Inhoud:
1. De mens en zijn gedrag als uitgangspunt
- De zeven invalshoeken
- Beïnvloedende factoren
2. Gedragsverandering als gevolg van leerprocessen
- Soorten leerprocessen
3. Facoren die het leren van gedrag beïnvloeden
- Motivatie
- Cognitie
- Emoti...
Sociale wetenschappen
Hoofdstuk 1: De mens en zijn gedrag als uitgangspunt
1. Begrip gedrag
Je kunt je niet niet gedragen, we geven steeds signalen, alles wat we doen of niet doen heeft betekenis
Psychologen beschouwen gedrag als de manier waarop het individu zich aanpast aan de omgeving
Twee soorten gedrag:
Uiterlijk waarneembaar gedrag (motorisch, verbaal … gedrag)
Innerlijk gedrag
o Fysiologisch gedrag (biochemische en elektrische activiteiten, hersenen) meetbaar
o Mentaal gedrag ( processen in de geest: gedachten, gevoelens …) niet meetbaar
Verwijst naar acties en reacties van een organisme met betrekking tot de omgeving
Gedrag kan bewust, onbewust, openlijk, heimelijk, vrijwillig of onvrijwillig zijn
Drie deelaspecten:
STIMULUS ORGANISME REACTIE
2. Kijken naar gedrag gebeurt vanuit een bepaald referentiekader
2.1 De zeven invalshoeken
Elke invalshoek/visie beschouwt gedrag en psychische processen op een andere manier
1) Biologische invalshoek
Lichamelijke processen hersenfunctie en genetica (erfelijkheid)
Kenmerken: fysiologie, anatomie, hersenen
2) Evolutionaire invalshoek
Grondlegger: Darwin
Genetische adaptaties (aanpassen natuurlijke selectie)
Groot mogelijke kans op overleving en voortplanting
Kenmerken: natuurlijke selectie, overleven, psychische en lichamelijke aanpassingen
3) Cognitieve invalshoek
Manier waarop informatie verwerkt word
Interpretatie van ervaringen door verwerkingen van de hersenen
Kenmerken: probleemoplossend denken, geheugenprocessen, redeneren
4) Psychodynamische invalshoek
Grondlegger: Sigmund Freud
Onbewuste psychologische krachten en conflicten aan vroegere ervaringen/onverwerkte
zaken
Kenmerken: onbewuste mentale processen, wensen en verlangend
5) Humanistische invalshoek
Grondlegger: Maslow
Verlangen naar groei, productiviteit en vervullingen van eigen potentieel (zelfbeeld)
Vrije wil, uniek, keuzemogelijkheden
, 6) Behavioristische invalshoek
Grondlegger: Skinner en Watson
Straffen en belonen
Kenmerken: observeren, objectief, waarneembaar gedrag
7) Socioculturele invalshoek
Macht van samenleving en culturele context
Kenmerken: cultuur, waarden en normen, tradities, groep, maatschappij
2.2 Mens-gedrag en beïnvloedende factoren
Drie grote principes (hedendaagse psychologie):
1) Biologisch aspect
Erfelijke componenten
Verandering in de werking/hersenbouw van hersencellen
Hormonen Intern: vanuit ons
2) Cognitieve aspect eigen individu
Processen die zich afspelen in de hersenen bepaakt
Denken, weten
3) Sociaal-culturele aspect
Beïnvloeding van nabijheid van andere mensen/dingen Extern: van buitenaf
Religie, taal, waarden en normen, tradities … bepaalt
Hoofdstuk 2: gedragsverandering als gevolg van leerprocessen
1. Het begrip ‘leren’
Leren = het eigen maken van nieuwe gedragsmogelijkheden die vaak maar niet altijd direct zichtbaar
zijn. Het resultaat van dit leren mondt uit in een vrij stabiel en duurzaam nieuw gedrag
Kenmerken leren:
1) Leren is Intentioneel/doelgericht of spontaan (gewoonten, gewenning)
2) Leren start heel vroeg in de ontwikkeling
3) Leren is een blijvend proces en is steeds in evolutie (kennis, vaardigheden en attitudes)
4) Leren is rijpen (ontwikkeling van het denken)
5) Leren is individueel verschillend (manier waarop en hoeveelheid)
Vier belangrijke aspecten:
1) Leren veroorzaakt een relatief permanente verandering
2) Leren produceert nieuwe gedragsmogelijkheden
3) Bij leren speelt vaak beloning of straf een rol
4) Bij leren speelt oefening vrijwel altijd een rol
Factoren die invloed hebben op het rendement van het leerproces:
1) Erfelijke factoren = rijping (nature)
2) Soort en hoeveelheid prikkels (nurture)
3) De motivatie
Leren is het gevolg van de interactie tussen een persoon en zijn omgeving en is een actief gebeuren
, 2. Enkele soorten leerprocessen
2.1 Klassieke conditionering
Conditioneren = een eenvoudige vorm van leren waarbij het organisme een associatie of verband maakt
tussen een stimulus en een respons
Klassieke conditionering = leren door de samenhang van 2 stimuli
Stimulus = een prikkel die invloed heeft op ons gedrag
Respons = het gedrag dat door de stimulus word uitgelokt
Reflex = een automatische reactie op een specifieke stimulus
2.1.1 Het experiment van Pavlov
1) Fase 1
Niets aan de hand
Voedsel in mond brengt speekselproductie in gang = reflex/ongeconditioneerde stimulus
Ongeconditioneerde stimulus Ongeconditioneerde reactie
(vlees in mond) (speekselafscheiding)
2) Fase 2
Neutrale prikkel word aangeboden (bel) kort voor de ongeconditioneerde stimulus (eten)
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lindewarlop. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.50. You're not tied to anything after your purchase.
