FISCAAL RECHT
Examen op pc (handboek en codex mag gebruikt w): mk en open vragen
1.BELGISCHE BELASTINGEN IN DE FEDERALE STAATSSSTRUCTUUR
DEEL 1. ALGEMEEN
A. INLEIDING
1. Begrip belasting
« Belasting »
o Klassieke definitie: een betaling eenzijdig opgelegd door de overheid, teneinde
haar middelen te verschaffen om in haar uitgaven van alle aard te voorzien
o Discussie over de definitie van belasting. Cass heeft def gemaakt: betaling
eenzijdig opgelegd door oh.
o Op welke manier wordt een belasting opgelegd? in de wet te vinden
o Dwingend karakter
o u kan niet zelf beslissen om de belastingen niet te betalen (is dus geen
argument in een rechtszaak)
o Bv gewetensbezwaren: als je tegen oorlog bent, en je wilt niet dat de staat
het geld besteedt om oorlog te financieren is geen geldig argument
o Financieel doel: worden geïnd om uitgaven v alle aard vd oh te financieren
(bouwen wege, scholen, ziekenhuizen,..)
o Belastingen kunnen ook nog andere doelen hebben: bv instrument om
politiek beleid uit te voeren (denk aan milieubelastingen: belastingplichtige
stimuleren om milieuvriendelijk door leven gaan)
o Financieel doel
o Geen rechtstreekse / individuele tegenprestatie
o tov andere heffingen.
o Dus ook al maakt u geen gebruik vd zaken die w aangeboden door de
overheid (bv ik rij niet me de auto, dus heb geen nood aan wegen), dan
nog moet u belastingen betalen
Andere heffingen
o Retributies: vergoeding individuele tegenprestatie
o moet je soms ook betalen aan de overheid maar die
1. niet dwingend zijn (u mag dus zelf kiezen of u gebruik gaat maken vd
dienst)
en 2. het bedrag dat u moet betalen staat in verhouding tot de
tegenprestatie die u individueel krijgt (bv vuilzakken, inschrijving ve
wagen)
o Sociale zekerheidsbijdragen: band sociale bescherming
o Sociale zekerheidsbijdragen zijn ook geen belastingen: wat is het verschil?
verschil is minder groot: want sociale zekerheidsbijdragen zijn ook
, dwingend, en er is ook geen individuele tegenprestatie (bv werkgever moet
naast belastingen ook verplicht sociale zekerheidsbijdragen betalen)
o Verschil is dat de middelen die de overheid ontvangt vd belastingen
worden aangewend voor algemene uitgaven
o Sociale zekerheidsbijdragen worden aangewend enkel en alleen voor
uitkeringen + ook al is er geen individuele tegenprestatie, toch is er een
bepaalde relatie tss de reden waarom u de bijdrage betaalt en de groep die
gaat kunnen genieten van de sociale zekerheidsuitkeringen
o Bv u betaalt als werknemer sociale zekerheidsbijdragen, de tegenprestatie
is niet dat u individueel gaat genieten van de uitkeringen, maar wel op
groepsniveau (dus de werknemers die er nood aan hebben als groep). =
Sociale bescherming vd groep waartoe je behoort
o => Is dus een afgeleide finaliteit
Voorbeeld examenvraag: waarom is het belangrijk om te weten of iets een belasting is of
niet?
o De manier waarop de belasting wordt ingevoerd. Aantal rechtsbeginsel van
toepassing op belastingen
o Belastingen moeten worden ingevoerd door een democratisch orgaan, aan regels
onderworpen, gans systeem van rechtsbescherming, ..
2. Functies vd belasting
Drie functies:
o Financiële (hoofdfunctie). Fundamenteel.
o Instrumentele (beleid). Belastingen als instrument om beleid uitoefenen
o Sociale (herverdelend)
1.Financiële functie:
o Om de werking vd overheid te financieren
o Organisatie scholen, ziekenhuizen, wegen… rechtssysteem doen werken. Vb
eigendom die overgedragen w, rechtssyteem.
o Totale ontvangsten van de staatsbelastinge 2023: 140.376 miljoen EUR
per dag: 385 miljoen EUR
per uur: 16 miljoen EUR
per minuut: 267.078 EUR
Het stijgt elk jaar (behalve in 2020)
Hoe komt dat? De overheid heeft steeds meer taken op zich genomen.
Vgl taken oh nu met die van vorige eeuw (zeker begin), belgie steeds
meer geevolueerd naar sociale verzorgingsstaat met vangnet. Meer
middelen nodig om te kunnen financieren.
Vanwaar komen alle belastingen en waar belastingdruk in belgie? Vgl
andere landen -> grafiek ppt
Hoeveel belastingen geind in verhouding met BNP landen. Alle
geinde belastingen optellen => welk percentage
vertegenwoordigt dit van bruto nationaal product
Gemiddelde is de zwarte lijn.
Denemarken: 46,08% van GDP (gross domestic product: BNP)
Noorwegen: 44,30%
Italië: 42,95%
België: 42,43%
Tax revenue is defined as the revenues collected from taxes on income and profits, social security
contributions, taxes levied on goods and services, payroll taxes, taxes on the ownership and transfer of
property, and other taxes. Total tax revenue as a percentage of GDP indicates the share of a country's output
that is collected by the government through taxes. It can be regarded as one measure of the degree to which
the government controls the economy's resources. The tax burden is measured by taking the total tax revenues
received as a percentage of GDP. This indicator relates to government as a whole (all government levels) and is
measured in million USD and percentage of GDP.
o Hoeveel belastingen w geïnd in verhouding met het bnp vh land Dus welk
aandelen neemt de overheid weg aan wat aan economische waarde in een land
gecreëerd wordt
o België vergelijken met Nederland
o VS staat meer onderaan, want die overheid neemt minder taken op (bv sociaal
vangnet)
Bij wie zit de hoge belastingdruk juist?
o Deze grafiek toont de belastingdruk op bezoldigingen v werknemers
o Hoeveel gaat WN overhouden vd bezoldiging die hij ontvangt, en hoeveel gaat
naar de Staat
o Wij ondervinden de hoogste druk. staan helemaal links. => 53%. Gem 53% vh
loon moet je afstaan in belgie. Veel in vgl met OEZO gemiddelde (rond de 30%).
o Vergelijk met Nederland , zit rond het gemiddelde.
Proberen iets te doen aan hoge belastingdruk wn. Vervelend voor ondernemers, bedrijven
die in belgie komen en ook voor werknemers en werkgevers. Minister van financien had
geprobeerd hervorming fiscaal systeem: minder belastingen door wn en andere bronnen
voor belastingen zoeken. Mar n gelukt: weerstand vanuit allerlei lobbygroepen.
Hoe dit oplossen?
Idee: vermogensbelastingen In België hebben we geen klassieke
vermogensbelastingen is dat men kijkt naar uw verligen om ze te bepalen Hoeveel
belastingen u zal moeten betalen. “tax the rich”.
o Ander idee: ecofiscalitait vervuilende activiteiten zwaarder gaan belasten. Lukt
geleidelijk maar blijft moeilijk
o Arbeid nu heel zwaar belast.
o + Pro: aantal studies tonen aan dat in België redelijk wat families en individuen
zijn die een relatief groot vermogen hebben maar die geen bezoldigingen
ontvangen, dus die mensen leven enkel van hun vermogen, (dividenten, intresten,
onderworpen aan lager tarief) dus die dragen niet bij tot de Samenleving. Hoog
vermogen en veel draagkracht => draagkrachtbeginsel fiscaal recht: sterkste
schouders moeten zwaarste last dragen => zo bekeken is dit niet eerlijk.
o - Contra: het vermogen is op een bepaald moment wel gecreëerd geweest, vaak
families van ondernemers die reeds zijn belast; als je die dan opnieuw gaat
belasten, dan gaat dat 2x belast zijn geweest. Gaat in tegen basis van fiscaliteit.
o - Contra: “vluchtgedrag” risico dat de grote ondernemers gaan vluchten uit België,
en dit zou een nadeel zijn voor onze economie
o De overheid weet eigenlijk niet hoeveel vermogens de Belgen hebben want is niet
duidelijk volledig in kaart gebracht
, o De vraag is ook wat je allemaal moet bijrekenen bij een vermigen (stel dat iemand
een uitgebreide wijnkelder heft, moet je dat erbij rekenen? Of vb bitcoins)
2.strijd tegen agressieve fiscale planning door bedrijven
o Belastingen = kost
o => Fiscale planning: reduceren van belastingkost – « effective tax rate »
o Maar : gewijzigd klimaat naar aanleiding van belastingschandalen
o => Meer transparantie
o => Initiatieven tegen gebruik van agressieve structuren en gebruik van
belastingparadijzen
o Tweede extra bron, zodanig om de werknemers te ontlasten:
strijd tegen fraude (belastingen ontduiken) belastinginspectie.
BBI in belgie.
strijd tegen agressieve fiscale planning vnl multinationals.
Gaat de wet op zo’n manier interpreteren/uitrekken, dat men
zegt het is geen fraude maar is toch niet de bedoeling.
Strucuteren opgezetr in lijn met letter vd wet maar niet zo
bedoeld. Wet zo uitrekken dt het geen fraude is eigenlijk
maar toch niet bedoeling vd wet om het toe te laten of zo te
doen.
Dus is nog in lijn met de wet, maar niet op een correcte
manier
o Belastingparadijzen: kleine landjes die geen belastingen heffen (bv
Panama) is reactie op gekomen en men vond dit niet kunnen, want de
multinationals verdiende daar keiveel winst (versluisde alle winst naar die
paradijzen)
o Multinationals nu verplicht om te rapporteren aan belastingadministratie
waar zij activiteiten hebben, waar zij inkomsten rapporteren, waar zij
belastingen betalen, ect transparantie (als uw werknemers in België
zitten, dan is het logisch dat je uw winsten ook in België rapporteert, en
niet op een paradijs)
o International consortium of investigative journalists
o lekken over multinationals aanwezig op belastingparadijzen of over
geheime belastingafspraken met de Luxemburgse belastingadministratie.
Lek van een ex-werknemer (LuxLeaks, 2014), advocatenkantoor gehackt
(PanamaPapers).
o Consortium v internationaal journalisten heeft geleid tot protest: pluizen uit
hoe het zit met die multinationals en de vermogende particulieren
o Hoe zijn die aan die gegevens gekomen?
o Gekomen door de Luxembourg Leaks (taxconsultant bedrijf): werknemer
was ontslaan en hij heeft alle vertrouwelijke info geleakt.
o Panama papers: hacker die advocatenkantoor in Panama heeft gehackt.
Alle vertrouwelijke info vh digitale vh kantoor doorgesluist naar
journalisten.
o Globale minimumbelasting
o Men heft gekeken naar al het verschuiven van winsten naar de paradijzen.
Individuele landen kunnnen daar niet veel aan doen, want vrijheid van
onderneming dus wij kunnen niet zeggen waar zij moeten vestigen. Dus we
hebben daar een wereldwijde oplossing voor moeten vinden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller paulinepittoors. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.79. You're not tied to anything after your purchase.