bocht: een poging om de vrije markt te combineren met welzijn voor alle
burgers, en ook dus met het welzijn van de meest kwetsbare burgers
Democratie Staatsvorm waarin (een vertegenwoordiging van) het volk de hoogste macht heeft en een
overwegende invloed heeft op het regeringsbeleid. Een bestuursvorm waarin de stem van
het volk mee van belang is. Democratie heeft een aantal centrale principes:
1. Vrijheid en gelijkheid verzoenen
2. Volksvertegenwoordiging
3. Mensenrechten
4. Toezicht op overheden
5. Scheiding der machten (+4e en 5e macht)
6. Pluralisme
De vierde macht = de pers
De vijfde macht = sociale media (internet)
De tocqueville = Belangrijke voorwaarde democratie is pluralisme. Alexis stelde dat het verenigingsleven
een belangrijke rol heeft om dit pluralisme te installeren. Het brengt mensen samen,
confronteert hen met verschillende meningen en diversiteit, leert hen onderhandelen,...
Hij vat dit alles samen met het idee dat het verenigingsleven een ideale leerschool is voor
de democratie.
,Pluralisme = het naast elkaar bestaan van verschillende culturele en sociale (belangen)groepen in een
samenleving.
In politieke partijen, vrijheid van onderwijs, vrijheid van onderzoek
Socialemarkteconomie = wederzijdse bescherming van burgers en bedrijven binnen een welvaartsstaat
arbeiders worden geschoold
- arbeiders moeten gezond blijven
- arbeiders kunnen terug vallen op de overheid als ze toch ziek worden
In België is dit verplicht + er is ruimte voor overleg.
Sociaal pact ● 1 van de belangrijkste mijlpalen voor de uitbouw van de sociale markteconomie en
onze welvaartstaat.
● Het was het ontstaan van de verplichte sociale zekerheid en van het sociaal overleg
tussen overheid, werkgevers en werknemers.
Dit pact is gesloten en de basis voor de sociale zekerheid die we de dag van vandaag
hebben in België.
Platformeconomie is een economisch systeem dat werkt via een online platform. Hier worden vraag en
aanbod door slimme algoritmes met elkaar verbonden via een digitale markt.
Herverdeling = In een welvaartsstaat wil men zoveel mogelijk mensen hun inkomen uit arbeid laten
krijgen. Zo kunnen mensen grotendeels instaan voor hun eigen welzijn. Zowel werknemers
en werkgevers betalen belastingen en socialezekerheidsbijdragen op deze arbeid. Dit geld
wordt herverdeeld dmv de sociale zekerheid en beleid dat een land voert.
Sociale zekerheid = uitkering op basis van geleverde arbeid
= het systeem waarin de belastingen terug worden herverdeeld onder zij die ooit al zijn
gaan werken, maar nu niet kunnen omwille van ziekte.
VB. werkloosheidsuitkering, pensioen, ziekte- en individualiteitsuitkering.
Sociale bijstand = bijstand van overheidswege indien iemand onvoldoende middelen van bestaan heeft.
= het systeem dat een minimumloon geeft aan zij die nog nooit zijn kunnen gaan werken
VB. leefloon, inkomensvervangende tegemoetkoming voor personen met een handicap
Sociaal beleid = toegankelijke basisvoorzieningen, voorzieningen voor meest kwetsbaren.
= Het beleid dat ervoor moet zorgen dat de burger wordt bijgestaan waar mogelijk door
de overheid. BV: investeren in voorzieningen van het VAPH.
VB. onderwijs, gezondheidszorg, voorziening voor personen met een handicap.
Ziekenfonds of mutualiteit = doen uitbetalingen voor ziekte- of individualiteitsuitkering.
Groeipakket = geld dat je krijgt om je kind groot te brengen.
Zorgtoeslag = een extra boven op je groeipakket als je een kind hebt met een handicap.
Sociale grondrechten = moeten er voor zorgen dat alle burgers een menswaardig leven kunnen leiden.
dit zijn mensenrechten zoals het recht op arbeid, vrije keuze, …
Middenveld = burgers die zich organiseren rond een gedeelde maatschappelijke missie en die van
daaruit dienstverlening opzetten, maatschappelijke verandering nastreven en/of
gemeenschapsvormend werken.
Ruimte tss gemeenschappen, de markt en de overheid
Bv: ACV, GRIP, scouts, rondpunt, ..
Organisaties in dit deel hebben drie doelen/ missies:
- gemeenschapsvorming
- maatschappelijke verandering
- publieke dienstverlening
Gemeenschapsvorming = organisaties die een samengevoel, vertrouwen en verbinding willen creëren. VB. scouts,
lotgenotengroep
Maatschappelijke verandering VB. GRIP: voeren acties om de situatie van mensen met een beperking in ons land te
verbeteren.
= zich proberen in te meningen in de politiek en zo veranderingen kunnen doorvoeren.
Publieke dienstverlening VB. Emmaüs, VZW de vijver, violet, dienstverlening die een mutualiteit of
werknemersorganisatie biedt.
= Laagdrempelige hulp kunnen aanbieden
Verenigde Naties Internationale organisatie die bestaat uit 193 lidstaten
, Doelstellingen:
• Handhaven vrede en veiligheid
• Doen eerbiedigen van mensenrechten
Belangrijkste organen:
• Algemene vergadering:
o Parlement van de VN, al zijn de beslissingen louter adviserend en hebben
ze geen bindend karakter → eerder een advies- en overlegorgaan
o Komt één keer per jaar bijeen
o Belangrijkste verwezenlijkingen: UVRM, kinderrechtenverdrag
• Veiligheidsraad:
o Beslissingsorgaan van de VN
o 5 permanente leden (China, Frankrijk, Rusland, VK, VS) deze leden hebben
vetorecht (beslissing kan niet genomen worden zodra één lid niet akkoord
is)
o 10 tijdelijke leden, die om de twee jaar worden verkozen door de
Algemene Vergadering. → geen vetorecht → verplicht beslissingen van de
Veiligheidsraad uit te voeren.
§ Zeer belangrijke bevoegdheid: maatregelen inzake internationale
vrede en veiligheid.
o Secretaris-generaal:
§ Hoofd secretariaat, baas van de VN
§ Kan politiek erg belangrijke en bemiddelende rol spelen.
Raad van Europa • Vooral gericht op bescherming van mensenrechten en democratische waarden
• 47 lidstaten
• Het is een intergouvernementele organisatie
• Doel: gemeenschappelijke waarden in Europa met betrekking tot mensenrechten,
culturele en sociale politiek in de hand werken via verdragen.
• Belangrijkste verdrag: Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de
mens en de fundamentele vrijheden (1950)
= Een organisatie die bestaat uit alle landen van Europa en enkele niet EU landen zoals
Rusland. Men bespreekt hier de universele rechten van de mens.
Europese Unie/gemeenschap • Kort na WO2 opgericht →hoofdzakelijk economisch herstel van Europa tot doel.
• Samenwerking op economisch vlak, sociaal, vlak, justitie, binnenlandse zaken en
onderwijs
• In de EU zijn zowel elementen van supranationaal als intergouvernementele
organisatie aanwezig:
o Supranationaal
o Intergouvernementeel
Een ecoomische en politieke samenwerking van 27 landen. Hier wordt er gewerkt aan een
europeus beleid.
Federaal parlement = Kamer volksvertegenwoordigers + Senaat + Koning
(wetgevende macht) Dit zijn de nationale volksvertegenwoordigers van België, die samenkomen. Zij beslissen
over de grondwet, de wetten en hoe de staat in elkaar zit.
Kamer van • 150 rechtstreeks verkozen leden
volksvertegenwoordigers • Verkozen in 11 kieskringen (10 provincies + Brussel)
• Om de 5 jaar verkozen
• Elke partij moet minstens 5% van de stemmen halen om 1 zetel te behalen
Senaat • 60 senatoren →50 deelstaatsenatoren + 10 gecoöpereerde senatoren
• Niet meer dan 2/3 van senatoren mag van hetzelfde geslacht zijn
• Jaarlijks 8 gewone plenaire vergaderingen
• Adviserende en bemiddelende rol
Federale regering (uitvoerende = Koning + Ministers + Eerste minister + Staatssecretarissen
macht) • Paritair samengesteld: evenveel Franse als Nederlanstalige minister, eerste
minister uitgezonderd.
• Samenstelling: na parlementaire verkiezingen. Regering wordt benoemd door de
koning en moet naderhand het vertrouwen krijgen van het parlement.