In dit document is de volledige cursus van wereldoriëntatie (ongeveer 300 pagina's) samengevat. In deze samenvatting zitten ook de PowerPoint en extra bladeren in verwerkt. Op de voorbeeldpagina's is alles een beetje versprongen, wanneer dit ook zou zijn bij de volledige versie die aangekocht is,...
Hoofdstuk 4 : Weer en klimaat :
De begrippen weer en klimaat :
Toestand van de atmosfeer Gemiddelde weerstoestand over
op een bepaald ogenblik een langere periode
Is het weer iets complex?
→ Ja, soms is het op een winterdag zeer koud en soms wat warmer door de weerselementen
Wat zijn de vier weerselementen?
• Zonbestraling en luchttemperatuur
• Luchtdruk en winden Leuk onderwerp voor in de lagere
• Luchtvochtigheid en neerslag school, eigen leefwereld
• Bewolking
De luchttemperatuur :
°Celcius :
= Temperatuur1 Welke energiebron heeft temperatuur?
→ De zon
Gemeten met thermometer met graden Celcius
Hoe verloopt het proces?
→ Zon stuurt lichtstralen naar aarde
→ Aarde ontvangt energie
→ Omzetting warmtestraling
→ Aardoppervlak wordt warm
→ Opwarming kost tijd
Wat is daar een logisch gevolg van?
→ Het warmste moment van de dag valt niet pal op de middag
In de zomer om 16u en in de winter om 15u
Factoren die de temperatuur beïnvloeden :
• Invalshoek van de zonnestralen
→ Zorgt voor seizoensverschillen en verschillen op één dag
→ Hoe hoger de zon hoe warmer het is
• Invloed van de hoogteligging :
→ Gemiddeld neemt te temperatuur af met 0,6°C per 100m
• Invloed van de wind :
→ De wind kan de gevoelstemperatuur doen dalen
• Invloed van de zee :
→ Zonnestralen kunnen dieper doordringen in water
→ Water : Grotere massa, die trager opwarmt en ook afkoelt
→ Land : Kleinere massa, die vlugger opwarmt en afkoelt
1
= Geeft aan hoe warm of hoe koud het op een bepaalde plaats is
1
, • Invloed van winden en zeestromingen2 :
→ Koude wind, daling temperatuur en warme wind, stijging temperatuur
→ Warme zeestroming (Zuiden) gaat naar kouder gebied (Noorden) en omgekeerd
• Invloed van bewolking :
→ Wolkendek heeft isolerend effect
→ Houdt zonnestralen tegen waardoor de aarde trager opwarmt
MAAR Kan ook omgekeerd
Eenmaal opgewarmd, houdt het wolkendek die warmte bij
• Invloed van de bodemsoort :
→ Zand warmt snel op en koelt snel af
→ Klei warmt trager op en koelt trager af
• Invloed van de plantengroei :
→ Het plantendek absorbeert zonnestraling en geeft in de zomer koelte
→ Onbegroeide plaatsen zijn in de zomer dus warmer en in de winter kouder
De luchttemperatuur herkennen en voorstellen in de basisschool :
Lage klassen basisschool Temperatuur benoemen Subjectief
Warm of koud
Wat leren ze nadien?
→ Leren meten met thermometer
Er zijn drie soorten
Kwikthermometer – Alcoholthermometer – Minimum of maximumthermometer
Wat leren ze daarna?
→ Kan niet enkel koud of warm zijn, ook fris of koele of ijskoud, …
Hoe kan je dit oefenen?
→ Grote zelfgemaakte thermometer maken (Zelf met touw de temperatuur aanpassen)
→ Waarden in tabel omgieten Zo kunnen ze beginnen leren klimatogrammen aflezen
Hierna schakel je over naar diagrammen in de wiskunde
2
= Bewegende watermassa’s die een andere temperatuur hebben dan het omgevingswater
2
, Luchtdruk en winden :
Luchtdruk3 :
Uitgedrukt in millibar4
Wat is de gemiddelde luchtdruk boven zeeniveau?
→ 1013 mbar, maar er zijn variaties
Waarnemingen luchtdruk
Internationale afspraken over op het aardoppervlak op hetzelfde moment geregistreerd
Wat zijn isobaren? Wat is een luchtdrukgradiënt?
→ Lijnen van gelijke druk → Luchtdrukverschil over bepaalde afstand
Wat is luchtdruk en hoe maak je dat duidelijk aan kinderen? (Examenvraag)
→ De druk van de lucht, lucht is niet zichtbaar, ruikbaar of hoorbaar. Je neemt een leeg
bekertje, je zet het ondersteboven en draait het om in het water, zo krijg je een luchtbel.
De druk is zoals op een weegschaal gaan staan, je zet druk op de weegschaal. Het is dus
het gewicht van de lucht.
Je houdt je vinger op een spuit en dan ga je
automatisch een strijd aan met de luchtdruk.
Je gaat een plof horen na een tijd
3
= Kracht die de atmosfeer uitoefent op het aardoppervlak
4
= 100 pascal of 1 hectopascal
3
, Winden5 :
Horizontale luchtdrukverschillen
Veroorzaken luchtverplaatsing In richting van hoge naar lage druk
Wat zijn de kenmerken van de windsnelheid en de windrichting?
→ Windsnelheid6 en windrichting
Corioliskracht7
In het noordelijk halfrond zorgt het voor een afwijking naar rechts
In het zuidelijk halfrond zorgt het voor een afwijking naar links
Wanneer stel je dit nog vast?
→ Als je een lijn op de bovenste helft van een draaiende voetbal trekt, lijn wijkt af naar rechts
Corioliskracht Werkt in die mate dat de windrichting niet van hoog naar laag verloopt
maar eerder evenwijdig met de isobaren
De wind herkennen meten en benoemen in de basisschool :
Leerlingen Spontane ervaringen met wind (Bv. Fietsen)
Leerkracht moet de kennis uitbreiden Naar wat?
→ Luchtverplaatsing
→ Windrichting
→ Windsnelheid
→ Windkracht
Eerste kennismaking gebeurt tijdens herfst
Hoe duid je de luchtverplaatsing aan?
→ Leerlingen de warme lucht boven een radiator waarnemen
Kan aanleiding geven tot klasgesprek Nadruk op de koude luchtstroom die binnen komt
Hoe demonstreer je de verschillen in windkracht?
→ Vlag of windzak (Die kan je zelf maken)
Hoe toon je het verschil in windrichtingen aan?
→ Haan op de kerk, windzak, windwijzer, …
→ Leerlingen moet winden correct benoemen (Bv. Wind uit het zuiden is zuidenwind)
→ Oriëntatierichtingen worden echte windrichtingen
5
= Horizontale luchtverplaatsing die aan het aardoppervlak waarneembaar is
6
= Bepaald door horizontale luchtdrukverschillen, hoe grote het verschil hoe groter de windsnelheid
7
= Nodig voor de windrichting, kracht die bewegende massa op aarde ondervindt door de draaiing van de aarde
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller FemmieBaeyens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.09. You're not tied to anything after your purchase.
