Summary Uitgewerkte leerdoelen psychologie: Piet weisfelt,Nestgeuren

Begrip: Identiteit

Réponse: Datgene wat voor een mens kenmerkend is, dat wat die bijzondere mens uniek maakt. het is: - kenmerkend - uniek - blijvend (veranderd niet zomaar) - stabiel - is de fysieke, psychische en spirituele vingerafdruk van onze persoonlijkheid, is er maar 1 van

Identiteit: definitie Erikson

Réponse: De subjectieve ervaring dat je bij voortduring één en dezelfde persoon bent

Subpersoonlijkheden en delen

Réponse: - verschillende elementen binnen onszelf die een ingewikkeld geheel van gedachten, oordelen, emoties en handelingen vormen - complex en verdurend veranderbaar - je zet ze wisselend in

ego

Réponse: geïntegreerde persoonlijkheid 'de volwassene'

'de volwassene'

Réponse: een 'centrale persoon', die de activiteit van alle delen reguleert --> De regisseur -De delen gaan op een goede manier met elkaar om en werken samen

Definitie: Groei

Réponse: Autonome ontwikkeling binnen de mogelijkheden die de omgeving biedt

4 kenmerken van groei:

Réponse: 1. autonome energie 2. het vermogen tot aanpassing en experiment 3. herstel en compensatie 4. groei verloopt fasegewijs

Vermogen tot aanpassing

Réponse: Groeien in wisselwerking met omgeving. Erg flexibel met mogelijkheden die de omgeving bied, creativiteit

Vermogen tot experiment

Réponse: experimenteert voortdurend vaak door "trial and error"

Autonome energie

Réponse: gebonden aan levende wezens je groeit altijd - biologisch gegeven: groeien , daarna afsterven - psychologisch gegeven - spiritueel gegeven: mensen zijn zingevend

levensfases Erikson 1 t/m 4

Réponse: 1. Fundamenteel vertrouwen vs. fundamenteel wantrouwen 2. Autonomie vs. schaamte en twijfel 3. Initiatief vs. passiviteit 4. Constructiviteit vs. inferioriteit

levensfases Erikson 5 t/m 8

Réponse: 5. Identiteitsverwarring vs. identiteitsbesef 6. Intimiteit vs. isolement 7. Generativiteit vs. stagnatie 8. Ego-integriteit vs. wanhoop

1. Fundamenteel vertrouwen vs. fundamenteel wantrouwen

Réponse: -> macht van de onmacht Uitdaging: pasgeboren kind hechten aan leven, omgeving en wereld eerste teleurstellingen eerste levenslessen: hoe en in welke mate vertrouwen en wantrouwen

2. Autonomie VS. Schaamte en twijfel

Réponse: Kind moet weg vinden tussen ontwikkeling van eigen autonomie en bedreigende krachten schaamte en twijfel zonder het ervaren van schaamte en twijfel is het niet mogelijk om het vertrouwen van eigen autonomie te ervaren

3. Initiatief VS. Passiviteit

Réponse: --> kind moet weg vinden tussen het nemen van initiatief en het ondergaan van initiatieven van anderen. bij alleen passief: blijft kind gefrustreerd. wereld trekt aan ons voorbij bij alleen actief: leidt tot afwijzing en frustratie. we worden het centrum van onze leefwereld, veel druk

Groei, "schuld", vergeving

Réponse: vermeend tekortschieten

begrip: Vergeving

Réponse: Het van harte en werkelijk diepgaand ervaren dat men vrij is van schuld -hierna is verdere groei mogelijk

Begrip: vorm vergeving

Réponse: mensen zijn in staat om ook zichzelf te vergeven -dit betekend niet dat de schuldgevoelens altijd verdwijnen

Vergeving is een spirituele handeling

Réponse: -door te vergeven krijgen mensen opnieuw hun plaats in het grotere geheel. -de acceptatie is de wortel van de verbinding

Begrip: Schuld

Réponse: Schuldgevoelens zijn gevoelens die mensen ontwikkelen in de confrontatie met hun (vermeend) tekortschieten. positieve functie: schuldgevoelens leveren mensen de energie op om zich bezig te houden met zingevingsvragen om zo schade te herstellen of te voorkomen.

Dramadriehoek -rollen

Réponse: Aanklager - onderschat andermans kunde en integriteit - probeert de schuld bij iemand anders neer te leggen Redder - onderschat andermans capaciteit om voor zichzelf te denken - biedt ongevraagd zijn hulp aan en probeert anderen daarvan afhankelijk te maken Slachtoffer - haalt zichzelf naar beneden - stelt zich angstig op en voedt daarmee het redders- of aanklagersgedrag van anderen

Begrip: Symbiose

Réponse: Een relatie tussen twee of meer mensen waardoor het zelfstandig, los van elkaar functioneren erg moeilijk wordt. angstig:"aan elkaar vastzitten" verstrengelt zelfstandig functioneren wordt belemmerd gedachten: mag niet loslaten want dan doe ik de ander/ mezelf pijn uiterste vorm: voor elkaar denken, voelen en reageren

Symbiose 1e orde

Réponse: ->Oppervlakkig ouder, volwassene en kind van de eerste orde kan de symbiose geschetst worden als een binding tussen: - Ouder en Volwassene van de ouder - Kind van het kind

Symbiose 1e orde Kind in het kind (K1)

Réponse: Kleine baby, directe lust- en onlustervaringen, ongeremd uiten komt tot uiting in bijzondere situaties

Symbiose 1e orde Volwassenen in het kind (V1)

Réponse: Nieuwsgierige, weetgrage, wereld verkennende kind, intuïtief en actief de wereld verkennen

Begrip: Overdracht

Réponse: Het herhalen van een relatie uit het verleden in het hier en nu vorm= verschillend patroon= hetzelfde

bij een overdracht is er altijd sprake van....

Réponse: -> verlies aan autonomie, sterke afhankelijkheid - anker: zintuiglijke waarneming die een reeks van ervaringen met zich meeneemt (geluid boor van tandarts) bevredigde of onbevredigde relatie maar onaf anker wordt aanleiding: onbewust, vanuit innerlijke beleving grote kracht: kinderlijker ervaring wordt met volwassen kracht herhaald> sterk appel op de ander, "uitnodiging" die moeilijk te negeren is. Hoog kind-energie/onbewust

meest voorkomende manier van overdracht:

Réponse: 1. ander als bron van bevrediging 2. ander als bescherming tegen jezelf 3. ander als seksueel aantrekkelijk 4. ander als vijand 5. ander als deel van jezelf 6. ander van god tot duivel

positieve overdracht

Réponse: de ander wordt een positieve rol toebedacht

Negatieve overdracht

Réponse: de ander wordt een kwade rol toebedacht

verschillende wijze van herkenbaarheid van overdrachtsrelaties

Réponse: 1. de emotionele heftigheid 2. regressief gedrag - er worden kinderlijke behoeften ervaren 3. het herhalende karakter 4. het circulaire karakter - wisselwerking, actie-reactie

Tegenoverdracht

Réponse: het accepteren van een overdrachtsrelatie met daaraan toegevoegde overdracht van de kant van de begeleider. Cliënt neemt op deze manier de plaats in van een belangrijke persoon in het leven van de begeleider -> je gaat mee in de overdracht en voegt je eigen overdracht er aan toe - herhalen behoeften van een eerdere relatie+ dit projecteren op de situatie met een cliënt - gevoel van tekort te hebben geschoten m.b.t. zijn eigen kinderen + 'schade' in zijn jeugd