1. EDUCATIONAL IMPLEMENTATION
STRATEGIES
Samenvatting:
- Educatie van gezondheidsmedewerkers is cruciaal voor hun perfomantie, maar het effect van
specifieke educationele activiteiten (vb training sessies) zijn gemengd & algemeen matig.
o Determinanten die de effectiviteit van educatie verhogen zijn:
o Behoeften nagaan voor de start
o Optimale groep samenstelling
o Actieve participatie
o Lange educationele ervaring
o Betrokkenheid van lokale opinieleiders?
- Educatie is relevant in de context van een breder programma waarin het gecombineerd wordt met
andere strategieën.
1.1. INTRODUCTIE
Historisch gezien is het opleiden van gezondheidswerkers de meest gebruikte methode om de gezondheidszorg
te verbeteren. De opleiding van gezondheidswerkers is op zichzelf een belangrijk gebied van wetenschappelijk
onderzoek geworden. Dit hoofdstuk richt zich op de effectiviteit van educatieve strategieën voor
zorgprofessionals, gericht op een betere implementatie van innovaties of best practices, en het stoppen van
praktijken die niet langer worden aanbevolen. Educatieve strategieën omvatten verschillende activiteiten
gericht op het verbeteren van individuele competenties: kennis, attitudes en vaardigheden Het is duidelijk dat
de transfer van kennis alleen, niet voldoende is om de performantie te verbeteren, maar het is wel vaak een
cruciale voorwaarde voor eender welke implementatie.
Het huidige denken over de opleiding van gezondheidswerkers legt de nadruk op zelfgestuurd, praktijkgericht,
competentiegericht en interprofessioneel leren. Passieve onderwijsmethoden, zoals veel lezingen, zijn vaak
vervangen door activeringsmethoden, vaak in kleine groepen of op online platforms (e-learning), of een mix
van online en face-to-face formaten (blended learning). Vaardigheidstraining (bv. communicatieve en
chirurgische vaardigheden) is een centraal onderdeel geworden van veel curricula. De behoefte aan levenslang
leren en professionele ontwikkeling komt ook tot uiting in de moderne curricula van geneeskunde en andere
gezondheidsberoepen. Aangezien kennis en vaardigheden slechts matig correleren met professionele
prestaties in de reguliere gezondheidszorg, zijn feitelijke prestaties in de dagelijkse praktijk steeds meer de
focus geworden van succesvol onderwijs. Zelf-beoordeling van de professionele prestaties is een slechte
beoordeling methode, zodat gestructureerde waarnemingen in de klinische praktijk meer centraal in de
opleiding van gezondheidswerkers zijn geworden
Educatieve activiteiten kunnen proberen om leerlingen te activeren en gaat verder dan passieve consumptie
van kennis, bijvoorbeeld door hen te betrekken bij de keuze van leerdoelen, leervormen en toewijding om de
praktijk te veranderen nadat het onderwijs is voltooid. Activerende educatieve benaderingen zijn gebaseerd op
, theorieën over leren, die ervan uitgaan dat volwassenen intrinsiek gemotiveerd zijn om te leren en dat ze het
leerproces zelf kunnen sturen. De meeste volwassenen leren het liefst door problemen en uitdagingen uit hun
dagelijkse werk. Individuen hebben verschillende leerstijlen: sommigen willen bijvoorbeeld nieuwe praktijken
grondig begrijpen voordat ze handelen, terwijl anderen de nieuwe praktijken eerst willen ervaren.
Onderwijsprogramma's moeten rekening houden met dergelijke verschillen.
1.2. TYPES OF EDUCATIONAL STRATEGIES
De Cochrane Effective Practice & Organisation of Care Group (EPOC) onderscheid de volgende categorieën (te
vinden onder implementation strategies):
- Educationeel materiaal/ educational materials
o Publicatie of geschreven (of mailing) van geschreven aanbevelingen voor clinical care
o Bevat: richtlijnen, audiovisuele materialen, electronische publicaties (via het internet) &
educationele computerprogramma’s
o Bv: geplubliceerde inzichten in medische tijdschriften, pamfletten, brochures die worden
doorgemaild, berichten via email/ sociale media, educationele programma’s op tv, radio,
internet
➔ Een grotere groep kan hiermee bereikt worden.
- Grootschalige educationele meetings
o Participatie van zorgverleners in conferenties & lectures die door grote groepen
gezondheidspersoneel worden bijgewoond
o Participatie heeft meestal een passief karakter
o Vb: symposium, conferenties, ..
➔ Kunnen ook een grotere groep bereiken
- Kleinschalige educationele meetings
o Deelnemen van gezondheidswerkers in workshops, skill training, educationele groepen,
lokale consensus groepen & kwaliteitscirkels of peer review groepen buiten de
praktijksetting
o Meer actieve participatie
o Bv practive based learning
o Meer georiënteerd op individuele noden & motivaties
- Outreach visits