Book review
Boekverslag Karakter - Bordewijk
- Course
- Level
- Book
Boekverslag bevat met name samenvatting(en), persoonsbeschrijvingen, thematiek, citaten en mening etc. Thematiek is wel mooi maar boek lezen is beetje saai.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: kc772 • 1 year ago
By: marjavdwind • 1 year ago
Thanks for the positive review!
By: rowangrimbergen • 2 year ago
By: marjavdwind • 2 year ago
Hi Rowan, Thank you for your positive review! Glad that the book report helped so well. Greetings!
Seller
Follow
marjavdwind
Reviews received
Content preview
KarakterF. Bordewijk | 29 e druk e druk 1938 | aantal blz. | Nijgh en van Ditmar
| Marja v/d Wind | J.R. Trommel | 8/15 |
Let op: zelf mindmap gemaakt!!! Zie TrotsMap
De schrijver en zijn werk
De schrijver
Ferdinand Johan Wilhelm Christiaan Karel Emiel Bordewijk is op 10 oktober 1884 in Amsterdam
geboren. Zijn vader was hier referendaris bij het departement van Waterstaat.
Tot zijn tiende jaar woonde hij aan het Singel in het monumentale huis dat in het verhaal "Keizerrijk"
wordt beschreven. In 1894 verhuisde hij naar Den Haag waar hij tot zijn dood op heel wat
verschillende adressen gewoond heeft. Na het Haagse lyceum te hebben bezocht, studeerde hij
rechten in Leiden. In 1912 promoveerde hij tot doctor in de rechtswetenschappen. Een jaar later
werd hij beëdigd als advocaat. Van 1913 tot 1919 werkte hij op een advocatenbureau in Rotterdam
dat later in de roman "Karakter" geportretteerd zou worden. Van 1918 tot 1920 was hij als docent
verbonden aan de Handelsschool die eveneens in Rotterdam stond. Dat gebouw zou model staan
voor de school in de roman "Bint". In 1919 vestigde hij zich als zelfstandig advocaat in Schiedam,
waar hij zijn verdere leven een praktijk zou blijven uitoefenen.
In 1914 is hij getrouwd met de componiste Johanna Roepman. Met haar heeft hij twee kinderen
gekregen. Bordewijk schreef ook werk onder de pseudoniemen Ton Ven en Emile Mandeau.
In 1945 werd Bordewijk voorzitter van de ereraad voor letterkunde. Dit college was bevoegd om
schrijvers die tijdens de oorlog op een bepaalde manier met de bezetter hadden samengewerkt, een
tijdelijk publicatieverbod op te leggen. Van 1947 tot 1952 is hij voorzitter van de Jan Campertstichting
geweest.
Op 28 april 1965 overleed hij op 80-jarige leeftijd.
Als schrijver heeft Bordewijk grote bekendheid gekregen. Hij publiceerde vijftien verhalenbundels
(waarvan elf na 1954) en twaalf romans (waarvan zes na 1945). Daarnaast schreef hij nog andere
soorten proza (parodieën, persiflages, impressies, schetsen), poëzie, toneel, een operalibretto en
literaire kritieken. Al wordt hij over het algemeen gerekend tot de grootste prozaschrijvers van de
Nederlandse letterkunde, zijn werk is weinig bekend. "Karakter" is echter één van de uitzonderingen.
Zijn boek "Noorderlicht" (1948), is zijn meest geslaagde naoorlogse roman. In deze "roman van
tragedie" wordt de neergang van een Leidse groothandel in ijzerwaren, als de degeneratie van de
eigenaren, de familie Valcoog, beschreven. Aga Valcoog, de directrice, is een "supernormaal" mens
dat al haar vermogens op maniakale wijze aanwendt om haar familie na de dood van haar ouders bij
elkaar te houden. Ze slaagt daar wel in, maar het gevolg is wel dat haar geslacht, reeds door
ondergang aangetast, zal uitsterven. Johannes Valcoog, vergelijkt in het slot haar zuster met het
Noorderlicht: "Het verschijnsel vult een immens vlak van de hemel, het aanblik is indrukwekkend,
maar het lichtgevend vermogen blijft gering en het licht zelf is koud; ook werkt het niet bevruchtend
en voor het leven is het onnodig."
Het motief van de tucht of zelftucht als middel om de dreiging van het uiteenvallen te beteugelen, de
chaos te overmeesteren en de angst te bedwingen, staat in Bordewijks proza centraal. Dikwijls
treffen we een buitenproportionele krachtfiguur aan, in wie angst en tucht (de twee
"sleutelbegrippen" in het werk van Bordewijk) samengaan: Bijvoorbeeld Leeuwenkuijl (de naam zegt
, al een hoop) in "Eiken van Dodona" en Dreverhaven in "Karakter". Dreverhaven is een tiran die
mensen zonder pardon op straat gooit zonder medelijden te hebben. Hij geniet er nog van ook.
Bordewijks "Karakter" is één van zijn boeken dat erg veel succes heeft gehad. Het boek gaat over een
jongen, Katadreuffe, die door z'n moeder alleen is opgevoed en een tiran van een vader
(Dreverhaven) heeft waar zijn moeder niets meet te maken wil hebben. Na een aantal mislukte
pogingen tot slagen in de maatschappij, krijgt hij het eindelijk voor elkaar goed werk te vinden. Hij
studeert enorm veel omdat hij uiteindelijk zijn vader voorbij wil streven. Deze blijft hem echter dwars
zitten. Katadreuffe houdt vol en haalt zijn staatsexamen. Katadreuffe studeert altijd zoveel dat hij
zichzelf geen ontspanning gunt. Dit komt erg overeen met de personages in Bordewijks andere
boeken en zelfs met Bordewijk zelf, die, als hij na een dag hard werken thuiskwam, bijna meteen
weer aan het schrijven sloeg. Het verhaal "Leven op aarde van Willem VI" uit de bundel "De
aktentas" Heeft ook weer overeenkomende factoren in zich. In dit verhaal vormt een plotseling rond
marcherend buitenaards verschijnsel een ontwrichtende bedreiging voor de omgeving. Als het na vijf
maanden weer abrupt verdwenen is, wordt zijn verschijning eerst ontkend en later afgedaan als een
hersenschim. Later groeit er een gevoel van ontevredenheid en breekt het inzicht door dat de angst
een levensnoodzaak is. In de roman "Eiken van Dodona" komt de pianist Folkert Staalhof na het
vertrek van zijn terroriserende rentmeester Leeuwenkuijl tot het besef dat de "dom der dreiging" die
Leeuwenkuijl over het landgoed van Dodona legde, een noodzakelijke voorwaarde betekende voor
zijn kunst en die van zijn broer Okko, de schilder. "Geen kunst zonder angst" denkt Folkert.
Analyse van de inhoud en de structuur
Een korte inhoudsweergave
Het boek "Karakter" heeft als ondertitel "Roman van zoon en vader". De vader in kwestie is de
deurwaarder Dreverhaven, die bij zijn huishoudster, Jacoba Katadreuffe, een kind verwekt. Dit kind,
een jongetje met de naam Jacob Willem Katadreuffe, groeit op bij z'n moeder, die van een huwelijk
met Dreverhaven noch van enige geldelijke tegemoetkomingen iets wil weten. Deze
onverzettelijkheid is voor haar zoon het voorbeeld om iets te bereiken in de wereld. Hij wordt daarbij
op velerlei wijze dwars gezeten door zijn vader, die de lezer leert kennen als tiran van het zuiverste
water, die het vooral op de maatschappelijk zwaksten gemunt lijkt te hebben. Een goed voorbeeld
van het tegenwerken van Dreverhaven is wanneer Jacobs winkeltje in Den Haag failliet is gegaan en
Dreverhaven bij Jacoba Katadreuffe de inboedel laat weghalen.
Ondanks alle tegenwerking toont Jacob karakter, en zijn doorzettingsvermogen vindt een voorlopige
bekroning in het behalen van de meestertitel. Zijn definitieve zege op Dreverhaven behaalt hij, als hij
bij deze deurwaarder, die ook woekerleningen verstrekt, een fors bedrag aan geld leent.
Dreverhaven weert alle kritiek op zijn hardvochtige gedrag af met de stelling, dat Jacob Katadreuffe
juist door de ondervonden tegenwind zijn ware karakter heeft kunnen ontplooien. De zelftucht
waarmee Jacob zijn doel heeft nagestreefd heeft echter ook iets anders tot stand gebracht. Door zich
zo volledig op zijn maatschappelijke carrière te storten, heeft hij zijn sociale contacten verwaarloosd.
Aan het slot van het boek komt hij dan ook tot het inzicht, dat hij weliswaar zijn vader weerstaan
heeft, maar dat hij geen normaal menselijk contact met hem heeft kunnen sluiten, evenmin als met
zijn moeder, die op het laatst overlijdt aan tering. Met een vriendin Leona te Georgeheeft hij ook
geen sociaal contact willen hebben en zijn vriend Jan Maan. Het boek eindigt daardoor met de
onuitgesproken vraag wat Jacob nu eigenlijk heeft bereikt.
Het vertelperspectief
Het verhaal wordt verteld door de alwetende verteller. Hij voorziet de gebeurtenissen ook regelmatig
van commentaar. Deze figuur is meestal Jacob Katadreuffe. Het verhaal wordt echter niet verteld
door een echte ik-persoon. Het verhaal wordt ab ovo verteld. Het begint met de geboorte van
Katadreuffe, het prille begin dus.
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marjavdwind. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.13. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
79373 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now