1 INLEIDING
Endodontie
- Houdt zich bezig met de binnenkant van de tand
• Processen en structuren
• Bv. dentino-pulpair complex
o Indien caviteit in dentine of glazuur " direct effect op pulpa
- Definitie
• Bacterievrij maken wortelkanalen dmv ontsmettingsprotocol
- Verloop
• Verwijderen tandpulpa en necrotisch materiaal
• Ontsmetten kanalen
• Opvullen kanalen met gutta percha
• Verzegelen toegangscaviteit mbv lekvrije coronale vulling
- Doel
• Biologisch objectief
o Kenmerken
§ Hoofddoel
§ Voorkomen en/of behandelen van apicale parodontitis door desinfectie
van kanalen én hun posterieure afdichting voor voorkomen binnendringen
bacteriën
o Doel bereikt door
§ Verwijderen van geïnfecteerde zachte en harde weefsels
§ Creëren van voldoende ruimte voor desinfecterende middelen en
medicamenten
o Die het apicale deel van kanaalruimte kunnen bereiken en afsluiten
o Vijlen kunnen niet volledige kanaal schoonmaken, dus spoelmiddel
nodig
§ Behoud integriteit van resterende tandstructuur
• Mechanisch objectief
o Kenmerken
§ Secundair objectief
§ Mechanisch prepareren wortelkanaaloppervlakken
§ Indien verbetering van 1 van de 2 secundaire objectieven, maar
verslechtering van biologisch effectief " NIET doen
o Bv. geen klein gaatje behandelen, omdat daardoor het biologisch
objectief wordt beïnvloed (Bv. toegang tot wortelkanaal)
• Technisch objectief
o Kenmerken
§ Secundair objectief
§ Verkrijgen oorspronkelijke vorm en kromming van wortelkanaal
§ Voor mogelijk maken reiniging en voorbereiding geïnfecteerde dentinale
oppervlakken
o Dus instrumenten komen tot periapicale gedeelte
o Eigenschappen
§ Klassieke triade voor succes
o Voldoende proper maken
o Grondige desinfectie
o 3D vulling/obturation
· Sluiten van alle ingangen
1
, § Moderne multifactorieel voor succes
o Respecteren originele anatomie
· = Mechanische objectief
· Niet te veel dentine opofferen
o Adequate diagnose en planning
o Kwaliteit van coronale vulling
· Zodat bacteriën niet meer in pulpa kunnen komen
2 DENTINO-PULPAIR COMPLEX: ANATOMIE, FYSIOLOGIE, EMBRYOLOGIE EN
FUNCTIE
EMBRYOLOGIE
Pulpa
- Bevat
• Cellen
o Kenmerken
§ Nemen af in verloop der tijd
§ Mn in kroondeel van pulpa
o Stamcellen
§ In midden van pulpa
§ Differentiatie tot
o Macrofagen
o Fibroblasten
o Lymfocyten
o Odontoblasten
· Komen nergens anders in lichaam voor
· Doen niet aan celdeling
◊ Indien afsterven " geen nieuwe vorming odontoblasten "
maar er is een nieuwe ontwikkeling " stamcellen ontwikkelen
zich tot odontoblast like cells " vorming dentine
· Vezels van Thomes
◊ = Dentinetubuli
◊ Uitloper van odontoblast
◊ Groter aantal bij pulpa dan glazuur
• Collageenvezels
o Nemen toe in verloop der tijd
o Mn in worteldeel van pulpa
• Bloedvaten en zenuwen
o Functie
§ Proprioceptie
§ Immuniteit
§ Kracht
o Zenuwen
§ Soorten
o A⍺-, Aβ-, Aγ-, Aδ-, B-, C- en sympatische vezels
· Met ≠ functies
o C-vezels zijn sterk " blijven lang leven " indien bijna volledig
necrotische pulpa " blijven ervaren van pijn, door blijven leven C-
vezels
- Hoofdfuncties
• Sensitieve functie
• Proprioceptie
• Immuno-modulatie (bv. afweersysteem)
• Bescherming tegen bacteriën
• Ontwikkeling secundair en tertiair dentine
2
, - Pijntheorieën
• Directe stimulatie
o Klassieke theorie
o Door zenuw in dentine
o Geeft GEEN verklaring pijn bij koude lucht
• Transductie theorie
o Odontoblast als receptor " geeft signalen door
o Geeft GEEN verklaring pijn bij koude lucht
• Hydrodynamiek
o = Theorie van Brandstrom
o Ontstaan van vocht uit pulpakamer
§ Bij warmte, koud, lucht, druk (bv. boren)
Zie figuur
- Cr
• Cell rich zone
• Bv. fibroblasten
- Cf
• Cell free zone
• Weinig cellen
- Od
• Odontoblast laag
o = Palissade
o Bovenop pulpa
o Liggen naast elkaar
o Minste rijen in apicaal derde van wortel
o Meer rijen dichtbij kroon
o Niet regenereerbaar
§ Differentiatie na ontwikkeling, dus kan enkel daarna nog dentine maken
• Maken dentine
- Pr
• Predentine
- De
• Dentine
3
, Ontwikkeling
- Fasen
• Initiatiefase
o 6-7w
o Verloop
§ Instulping oraal epitheel " = tandlijst/lamina dentalis
§ Eronder mesenchymaal weefsel " ontvangt NLC " = ectomesenchym "
gescheiden van tandlijst door BM
§ Signalisatie
o Oraal epitheel is instructief " bepaalt waar tanden komen
o Signaal vanuit oraal epitheel naar ectomesenchym
· " Stimulatie PAX9 (TF) " op die plaats ontwikkelt de tand
• Knopfase
o 8w
o Verloop
§ Ingroeien lamina dentalis " vorming knopje + ectomesenchym errond " =
tandknop
§ Hoefijzervormige structuur in OK en BK " hierin gaan 10 knopjes
uitgroeien
• Kapfase
o 9-10w
o Verloop
§ Condensatie ectomesenchym " ontstaan van glazuurorgaan, papilla
dentalis en tandzakje
§ Instulpen ectomesenchym onderaan glazuurorgaan " vorming kapje over
papilla dentalis
• Klokfase
o 11-12w
o Vorming klokstructuur over papilla dentalis
o Glazuurorgaan
§ Vormt
o Buitenste glazuurepitheel (OEE)
o Binnenste glazuurepitheel (IEE)
o Reticulum stellare
o Stratum intermedium
· Voor vorming glazuurmatrix
o Papilla dentalis
§ Vormt
o Odontoblasten en pulpa
o Tandzakje
§ Vormt
o Cementoblasten, alveolen en PDL
• Appositie en maturatiefase
o Verloop
§ IEE " pre-ameloblasten
§ Tandlijst " signalen vanuit IEE " transformatie naar odontoblasten "
vorming predentine
§ Afbraak membrana basalis " signaal naar IEE " differentiatie pre-
ameloblasten toot ameloblasten " vorming glazuurmatrix
§ Verdwijnen reticulum stellare " overblijven klein epitheellaagje (cuticula
dentis)
• Tandwortel
o Verloop
§ IEE en OEE komen tegen elkaar te liggen " cervicale loop " bevat meer
stamcellen
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur THKleuven1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €15,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.